PARALARDAKİ SEÇİMLERİ KABUL ETMEK İMKANSIZ
Geçen cuma günü Başbakanımız Tayyip Erdoğan ve Merkez Bankası Başkanımız Durmuş Yılmaz yeni banknotları basına tanıttılar. Şunu belirtmeliyim, Merkez Bankası Başkanımız seçildiği günlerde kendisine yapılan hücumların aksine mesleğini bilen, sorumluluk sahibi, doğruları ifade eden ve daima uzmanlara saygı gösteren bir kişiliği olduğunu göstermiştir.
Banknotların üzerine basılacak portrelerin tespiti için de bir kurul görevlendirmiştir. Bendenize de şeflerden bir hanımefendi telefon etti ve fikrimi sordu, ancak yanılmıyorsam bu sırada hem seçim hem basım işi bitmişti. Bununla birlikte seçilen portreler üzerinde fikir beyan etmek hakkım ve görevimdir.
Muhterem biriydi ama dünya tarihçiliğine mal olmamıştı
Dolaşımda en çok kullanılacak Beş Türk Lirası üzerindeki Ordinaryüs Profesör Aydın Sayılı’yı ele alalım. Seçkin bilim adamımızdı, Atatürk tarafından zekası dolayısıyla yurtdışına gönderildiği söyleniyordu, Harvard’da bilim tarihi doktorası yapmıştır. Bunun dünyadaki ilk bilim tarihi doktorası olduğu iddiası vardır.
Hoca muhteremdi, derindi, Türk tarih bilginlerinde maalesef eksik olan filolojik bilgi birikimi son derecede yüksekti. Bazı meşhur monografileri dışında büyük bir ilim tarihi sentezi yoktur, olması da gerekmiyor. Sevim Tekeli ve Esin Kahya gibi bu dalda hizmet veren seçkin talebeleri vardır. Lakin banknotların üstüne portresi basılacak kadar dünya tarihçiliğine mal olmuş bir isim değildir.
Matematik alanından isimlerle ortaya çıkmamızın anlamı yok
On Türk Lirası üzerindeki Ordinaryüs Profesör Cahit Arf matematikteki bazı katkıları ile bilinir. Ama bizim tarihimizde dahi lineer cebir üzerinde o zaman bile isim yapan Vidinli Tevfik Paşa ve gene Fransızca da okunan Erzurum müdafii Gazi Ahmet Muhtar Paşa vardır. Tarihimizde Öklit, Riemann. Lobaçevski veya Gauss olmadığına göre; bu alanlarda bazı isimlerle ortaya çıkmanın fazla bir anlamı yoktur.
Allah hocalarımıza rahmet eylesin. Piri Reis’in portresi yok, onu hiç değilse herkes biliyor. 17’nci asır mütebahhiri Katip Çelebi de kimsenin hatırına gelmemiş.
Bu toplumun ebediyen iftihar edeceği mimar, Sinan’dır
Yirmi Türk Lirası üzerinde Mimar Kemalettin Bey var. 19’uncu ve 20’nci yüzyıl kavşağı mimaride neoklasik denen devirdir. Bütün ülkelerin mimarları içinde klasik Yunan’ı, ortaçağ Gotik’ini, Bizans ve Morik (kuzey Afrika) geleneğini, Rusya’da olduğu gibi Novgorod-Moskova mimarisini taklit eden büyük mimarlar vardır. Mimar Kemalettin?Bey’in nereye oturtulacağı tartışılır. Bu toplumun ebediyen iftihar edeceği bütün dünyada tanınan mimar Sinan’dır.
Halide Edip Adıvar ve Sabiha Gökçen niye ihmal edildi?
Elli Türk Lirası üzerinde Fatma Aliye Hanım var. Ahmet Cevdet Paşamızın kızıdır. Bu banknota büyük tarihçi ve büyük hukukçu Ahmet Cevdet Paşa’nın resmini koysalar anlaşılabilirdi. Kızı merhume, babası tarafından tam bir Batılı-Doğulu hanımefendi olarak yetiştirilmişti. Şüphesiz Türk kadınının tarihinde öbür öncülerin arasında yeri vardır ama en önde değildir.
