Bu fotoğraftakilerin hepsi şehit oldu

Bugün 18 Mart 1915 Çanakkale Zaferi’nin 90. yıldönümü. 1915’in ilk günlerinde çekilen bu fotoğraftaki Mehmetçikler’in hepsi can verdi.


Başbakan Erdoğan, Çanakkale için verdiği sözü tuttu ve 2 trilyonluk harcamayla abide tamamlandı. Şimdi 2015’teki 100’üncü yıl törenleri için büyük bir hazırlık sürüyor. Şehit kanıyla sulanmış bu topraklardaki tek eksik, şanına yakışan bir Türk bayrağı. Önerim TEMA Vakfı’nın İstanbul Boğaziçi’nde dalgalanan bayrağının bir eşinin buraya da dikilmesi.

BUGÜN 18 Mart 1915 Çanakkale Deniz Savaşları’nın 90’ıncı yıldönümü... Kent ziyaretçi akınına uğramış durumda. Otellerde hiç yer kalmadığı gibi, tüm kamu kurumlarının misafirhaneleri de tıklım tıklım dolu. Örneğin, canlı yayın için bir gece öncesinden gelen TV-8 çalışanları, ancak kent merkezine 40 dakika uzaklıktaki Lapseki İlçesi’nde yer bulabilmişler. O da yerel gazetecilerin mesleki dayanışması sayesinde!

İÇLER ACISIYDI

Uğur DÜNDAR / HÜRRİYET

Çanakkale’ye ilginin nedeni, 1954’te temeli atılan Şehitler Abidesi’nin nihayet geçen yıl tamamlanmış olması. Abidenin öyküsü, hepimizi utandıracak sayfalarla dopdolu. Hortumculara, vurgunculara, ihale dümencilerine ülkenin milyarlarca dolarını peşkeş çekip krizlere sürükleyenler, tarihin akışını değiştiren on binlerce şehidimizin anısına dikilen abideye gerekli birkaç milyon doları, bir türlü bir araya getirememişler! Ta ki Çanakkale Olay Gazetesi sahibi Aynur Narler’in bizi uyarması ve Haluk Şahin dostumla ‘ARENA’da başlattığımız kampanyaya kadar. İstemihan Talay’ın Kültür Bakanlığı döneminde, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası bir fon ayırmış, ancak bu parayla sadece abidenin ayaklarındaki rölyefler yapılabilmişti. Oysa yapılacak o kadar çok şey vardı ki. Örneğin, Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun abide tavanı için hazırladığı çizimler kaybolmuştu. Tavandan sızan yağmur ve kar suları, hem betonu aşındırmış, hem de çirkin bir görünüme sebep olmuştu. Ayrıca Çanakkale Savaşları’nın anlatıldığı kabartma ve heykellerin yer alacağı 45 metre uzunluğunda, 5 metre yüksekliğindeki anıt duvar yapılmamış, çevre düzenlemesi de ihmal edilmişti. Hatta abidenin anlamını ve önemini açıklayan bir tabelaya bile gerek duyulmamıştı.

BAŞBAKAN SÖZÜ

Yıllardır içimi sızlatan ayıbı, 2003 ilkbaharında Başbakan Tayyip Erdoğan’la yaptığım bir söyleşide yansıttım. Başbakan eksikliklerin bir yılda tamamlanacağını söyledi.

2 TRİLYON HARCANDI

Aradan bir yıl geçtikten sonra, 18 Mart 2004’te yine Çanakkale’deydik. Başbakan Erdoğan sözünü tutmuş ve abide, 2 trilyon liralık harcamayla tamamlanmıştı. Üstelik o yıl eşi görülmedik bir karakış yaşanmış, fırtınalar çalışmaları haftalarca aksatmıştı. Ancak daha önce abidenin yan tarafında bulunan sembolik şehitlik yeni kaldırılmış, bunun yerine savaşan kahramanları simgeleyen mezartaşları, abidenin ön tarafına ay yıldız oluşturacak şekilde dizilmişti. Yeni düzenleme tepki çekmişti.

2015’E BÜYÜK HAZIRLIK

Devlet Bakanı Beşir Atalay, bu haklı tepkiyi dikkate aldıklarını ve sembolik mezarları eski haline getireceklerini söyledi. Ayrıca Tarihi Milli Park’taki yeni düzenlemeler için sadece bir yıl içinde 20 trilyon liradan fazla harcama yapıldığını anlattı. Çanakkale Savaşları’nın 100’üncü yıldönümü olan 2015’te özellikle Avustralya ve Yeni Zelanda’dan 100 binden fazla konuğun gelmesi bekleniyor. Çanakkale’nin tarihine yeni bir sayfa ekleyecek bu büyük olay için, ‘Çevre ve Orman Bakanlığı’ ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, yaklaşık 50 milyon dolarlık bir projeyi hayata geçirmeye çalışıyor. Buna göre 33 bin hektarlık savaş alanlarında gerçek şüheda kabristanları inşa edilecek, topçu tabyaları restore edilecek.

TEMA VAKFI BAYRAĞI

Çanakkale’de bu yıl bir şeyin eksikliğini hissettim. Her karışı şehit kanıyla sulanmış bu topraklarda, savaşların şanına yakışır büyüklükte bir bayrak yok. İstanbul Boğaziçi’nde, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün Anadolu yakasındaki ayağının hemen arkasına TEMA Vakfı’nın diktiği bayrak, beni çok etkiliyor. Hele geceleri saten atlas kumaştan yapılmış 9x12 metre ebadındaki bayrak öylesine güzel bir yere dikilmiş, öylesine güzel ışıklandırılmış ki, gecenin karanlığında adeta bir kabartma tablo gibi seyrediliyor. İnsanın tüylerini diken diken eden bir bayrak bu.

ÇANAKKALE’YE ÇOK YAKIŞIR

Bu bayrağın bir benzeri, hatta daha büyüğü niçin dikilmesin Çanakkale Boğazı’na. İşte dün gece, bu soruyu sorarak bakındım Boğaz’ın iki yanındaki kapkaranlık tepelere. Sonra dayanamayıp TEMA Vakfı’nın Onursal Başkanı Toprak Dede Hayrettin Karaca’yı aradım. İçimden geçenleri paylaştım onunla. ‘Çok haklısınız. O bayrak çok yakışır Çanakkale Boğazı’na’ dedi. Sesi titriyordu. Görmedim ama adım gibi biliyorum ki telefonu kapattıktan sonra ağlıyordu.