Bilerek 'Evet-Hayır' deyin
Türkiye, 23 gün sonra referanduma gidiyor.
Ancak 12 Eylül'de halk oylamasına sunulacak anayasa paketinin içeriğinden çok polemikler gündemde.
Sandık başına gidecek yaklaşık 50 milyon seçmenin büyük çoğunluğu, ne için oy kullanacağını bilmiyor.
Vatandaş 'evet' oylarıyla neye vize verecek, 'hayır' diyenler nelere karşı çıkacak? İşte madde madde anayasa paketinin içeriği...
10. MADDE : POZİTİF AYRIMCILIK
- Yapılacak değişiklikle 'pozitif ayrımcılık' kavramı anayasaya giriyor. Maddede yer alan 'Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür' ibaresine 'Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz' cümlesi ile 'Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz' fıkrası ekleniyor.
20. MADDE: FİŞLEMEYE KARŞI ANAYASAL ÖNLEM
- Kişisel verilerin gizliliği konusunda önemli bir adım atılıyor. Fişlemeye karşı anayasal bir önlem getiriliyor. Buna göre herkes, kişisel verilerin korunmasını isteyebilecek. Bu hakla kişiler kendileriyle ilgili veriler hakkında bilgilendirilebilecek. Bu verilere erişme, düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını da öğrenebilme şansına sahip olunuyor.
23. MADDE: SEYAHAT ENGELİ KALKIYOR
- Askerlİk veya vergi borcu nedeniyle yurtdışına çıkış yasağı konmayacak. Buna göre, vatandaşın yurtdışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması sebebiyle hakim kararına bağlı olarak sınırlanabilecek.
41. MADDE: ÇOCUKLARA KORUMA
- Devlet, istismar ve şiddete karşı önlemler almakla yükümlü olacak. Her çocuk, yeterli himaye ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahip olacak. Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri alacak.
51. MADDE: SENDİKAL ÖZGÜRLÜK
- İşçiler, aynı iş kolunda birden fazla sendikaya üye olabilecek. Uluslararası Çalışma Teşkilatı'nın ilgili sözleşmesine aykırı olan anayasanın hükmü kaldırılacak.
53. MADDE: MEMURLARA TOPLU SÖZLEŞME
- Memurlar toplu sözleşme yapacak. Mevcut düzenleme, memur ve diğer kamu görevlilerine sadece toplu görüşme hakkı tanıyor. Eklenen yeni hükümle, memur ve diğer kamu görevlilerine toplu sözleşme yapma hakkı getiriliyor.
54. MADDE: GREV ZARARINI SENDİKA ÖDEMEYECEK
- Siyasi grev, lokavt, dayanışma grevi, genel grev, işi yavaşlatma ve direniş yasağı olmayacak. İşyerindeki grev zararını sendika ödemeyecek. Grev ve lokavt hakkına sınırlamalar getiren anayasanın 54. maddesinin üçüncü ve yedinci fıkraları yürürlükten kaldırılıyor.
74. MADDE: OMBUDSMANLIK GELİYOR
- Vatandaşların idareyle ilgili şikayetlerine Kamu Denetçisi bakacak. Yapılan düzenlemeyle Kamu Denetçiliği Kurumu (ombudsman) oluşturulacak. Kurum, TBMM Başkanlığı'na bağlı olarak kurulacak ve idarenin işleyişi ile ilgili şikayetleri inceleyecek. Kamu Baş Denetçisi, TBMM tarafından gizli oyla ve 4 yıllık süre için seçilecek.
84. MADDE: PARTİSİ KAPATILAN VEKİLE SİYASET YOLU
- Partisi kapatıldığı için yasaklananların milletvekilliği düşmeyecek. Anayasa'nın 'Milletvekilliğinin Düşmesi' başlıklı 84. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılacak. Anayasa Mahkemesi'nin DTP'nin kapatılmasına ilişkin verdiği kararla Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk, milletvekili sıfatını kaybetmişti. Anayasa değişikliği geçerse, 2 eski vekil Anayasa Mahkemesi'ne başvurup milletvekilliklerinin iadesini talep edebilecek.