Beynelmilel bir entelektüel kişiliğe sahip, Hindistan kurtuluş mücadelesinde bile adı geçen Halide Edip hanımı niye ihmal ediyoruz? Niçin ilk pilot Sabiha Gökçen, ilk akademik ressamlarımızdan Mihri Müşfik hanım düşünülmemiş?
Sadece Yunus Emre ve Itri seçimlerinde hemfikirim
Bence beynelmilel şöhretleri henüz olmasa da ve yeterince dünyaya tanıtamasak da, sağcı-solcu, genç-yaşlı insanların üstünde birleştikleri iki değerimiz, bestekar Itri ve Yunus Emre’dir. Bu ikisinin dışındaki seçimle hemfikir olmadığımı söylemeliyim.
Kanunlarımızın ve gönüllerimizin ebediyen lider olarak benimsediği Atatürk’ün portreleri bütün banknotlarda tabii ki bulunacak. Fatih Sultan Mehmet gibi büyük bir mareşal ve hakiki anlamda bir Rönesans entelektüeli ve senyörü banknotlarda yok. Bir ara enflasyon banknotlarından birine basılmıştı. Mimar Sinan da öyle.
Muhteşem Süleyman’ın yani Kanuni’nin kocaman heykelini Macarlar Zigetvar sahrasına diktiler. Kudüs’te surboyu caddesi onun adını taşıyor. Bu memlekette ise Kanuni’nin doğru dürüst bir heykeli dikilmedi. Paralarda da ismi yok.
Böyle seçimleri kabul etmemiz mümkün değildir. Gelecek sefer daha dikkatli olmak gerekiyor. Zira banknotlara basılan portrelerin sadece millet değil, dünya tarafından tanınan ve o halkın ulusal kimliğini ören anıtsal şahsiyetler olması gerekir.
sanane IP: 88.255.251.xxx Tarih : 7.10.2008 22:18:58
atatürk nerede nasıl iş bu yüce atamızı akılda tutup örnek almamız yerine yakıcakmısınız bir banknotta dahi mi yeri yok nasıl iş bu nasıl bir süreçteyiz dollar taşırım daha iyi
ADLALETİN SESİ IP: 78.169.236.xxx Tarih : 11.10.2008 08:35:48
SELAM YA O PARALARIN ÜZERİNE BASILAN KİŞİLERİN KİM OLDUĞUNU BİLİYORMUSUNZ Kİ KONUŞUYOSUNUZ......SİZ GİDİN EURO DOLAR TAŞIYIN CEBİNİZDE TL Yİ TAŞIMAZSANIZ..........
axaraylı_tarkan IP: 85.105.211.xxx Tarih : 11.10.2008 11:34:01
turkce konusunda merak etme arkadasım yıllardır ben aksarayı boyle yazıyorum bu sadece buraya degıl postayla bısey gonderırken veya ne bıleyım cırto yaparkende allaha sukur os turkcemızı unutmadık unutanlar bugun ataturkun resmını kaldırıp bu resmı koyanlar utansın bız bu cumhurıyetın kurucusu ataturk'un yolundayız bu devletı bu hale getırenler bır gun mutklaka cezasını bulacaktır NE MUTLU TURKUM DIYENE...!
