2. el satışı böyle yapılacak

Emniyet Genel Müdürlüğü 1 Mayıs tarihinden itibaren ikinci el araçların satış, devir işlemlerinin noterler tarafından elektronik ortamda yapılacağını bildirdi.

Emniyet Genel Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 20. maddesinin (d) ve (e) bentleri yapılan değişiklikle 1 Mayıs tarihinden itibaren tescilli araçların her çeşit satış veya devirleri noterler tarafından elektronik ortamda yapılmaya başlanılacağı belirtildi.

Açıklamada bu amaçla, araçların satış, devir ve tescil işlemlerinde görev, yetki ve sorumlulukları bulunan bütün kurum ve kuruluşlar (Emniyet Genel Müdürlüğü, Maliye Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Sigorta Bilgi Merkezi (TRAMER), Türkiye Noterler Birliği) arasında güvenli bir bilgisayar ağı oluşturulduğu vurgulandı. Yapılan değişikliğe gerçekleşen düzenlemeler şöyle belirtildi:

"1 Mayıs 2010 tarihinden itibaren noterlerce satış veya devri yapılacak araçlar için vergi dairelerinden alınmış 'İlişik Kesme Belgesi' istenilmeyecek, aracın vergi ve trafik cezası gibi borçları olup olmadığı satış sırasında noterce bilgisayar üzerinden sorgulanacaktır. Bilgisayar sorgulamasında aracın borç kaydının görülmesi halinde satış işlemi yapılmayarak, ilgililer vergi dairesine yönlendirilecek. Yine satış veya devri yapılacak aracın trafik tescil kayıtlarında satış veya devri kısıtlayıcı herhangi bir kayıt (haciz, rehin, ihtiyati tedbir) bulunup bulunmadığı noterce Emniyet Genel Müdürlüğü bilgisayar kayıtları üzerinden sorgulanacak.

Mevcut uygulamada böyle bir sorgulama yapılamadığından, noterde aracı satın alan kişiler adlarına tescil için trafik tescil kuruluşuna geldiklerinde, araç kayıtlarında haciz, ihtiyati tedbir gibi şerhler çıkabilmekte ve mağdur olabilmektedirler. Yeni uygulama ile bu tür mağduriyetler ortadan kaldırılmış olacak. Satış veya devir işlemi tamamlandığında, noter
tarafından aracın alıcısı adına bir ay süreyle geçerli 'Tescile İlişkin Geçici Belge' düzenlenecek. Satış veya devir işlemlerinde , 20 TL maktu ücret ile araç tescil belgesi ücreti (46 TL) ve gerekiyorsa motorlu araç trafik belgesi ücreti (62 TL) dışında, noterce herhangi bir harç ve damga vergisi ile posta ücreti alınmayacak. Satış veya devir işlemi tamamlandığında, noter tarafından trafik tescil kuruluşlarına elektronik sistemle bildirim yapılacak, bu bildirim üzerine araç sahibinin müracaatı olmaksızın, araç tescil belgesi noterin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunca düzenlenecek.

Aracı satın alan kişi veya kanuni vekilinin, araç tescil belgesini düzenleyen trafik tescil kuruluşuna satış tarihinden itibaren 15 gün içerisinde müracaat etmesi halinde araç tescil belgesi elden teslim alınabilecektir. Trafik tescil kuruluşlarında da herhangi bir ücret ödenmeyecek. Araç tescil belgelerini 15 gün içerisinde elden teslim almamaları halinde ise, gönderi ücreti kendileri tarafından ödenmek kaydıyla posta (APS) yoluyla ikamet adreslerine gönderilecektir. (Gerçek kişiler için araç sahibinin Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Adres Kayıt Sisteminde belirtilen yerleşim yeri adresine, tüzel kişiler için ticaret sicil gazetesi, tüzük veya diğer resmi kayıt belgelerinde belirtilen adreslerine gönderilecektir.) Belgeler, araç sahibi ile aynı adreste yaşayan eşi, reşit çocukları, babası veya annesine teslim edilecek, bu kişilerden hiç birinin adreste bulunmaması halinde PTT görevlisince kapıya not bırakılarak bir sonraki gün tekrar gidilecek, yine adreste kimse bulunamamış ise belgeler 10 gün süreyle ilgili PTT şubesinde bekletilecektir.

10 gün içerisinde buradan da teslim alınmaması halinde belgeler ilgili trafik tescil kuruluşuna PTT tarafından iade edilecek, araç sahibi veya vekili tarafından buradan elden teslim alınabilecek.

Araç tescil belgesinin postada gecikmesi veya kaybolması gibi durumlarda vatandaşlarımıza herhangi bir sorumluluk yüklenmeyecek ve bu nedenle bir ceza da uygulanmayacaktır. Belgelerin teslim aşaması PTT Genel Müdürlüğü ile Emniyet Genel Müdürlüğü arasında oluşturulan bir bilgisayar programıyla takip edilerek, ilgilisine ulaşıp ulaşmadığı ile ne zaman teslim edildiği izlenecektir. Belgenin kaybolduğunun araç satın alan vatandaşlarımızca ilgili trafik tescil kuruluşuna bildirilmesi ve kayıtlardan da bu durumun doğruluğunun anlaşılması halinde ücret alınmaksızın yeni bir belge düzenlenerek vatandaşlarımıza teslim edilecek.