94. MADDE: TBMM BAŞKANININ GÖREV SÜRESİ
- TBMM Başkanı'nın 2 artı dönem sonu olan görevi süresi anayasaya ekleniyor. Buna göre, TBMM Başkanlık Divanı seçimlerinin her yasama döneminde iki kez yapılması ve ilk seçilenlerin görev süresinin iki yıl olması, ikinci devre için seçilenlerin görev süresinin ise o yasama döneminin sonuna kadar devam etmesi öngörülüyor.
125. MADDE: YAŞ'A YARGI YOLU
- Yüksek Askeri Şura'da ihraç edilenler, yargıya gidebilecek. Kadrosuzluktan emekli edilenler ise dönemeyecek. Ancak bu sürecin nasıl işleyeceğine ilişkin, yeni yasal düzenlemeler de yapılması gerekiyor. Yeni yasal düzenlemelerde göreve iade edilecek kişinin hangi rütbe ve kıdemden göreve döneceği, tazminat olasılığı gibi unsurların yer alması gerekecek.
128. MADDE: MEMURLARIN ÖZLÜK HAKLARI
- Yasalar dışında toplu sözleşmelerle de memurlara özlük hakları sağlanacak. Memur ve diğer kamu görevlilerinin nitelik, atanma, aylık, ödenek gibi özlük hakları kanunla düzenlenecek.
129. MADDE: DİSİPLİN CEZALARI YARGIYA TAŞINABİLİYOR
- Memurlar, disiplin cezalarına karşı yargıya başvurabilecek. Memurlar ve diğer kamu görevlilerine verilen uyarma ve kınama cezaları da yargı denetimine açılması öngörülüyor.
144. MADDE: ADALET DENETÇİLERİ
- Adalet hizmetleri ile savcıların idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığı'nca denetimi, adalet müfettişleri ile hakim ve savcı mesleğinden olan iç denetçiler; araştırma, inceleme ve soruşturma işlemleri ise adalet müfettişleri eliyle yapılacak.
145. MADDE: ASKERE SİVİL YARGI YOLU AÇILIYOR
- Darbe girişiminde bulunan askerler, sivil mahkemelerde yargılanacak. Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlara ait davalar her halde adliye mahkemelerinde görülecek. Savaş hali haricinde, asker olmayan kişiler askeri mahkemelerde yargılanamayacak.
146. MADDE: ANAYASA MAHKEMESİ YENİDEN YAPILANDIRILIYOR
- Anayasa Mahkemesi'nin üye sayısı 11'den 17'ye çıkartılacak. TBMM, 3 üyeyi seçecek. Cumhurbaşkanı, 4 üyeyi üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar, birinci sınıf hakim ve savcılar ile en az 5 yıl raportörlük yapmış Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından doğrudan atayacak. 10 üyeyi de Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay ve YÖK'ün adayları içinden cumhurbaşkanı atayacak. Aday belirleyecek kurumlarda yapılan seçimlerde her üye adayların her biri için ayrı ayrı oy verebilecek.
147. MADDE: ÜYELERE 12 YIL SINIRI
- Yenİ Anayasa Mahkemesi üyeleri 12 yıl için seçilecek.
148. MADDE: KOMUTANLAR YÜCE DİVAN'A ÇIKABİLECEK
Anayasa Mahkemesi vatandaşların bireysel başvurularına da bakacak. Meclis Başkanı, Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanları ve Jandarma Genel Komutanı da görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan'da yargılanacak. Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilecek. Genel Kurul'un yeniden inceleme sonucu verdiği kararlar kesin olacak.
149. MADDE: PARTİ KAPATMADA 12 ÜYEYLE KARAR
ANAYASA Mahkemesi, anayasa iptalleri ve partilerin kapatılmasına, en az 12 üyenin oyuyla karar verecek. Bireysel başvuruların kabul edilebilirlik incelemesi için komisyonlar oluşturabilecek. Anayasa değişikliğinde iptale, siyasi partilerin kapatılmasına ya da devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için üye tam sayısının üçte ikisinin oyu aranacak.
156. VE 157. MADDE: ASKERLİK HİZMETİNİN GEREKLERİNE BAKILMIYOR
Askerİ Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi üyelerinin disiplin ve özlük işlerinde, askerlik hizmetinin gereklerine bakılmayacak. Bunun için hakimlik teminatı esasları dikkate alınacak.