eyüp sipahi IP: 92.45.232.xxx Tarih : 9.10.2008 21:10:41
A dan Z ye kadar İlber ORTAYLI beyin eleştirilerine katılıyorum. Bir ülkenin geçmişinin değerleri güçlü bir şekilde parasının üzerinde resmedilmesi, dünya tarihine damgasını vurmuş atalarımızın olması gereklidir. Resimdekileri ben de sonradan tanıdım, paranın tasarım değeri 10 üzerinden 5 olmuş. Ancak bu resimdekileri biz sözlerimiz ile tanıtacağız. Bu ülkenin geleceği ise bu basılan banknotların enflasyon karşısında vereceği sınav ile ölçüleceğinden dilerim sonu da başlangıcı gibi 10 üzerinden 5 olmaz. O.D.T.araştırmacısı Eyüp SİPAHİ
axaraylı_tarkan IP: 85.105.211.xxx Tarih : 9.10.2008 15:34:47
UYANDA KALK BAK ATAM SENIN KURDUGUN CUMHURIYET SANIRIM COLUK COCUGUN ELINE DUSMUS !!!!! turkıye cumhurıyetının ılanından bu yana hersey dzenlı sekılde devam ederken 10 kasım 1938 yılında ulu onder mustafa kemalın vefatıyla turkıye cumhurıyetı ıkdıdarına gecenler hep calmakla hep cırpmakla bu sevıyeye kadar tasıdılar osmanlı tarıhıne bakarsak gecmısımız hıc usak olmayı kabul etmemıs ama bu donemde bızı usak etmeye calıstılar ses cıkmadı turkıye cumhurıyetının kurucusu ataturktur. bu durumda bu doneme kadar paranın uzerıne ataturk resmı basılılmıssa bu boyle devam edecektır ama bazı zıhnıyetler gecmıs tarıhımızı bu duruma getırenler utansın BURDAN TUM TURK MILLETINE SESLENIYORUM ULU ONDER MUSTAFA KEMAL ATATURKUN PORTRESINDEN RAHATSIZ OLAN AMERIKA TUM RESMI KURUMLARDA ONUN PORTRESININ KALDIRILMASINI ISTEMIS BUGUN PORTREYI KALDIRIRSAK YARIN PARA UZERINDEKI ATATURK RESMINIDE KALDIRIRSAK ILERDE COCUKLARIMIZA TURKIYE CUMHURIYETIN KURUCUSU ATATURKU NASIL ANLATIRIZ ONU ANLATMAK ICIN ONUN CIZDIGI YOLDA GITMEMIS GEREKIR BEN BU DURUMU SIDDETLE KINIYORUM aynı goruste olan arkadasların yorumlarını beklıyorum .. saygılarla axaraylı_tarkan
AXARAYLI_TARKAN IP: 85.105.211.xxx Tarih : 11.10.2008 11:38:26
madem paranın uzerındekı resmı degıstırecekler bu ulke ıcın canını feda edenlerden olsun ataturkun yanına mehmet akıf ersoyun resmını koyabılırler en azından benım gıbı mılıyertcı ulkucu anlayıslı olan toplum tarafından dıslanmaslar sıddetle kınıyor ve dıslıyorum
aydın ekiz IP: 78.160.63.xxx Tarih : 7.10.2008 17:11:08
eski kağıt paralar yakılacakmış. böylece atatürkün resimlerini yavaş yavaş yakıp yerlerine farklı portreler yerleştirilmeye başlandı. yakında fethullahın resmini cebimizde taşırsak hiç şaşırmam...
mirasyedi IP: 85.100.108.xxx Tarih : 6.10.2008 13:12:26
sayın yazar, siz portrelerdeki seçimleri kabul etmeyiniz. boşverin siz bu paraları, yakışmaz size bunları cebinizde taşımak. siz en iyisi elinize geçeni bana gönderin ben seve seve taşırım!...
lawyer IP: 78.165.130.xxx Tarih : 10.10.2008 17:11:51
tamamen katılıyorum size paralar üzerinde yeralan bilim adamların daha değerli bilim adamlarımızın oldugunu düşünuyorum.mesela kültürümüzde büyük bir öneme sahip olan mevlana paralar üzerinde nedn yok yoksa onlardan daha mı değersiz
KAAN YEŞIL IP: 212.64.200.xxx Tarih : 6.10.2008 17:21:02
İyi de ne istersiniz amerikan dolarımı! Veya amerikan doları taşırken bu resimdeki kim diye hiç düşündünüz mü? Veya sizin o portreleri resimleri paraya basılan insanlar kadar bu ülkeye faydanız oldu mu? Soru soruyu doğurur? Ama çekememezlik kalıcıdır.Kıskançlık ,ahmnaklık insana özgü davranışlardır.
