İran yeterli uranyumu topladı

Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, İran'ın nükleer bomba yapmaya yetecek kadar uranyum zenginleştirdiğini iddia etti.

Financial Times gazetesinin, Barack Obama yönetimini Tahran'la nükleer programı konusunda müzakere siyasetini gözden geçirmeye zorlayabilecek gelişmeyle ilgili haberine göre, BM yetkilileri, İran'ın tahmin edilenden daha çok nükleer malzeme ürettiğini ileri sürdü.

İran'ın Natanz'daki tesisinde bir tondan fazla az zenginleştirilmiş uranyum heksaflorid topladığını iddia eden BM uzmanları, İranlıların bir bomba yapmaya yetecek 20 kilodan fazla atomik parçalanmaya uygun malzemeyi stoklamış olduğunu ifade etti.

ABD'nin Silah Kontrol ve Silahsızlanma Kurumu'ndan eski uzman Peter Zimmerman da yaptığı açıklamada, İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun (UAEK) son ölçümlerine göre, tahmin edilenden daha çok ve hızlı uranyum zenginleştirdiğini belirterek, İran'ın tek bir bomba yapmaya yetecek kadar uranyum zenginleştirdiğinin ortaya çıktığını kaydetti.

UAEK'nın dün açıklanan son raporunda, İran'ın uranyum zenginleştirmesiyle ilgili bu yeni hesaplamalar yer aldı.

Raporda, İran'ın nükleer programına ilişkin bulgulara geniş yer ayıran Başkan Muhammed El Baradei, İran'ın "hem UAEK hem de BM Güvenlik Konseyinin çağrılarına rağmen İran yönetiminin nükleer tesislerinde ani denetimleri öngören ek protokolü uygulamamakta ısrar ettiğini" bildirmişti.

İran'ın, UAEK'nın çağrılarına rağmen "şeffaflık gereği olan bilgiyi vermeyi reddettiğine" işaret eden El Baradei, "İran'ın, şeffaf işbirliğini reddetmesinin, nükleer programının askeri amaçlı olduğu yolundaki kaygıları gidermeye yetmediğini" kaydetmişti.

El Baradei raporunda, İran'ın, "BM Güvenlik Konseyi'nin kararlarına rağmen uranyum zenginleştirme ve ağır su reaktöründeki faaliyetlerini askıya almayarak sürdürdüğünü" de ifade etmişti.

-İRAN TEMSİLCİSİ: "UAEK İLE İŞBİRLİĞİMİZ DEVAM EDİYOR"

İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumundaki (UAEK) Daimi Temsilcisi Ali Asker Sultaniye, nükleer enerji konusunda uluslararası hukukun kendilerine verdiği haklar doğrultusunda kurumla işbirliğini sürdüreceklerini bildirdi.

Devlet televizyonunun haberine göre Sultaniye, son rapora ilişkin olarak, "Dünkü raporda belirtildiği gibi, UAEK ile işbirliğimiz program dahilinde aralıksız ve tam olarak devam ediyor" dedi.

Rapordaki, "İran, uranyum zenginleştirmeyi askıya almış değil ve nükleer tesislerde ani denetimleri öngören ek protokolü uygulamıyor" ifadesini de değerlendiren Sultaniye şunları söyledi:

"Bunlar yeni bir şey değil. Ek protokolü 2,5 yıl gönüllü olarak uyguladık. Ancak dosyamızı BM Güvenlik Konseyine göndererek büyük hata yaptılar. Bunun üzerine ek protokolü uygulamaktan vazgeçtik. Bu konuda cevap verecek taraf, buna sebep olanlardır."

Sultaniye, nükleer tesislerdeki UAEK kameralarının 24 saat çalıştığını ve denetçilerin hiçbir engelle karşılaşmadan nükleer tesislerde incelemelerde bulunduğunu kaydetti.

"BM Güvenlik Konseyinin hukuki temelden yoksun olarak İran'ın nükleer enerji programına müdahale ettiğini" belirten Sultaniye, "Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) ve UAEK'nın öngördüğü yasalar ve haklar doğrultusundaki taahhütlerimizi yerine getiriyoruz" ifadesini kullandı.

UAEK Başkanı Muhammed El Baradei dünkü raporunda da, "Tahran yönetiminden nükleer enerji faaliyetleriyle ilgili güven artırmaya yönelik önlemleri uygulamasını ve daha şeffaf olmasını" istemişti.

El Baradei, 19 Kasım 2008'deki raporunda da, "İran'dan nükleer enerji programının askeri amaçlı olduğu yönündeki iddialara cevap vermesini ve bu konuda uluslararası kamuoyunu ikna edecek ve güven verecek adımlar atmasını" talep etmişti.

UAEK üyesi 35 ülke ile BM Güvenlik Konseyine sunulan raporun, 2 Martta yapılması planlanan UAEK genel kurulu toplantısında da değerlendirileceği ifade edildi