159. MADDE: HSYK'YA YENİ YAPI
Hakİmler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) halen 7 olan asıl üye sayısı 22'ye, 5 olan yedek üye sayısı ise 10'a çıkarılacak. 4 üyeyi cumhurbaşkanı atayacak. 3 üye Yargıtay'da, 2 üye Danıştay'da, 1 üye Türkiye Adalet Akademisi'nde seçilecek. 7 üye adli yargıdaki, 3 üye idari yargıdaki kürsü hakimlerinden olacak. 3'er aday belirleyecek kurumlarda yapılan seçimlerde her üye adayların her biri için ayrı ayrı oy verebilecek. HSYK, 3 daire halinde çalışacak. Adalet Bakanı ve Müsteşarı kurulda yer alacak.
166. MADDE: KONSEY ANAYASAL KURUM OLUYOR
Ekonomİk ve Sosyal Konsey, anayasal kurum olacak, ekonomiye ilişkin
konularda hükümete danışmanlık yapacak.
GEÇİCİ 15. MADDE: DARBECİLER YARGILANABİLECEK
12 Eylül 1980 darbecileriyle o dönem görev yapan hükümet üyeleri ve darbe dönemi işlemlerine karşı davalar açılabilecek. Anayasanın, 12 Eylül dönemindeki Milli Güvenlik Konseyi üyeleriyle bu dönemde kurulan hükümetler ve Danışma Meclisi'nde görev alanların yargılanmasını önleyen geçici 15. maddesi yürürlükten kaldırılacak.
GEÇİCİ MADDE: YEDEK ÜYELER ASIL OLUYOR
Pakette anayasaya yeni bir geçici madde eklendi. Buna göre, mevcut Anayasa Mahkemesi üyeleri 65 yaşına kadar görevlerini sürdürecek. Yedek üyeler asıl üye sıfatını kazanacak. HSYK, 30 gün içinde yeni hükümlere göre yapılandırılacak.
Karslı IP: 88.238.20.xxx Tarih : 20.08.2010 17:10:02
Maddeler tek tek incelendiğinde görülüyor ki gerçek bu ülkede yaşayan dürüst vatandaşın lehine tek bir madde yoktur.Birilerini ve kendilerini kurtarma anayasası inşallah halkımız bunları okur vicdanının sesini dinler sonrada ellerim kırılsaydı demez.
Hasan TÜRKMEN IP: 88.230.74.xxx Tarih : 20.08.2010 12:50:07
BANA GÖRE,AKP-ABD-FETO HOCA ÜÇGENİ GELECEKTE KENDİLERİNİ SAĞLAMA ALMAK İÇİN GELİŞTIRDİKLERİ YENİ BİR SİSTEM..İNŞALLAH HALK DOGRUYU GÖRÜR VE OYUNU O YÖNDE KULLANIR..BENİM OYUM ŞİMDİDEN HAYIR.
KEMAL ÖZKAN IP: 85.105.182.xxx Tarih : 20.08.2010 18:14:27
DİKKAT DİKKAT askerlik ve vergi borcundan dolayı yurt dışı yasağı kanamıyacak madde 23 peki askerden kaçan kim vatanını sevmiyen sözüm ona bazı zengin çocukları bir müddet bedelli askerli isdediler şimdi yurt dışı engeli kaldırılacak kimler vergi borcundan sıkıntıdaidi bazı zenginler eşine kızına gelinine hatta dosduna tomar tomar para harcarkenyat kat tekne yazlık alırken parayı acımaz vergiye gelince yokve bunlara yurtdışına çıkma yasağı kalkacak önce bizi düzeltsin sonra avrupada amerikada gitsin paraları yesin ve ona dışarı çıkma serbest ve bunun adı demokrasi bununadı açılım oluyor hala bu zihniyeti savunanların aklına şaşıyım ya anlayışları kıt ya menfaatleri çok böyle bir yasanın kabulu zaten anayasanın maddesine aykırı bunu anayasa mahkemesi ipdal etse hükümet yaygarayı basar özgürlüğe vurulan darbe diye bu gerçekden özgürlüğe vurulan darbe deyil vurkaça vatan hainlerine gel kazan git ye kapısı bir zamanlar yeğen demirelin paraları gidip yurt dışında yiyip paralar bitince yurda kabul edilmesi gibi işde aynı zihniyet işde aynı kafa yapısı bunları görüpde hala evetdiyen betbahtlara şaşmamak elde deyil işde hükümet kimleri garanti altına alıyor ortada .