Burak ERDEM IP: 78.185.202.xxx Tarih : 11.10.2008 00:31:37
axaraylı SEN ATANIN EMANETİ OLAN ANA DİLİN TÜRKÇE'YE BÖYLE Mİ SAHİP ÇIKIYORSUN?
mehmet izzet karaman IP: 78.174.124.xxx Tarih : 10.10.2008 01:39:33
axaraylı tarkan kardeşimiz ne demek istemiş anlamadım yani.. paranın ön yüzünde halaa ulu önderimizin portresi var. ve olmaya da devam edecek, merak etmesin:)
hazal öztop IP: 88.228.253.xxx Tarih : 10.10.2008 13:51:42
sayın arkadaşlar ammada abartmışsınız alt tarafı bir resim değişikliği olmuş hem diğer büyükleride dünyaya tanıtsak ne olur yani dünyanın sonu değil ya hem atatürk gibi buyuk bir lıderi reddeden de yok lütfen diğer büyüklerimizede saygı duyalım
mehmet izzet karaman IP: 78.174.127.xxx Tarih : 9.10.2008 23:09:36
yani koca memlekette adam kalmamış.. yazdırmayın şimdi bana.. tamam, bu büyüklerimize de saygım sonsuzdur elbette.. ama, bir düşünüversem, 2 sahife, daha da ünlü ve değerli Türk büyüğü bulurum yahu.. ayıptır ey sorumlulaar!! bu arada, Behçet hastalığına adını veren ünlü tıp alimimiz, hemen aklıma geliverenlerden biri yani.. uyuyun uyuyun siz, ey birikimsizlik timsali olmuş sorumlularımız!!
aaa IP: 88.255.232.xxx Tarih : 8.10.2008 17:23:59
Bu paraların hepsinin diğer yüzünde Atatürk fotoğraflarının olduğunu gözden kaçırmayalım arkadaşlar...
hüseyin gedik IP: 88.243.0.xxx Tarih : 6.10.2008 19:02:32
bunlar hikayeden işler biz yaptık oldu meselesi bakınız yıllarca yürürlükte olan paraların arka yüzünde ne resmi var diye on kişiye sorunuz bir tanesi belki isabetli cevap verir onlara kimsenin aldırdığ yok sadece atatürkün türk lirasındaki semböl simge olduğunu bilirler okadar arka zemin resimkerinde başka özellikteki insanları tanıtmak bence yanlış uygulama ayrica atatürkede saygısızlık göstergesidir herkesin değeri farklıdır tabiki onlarda tanıtılmalı fakat başka olatformlarda tanıtılmalı gerekdiğini düşünüyorum şahsi fikrim türk lirasının kariyeri sarsılmış ülkemize yakışmayan bir tüzeyde dünyaya lanse edilmiş oldu.hüseyin.
aydın ekiz IP: 78.160.63.xxx Tarih : 7.10.2008 10:43:36
hikaye hikaye ve hikaye... Başbakan ve saz arkadaşarının faşist teokratik düşüncelerini icra etme düşünceleri tam gaz sürüyor. bu da küçük bir adım sadece. bu adım atatürkü arka plana atmak. uyannık olalım ve bunlara tepkimizi gösterelim
Seyyah IP: 88.231.97.xxx Tarih : 6.10.2008 17:20:30
Tabiii caıım Solu efsanevi kahramanları dururken İsmet paşa gibi Mao gib Che gibi. Türk bilimadamları ne oluyor, (en iyisi sizler o paraları ellemeden mirasyedi arkadaşla bana yollayın (:
Gökhan YÜCEL IP: 81.6.93.xxx Tarih : 7.10.2008 11:18:00
Sayın yazarımıza Halide Edip haricinde bütün söylediklerine katılıyorum. Piri Reis, Fatih Sultan Mehmet, Kanuni Sultan Süleyman, Mimar Sinan, Sabiha Gökçen paraların üzerin resmi basılacak kadar değerli kişiliklerdir. ayrıca bütün dünyanın tanıdığı Mevlana, eski Türk Devletleri Hükümdarlarının resimlerinden de koyulabilirdi.