Haciz, müsadere, zapt, buluntu, trafikten men gibi nedenlerle; icra müdürlükleri, vergi dairesi müdürlükleri, milli emlak müdürlükleri ile diğer yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından satılan araçların alıcıları tarafından bir ay içresinde müracaat edilip adlarına tescil belgesi almamaları halinde ilgili trafik tescil kuruluşunca adlarına resen tescil işlemi yapılacaktır. Ayrıca, bir ay içerisinde adlarına tescil belgesi almayan kişilere 130 TL idari para cezası uygulanacak ve bu araçlar alıcıları adına tescil belgesi çıkarılıncaya kadar trafikten men edilecek.

Araçların satış ve devir işlemleri dışında tadilat, renk değişikliği, unvan değişikliği, trafikten çekme, hurdaya ayırma, zayii veya yıpranmadan dolayı belge yenileme gibi işlemler için mevcut uygulamada olduğu gibi aracın dosyasının bulunduğu trafik tescil kuruluşuna müracaat etmek zorunluluğu kaldırılmakta olup, bu işlemler herhangi bir trafik tescil kuruluşunda gerçekleştirilebilecek. 1 Mayıs 2010 tarihinden önce noter aracılığıyla araç satın alanlar, noter satış senedi ve diğer gerekli belgelerle herhangi bir trafik tescil kuruluşuna müracaat etmek suretiyle araçlarını adlarına tescil ettirebilecekler."

YENİ SİSTEMİN GETİRECEĞİ FAYDALAR

Açıklamada yeni sistemin getireceği diğer faydalar ise şöyle sıralandı:

"Mevcut sistemde noterde satışı yapılan bir aracın yeni alıcısı trafik tescil kuruluşuna gidip aracı üzerine tescil ettirmediği durumlarda, bu araçla ilgili vergi ve trafik ceza borçları ile diğer tebligatlar satıcıya gönderilmektedir. Yeni sistemde aracın satışı ile birlikte aynı anda tescili de gerçekleştirileceğinden, bu konuda yaşanan mağduriyetler tamamen ortadan kalkacak. Yine, noterde satın veya devir alınan aracın tescili için trafik tescil kuruluşlarına müracaat etme, belge ibrazı ve form doldurma zorunluluğu ortadan kalkacağından, vatandaşlarımızın bu işlemler için harcadıkları iş gücü, zaman ve maddi kayıplar da ortadan kalkacak."

Yeni sistemle birlikte elde edilecek kurumsal kazanımlar ise şöyle açıklandı:
"Ülke genelinde 568 trafik tescil kuruluşumuzda yaklaşık 4 bin 600 personelimiz çalışmaktadır. Trafik tescil kuruluşlarımızda yapılan tüm işlemlerin yüzde 35 ini, tescil işlemlerinin ise yüzde 55 ini ikinci el araç satışları ile ilgili tescil işlemleri oluşturmakta olup, 1 Mayıs 2010 tarihinden itibaren yaklaşık bin 500 personel karşılığı işgücü tasarrufu sağlanacaktır. Araçların başka bir trafik tescil kuruluşuna nakil gittiği durumlarda gönderilen ve Ek-9 adı verilen form uygulamadan kaldırılmış olup, yıllık ortalama 600 bin aracın nakil olduğu düşünüldüğünde, posta masrafı olarak 450 bin TL. tasarruf sağlanmış olacaktır.

Mevcut uygulamada araçların tescil işlemlerinde kullanılan müracaat ve işlem formunun (Yıllık ortalama 2.000.000 adet) bir sureti aracın vergi kaydı için vergi dairelerine posta veya elden gönderilmekte olup, yeni uygulamada bu formlar kaldırılarak, bilgilerin vergi daireleri ile diğer ilgili kurum ve kuruluşlara elektronik sistemle aktarılması sağlanacaktır. Bu sayede gerek tescil kuruluşlarımızda, gerekse vergi dairelerinde çok önemli oranlarda iş gücü kazanımının yanında posta ve diğer giderlerden de tasarruf sağlanacaktır. 568 trafik tescil kuruluşumuzda sayıları binleri geçen bilgisayar, yazıcı ve benzeri cihazlar ile bunlarda kullanılan kağıt, toner ve kartuş gibi malzeme giderlerinden de çok önemli olanda tasarruf sağlanacaktır.

Satış veya devri yapılan aracın tescili de aynı anda yapılacağından, mevcut uygulamada yaşanılan hukuki problemlerde önemli oranda ortadan kalkacağından mahkemelerle, icra daireleri ve çeşitli kurum ve kuruluşlarla yapılan yazışmalarda azalacaktır. Ayrıca, mevcut uygulamada zaman zaman yaşanılan sahte bilgi, belge ve evraka dayalı satış ve tescil işlemleri de önlenmiş olacaktır."