cemil altan IP: 95.0.60.xxx Tarih : 20.08.2010 13:57:28
arkadaşlar 12 eylül darbecilerinin yaptığı anayasa kısmen değişecekse , memura şu anda olmayan toplu sözleşme hakkı verilecekse, komutanlar yüce divana çıkacaksa, YAŞ'a yargı yolu açılacaksa,memurun özlük hakları anayasada korunacaksa ve en önemlisi darbeciler artık sonunda yargılanacaksa ben buna EVET derim.
ismet abaş IP: 88.229.230.xxx Tarih : 20.08.2010 12:55:45
anayasa değişilik paketini burdan duyurmayin mitingilerde halka anlatin burdan söylemişsiniz duyurmuşsunuz soruyorum 50milyon secmen sandik başina gidecek peki kim biliyor ana yasadeişikli paketinde neler var aslinda kimse birşey bilmiyor bunlari internet ortamindan deilde milletin huzurunda anlatmaniz lazim şimdi burdan iktidar partisine sesleniyorum yzin ortasinda valiliklere talimat veripte kömür dagitacaklarina milletin huzurlarinda çikipte bu anayasa deişiklik paketin iyimi kötümü oldugu söylesinler içertiyle ilgili bilgi versinde milleti 650kğ kömürle kanidrmaya çalişmasinlar çikin adam gibi aciklayin bu paketin içerigiyle ilgili halki bilgilendiriniz
remzi türk IP: 78.169.235.xxx Tarih : 20.08.2010 12:31:48
84. madeye bak utanmasanız apoyu çıkarıp vali yapacaksınız yazıklar olsun rabbim o kadar şehidin hakkını sorsun tüylerim kalktı bee şuna bak yaaa ülkeye bak ne hale geldi ve geliyorda..
sait IP: 88.247.239.xxx Tarih : 20.08.2010 13:50:47
herşey bir kenara ve herşey kendilerine.84.madde yi baktığımızda maç ortaya çıkıyor.Kemal ÖZKAN arkadaşımında dediği gibi;parti tabelası suçlu parti içindekiler değil.olacak şeymi bu.bir parti neden kapatılır.içindeki kişilerin tutumlarından.ama burda haklar saklı kalacak millet vekilliği düşmeyecek aynı haltı o kutsal çatı altında dokunulmadan yapmaya devam edecek.olacak şey değil.asıl olan biz millet varken ve bize dokunuluyorken;bizim seçtiğimiz vekillere neden hala dokunulamıyor onuda anlamış değilim.adı üstünde ordaki kişiler biz milletin vekilleri ASIL OLAN BİZ değilmiyiz?sürücü belgesi alacak bir vatandaş SABIKA KAYDI çıkarıyor.ama millet vekili olacak ce milleti temsil edecek olan vekillerden neden SABIKA KAYDI istenmiyor?istensin ve bakalım siyasi yapı ve anlayış nasıl değişiyor hep birlikte görelim.DOKUNULMAZLIK ta kalksın.madem yeni anayasa oylanıyor neden DOKOULMAZLIK kalkacak diyemiyorlar?başka diyecek yok.halk ne yapacağını bilir.
b.ö almanya IP: 85.177.106.xxx Tarih : 20.08.2010 15:05:48
ayni gelismis ülkelerdeki gibi. yorum yapan arkadaslar anlamamis yada anlamak istememis o kadar.