tolga gültekin IP: 88.254.147.xxx Tarih : 10.10.2008 10:18:18
oldu olacak bende bir resmimi göndereyimde benim resmi koyun paraya.ayıp be atatürkün resmini neden kaldırdınız.amacınız ne sizin.sizler zaten ta başından belliydi amacınız... allah ıslah etsin sizleri.
bucu IP: 88.244.119.xxx Tarih : 10.10.2008 00:40:19
bravo sonunnda bunu da yaptılar paranın uzeınınden atamızı cıkardılar bravoo
mehmet tokdemir IP: 83.217.139.xxx Tarih : 6.10.2008 16:09:25
Bu paraların üzerindeki resimler cumhuriyet deyerlerini bir bir kaldırmaya teşebbüs.ve cumhuriyete ihanetdir.bunlar ne yapacaklarını bilmiyorlar.bunlar şaşkınlar.ülkemizde bir sürü yapılacak iş varken yaptıkları işleri ben birtür şaşkınlık ve ihanet sayıyorum
osman akarca IP: 88.231.113.xxx Tarih : 10.10.2008 20:29:14
Arkadaşlar sıfırlar gitmiş olabilir ama biz aynıyız para yine yok bırakın paraların resimlerinide şu türkiyeyi saran pkk lanetini bitirelim.aynada bakalım kendimize birbirimizi kandımayalım halk aç yardımlarla ayakta duruyor.Bu yardımlara alıştıranlara soruyorum hep yardım edecek kadar paramız yetecekmi?Hem bu paralar milletin paraları kimin parasını kime peşkeş çekiyorsunuz.Ciddi olalım birbirimizi kandırmayalım.benim paramı yardım için sağa sola çarçur edenlere hakkımı helal etmiyorum.adil yardımmı oluyo sanki.Benim köylüm yalnızlığa itilmiş çocokları yavan ekmek yerken devletin paralarını büyükşehirler yardım için harcayamaz.Oy için yapmıyorsanız adınızı ve partinizi kullanmadan o paraları valiler ve kaymakamlıklar dağıtsın.Siz adınızı kullanmayın.Madem yardım bırakın yetkili kaymakamlıklardan alsın vatandaş.Ama olmaz Oy var işin içinde siz dağıtmalısınız.Dedim ya hakkımı helal etmiyorum.Verdiğim vergiden çalanlardan öbür dünyada alacağım.Para sizin cebinizden çıksa bişey almazsınız....
hızır ilyas IP: 193.255.39.xxx Tarih : 10.10.2008 11:20:17
mirasyedi sen ne anlarsın bilim den sen sadece bana parayı gönder demeyi bilirsin ilber ortaylı hocam bukonuda çok haklı sense bişey anlamadan milletin üzerinden geçinmeye çalışanlardan başka bişey değilsin
marko paşa IP: 88.247.65.xxx Tarih : 8.10.2008 20:53:59
atatürk nerede diyen beyler..önce tarihinizi bilin sonra eleştirin.60 yıl önce ismet inönünün resimleri vardı paramızda partisi de chp idi.sallrken biraz dikkatli olun.başbakan kendi resmini koymammıştır paramıza tarihte isim yapmış kişiler bunlar.ha siz bush blaer felan istiyorsanız burası orası değil.gidin orada yaşayın.olmadı paraları kullanmayın yukarıda ihtiyacı olan yorumcu arkadaşlar var.onlara gönderin.konuşmaktansa bari işe yarayın.. herkese bol kazançlar..