KEMAL ÖZKAN IP: 85.105.182.xxx Tarih : 20.08.2010 12:46:27
her maddeyi ayrı ayrı inceleyip detaylarına indinizmi görülüyorki hiç birşey verilmiyor aksine çok şey alınıyor misal 53. madde toplu sözleşme hakkı veriliyor ama grev hakkı yok toplu sözleşme sonunda yargıya gitme hakkın yine yok hükümet ne derse o olur 54. madde grevden doğacak zararı sendika ödemiyecek ama işverende sineye çekmiyecek grev yapan işçiye şu kadar zararım var deyip faturayı keser ödiyemiyen işçiyi kapıdışı yapar tazminatından alacağını tahsil eder kalmışsa geri kalan üçbeşkuruşu eline sıkışdırır gülegüle der yargıya gidemezsin önceden bu zararı sendika ödediğinden işçi zarar görmiyordu bu yolla grev hakkı da elinden alınmış oluyor hangi işçi bu zararı ödemeyi göze alıp grev kararı alabilir yasada grevden doğacak zarar işçiden talep edilemez diye bir hüküm yok aksine sendika ödiyemez diyor yani ödediğinde yasayı çiğnemiş olur 84. madde bir parti niye kapatılır içersindeki milletvekillerinin kanunlara ve yasalara karşı işledikleri suçlardan dolayı peki partisi kapatılan milletvekili siyasete devam edecekse partinin tabelasımı suçluki parti kapatılıyorbu şuna benzer adam silahı almış karşısındakini vurup öldürüyor sen silahı alıp hapsediyorsun adamı serbest bırakıyorsun git başka birini vur diye siyasete devam edecek milletvekili aynısuçu işlemeye devam edecekdir 125.madde yaşa yargı yolu ama içi sonradan düzenlenecek peki nasıl hangi krıterlere göre belli deyil. 128. madde özlük hakları kanunla düzeltilecek nasıl bir kanun hangi kısaslara göre örneğin maaşının % 50sinden az ikramiye yada yolluk verilemezde dersin memur yıllık alacağı prim yolluk ve diğer hak edişler maaşının % 15 ini geçemez kullanacağı toplam izinler yıllık şunndan aşağı düşemezde dersin 30 günü geçemezde dersin o da muallak 129 madde disiplin cezaları yargıya gidecek demiyor öngörülüyor yani hükümetin insiyatifine kalıyor yapacağı düzenlemeye bağlı.144.madde hakiv savcıların denetimi adalet bakanlığı denetçilerine veriliyor kime bağlılar adalet bakanlığına hani yargı bağımsız olacakdı adalet bakanı tarafsızmıki denetlemeye göndereceği denetçiler tarafsız olsun146.madde bugün yargıladığınız askerler subaylar genarelleri hangi kanunla sivil mahkemede yargılıyorsunuz sadece aldatmaca zaten yargılanıyor149.madde meclisde kanunlarda 3/2 ye karşı çıkarken böyle demokrasi olmaz yarının bir fazlası derken parti kapatmada3/2 çoğunluk aramak hangi demokrasi anlayışıdır159.madde hakimler ve savcılar yüksek kurulunda adalet bakanı ve müsteşarının işine seçilecek olanların onayı kim tarafından nasıl yapılacak cumhurbaşkanının 300 oy alanı deyil 15 oy alan son sıradaki adayı atadığını unutmamak lazım. geçici 15. madde adı üzerinde geçici madde zaten o tarihde işlenen suçlar zaman aşımına uğramış olup düzenlemede işlenen bu gibi suçlarda zaman aşımı olmaz diye ne bir düzenleme nede bir atıf var tamamıiyla halkın gözünü boyamak aldatmak maksadıyla hazırlanmış bir taslak esas hedef yargıyı hükümete bağlamak etki altında tutmak işçi ve memura bu güne kadar verilen hakları halkın iradesiyle kısıtlamak ve hükümetin isdediği gibi at koşdurmasını sağlamak bu gün ataması yada sürgünü veya açığa alınan bir memur en azından yürütmeyi durdurmak için mahkemeye verebiliyordu dikkat ederseniz bu hususda bir düzenleme yapılmadığı gibi o hakda elinden alınıyor nerede bunun demokrasi nerde bunun adalet sanki çocuk kandırıyorlar olmaz öyle bir köfteye 2 ekmek yedirmezler beyim sizinkisi aldatmaca ama bu millet rahmetli aziz nesinin dediği gibi bakalım % de kaçı abdal çıkacak aradan uzun zaman geçdi oran ne kadar düşdü hala %seksenlerdemi yoksa nerede göreceğiz. acaba diyordum ama şimdi kesinlikle ve kesinlikle bin oyum olsa binide HAYIR HAYIR HAYIIIIIRRRRRR.