İsrail ile ilişkiler bitti mi?

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Newsweek dergisi ile yaptığı söyleşide İsrail ve dünyanın Hamas konusunda takındığı tutumu eleştirdi.

Filistin-İsrail görüşmelerinde Hamas’ın dışlanmasının “çok yanlış” olacağını ifade eden Erdoğan, Hamas’ın “İran’ın bir kolu” olmadığının altını çizdi. Buna karşın Erdoğan, “Hamas iyi bir örgüt olduğunu, hata yapmadığını söylemiyorum. Hatalar yaptılar. Ancak ben nihai sonucunu değerlendiriyorum” diye konuştu.

Başbakan Erdoğan, Newsweek dergisince yayınlanan söyleşide Lally Weymouth’un “Türkiye-İsrail ilişkisini neden uçurum kenarına kadar ittiğiniz?” sorusunu üzerine bu görüşün yanlış olduğunu belirterek, Türkiye’nin Suriye ile İsrail arasında barış sağlanması için gösterdiği çabalara dikkat çekti. Erdoğan, söyleşi sırasında özellikle Hamas ile ilgili görüşlerini dile getirdi ve İsrail Başbakanı Ehud Olmert ile Ankara’da yaptığı son görüşmeye bilgi verdi.

-“OLMERT ANKARA’DA İKEN ÇOK YOĞUN BİR DİPLOMASİ GERÇEKLEŞTİRDİK”-

İsrail Başbakan Ehud Olmert’in Gazze saldırısı öncesi Ankara’ya yaptığı ziyaret sırasında Türkiye aracılı İsrail-Suriye ilişkilerinin 5. turunun yapıldığını belirten Erdoğan, “O gece çok yoğun bir telefon diplomasisi gerçekleştirdik. Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad ile telefonla, Olmert ile bizzat konuşuyordum ve Suriye Dışişleri Bakanı ile de. Yani çok yoğun bir diplomasi idi” dedi.

Esad’ın başından beri bu görüşmeler konusunda çok olumlu bir tutum içinde olduğunu da kaydeden Erdoğan, “O gece taraflar arasında bir anlaşmaya varılmasına çok yakındık. Olumlu bir sonuç sağlamak için hafta sonuna kadar görüşmelerin yapılacağı konusunda mutabık kalmıştık” şeklinde konuştu.

-“OLMERT HAMAS’I DIŞLAMANIN ÇOK YANLIŞ OLACAĞINI SÖYLEDİM”-

Başbakan Erdoğan, o gece görüşmelerin 5-6 saat devam ettiğini belirtirken de şöyle devam etti:
“Başbakan Olmert ile konuşurken Filistin-İsrail görüşmelerine ilişkin olarak müzakerelere Hamas’ı dahil etmemenin çok yanlış olacağını söyledim. Filistin’de seçimlere katıldılar ve parlamentoda çoğunluğu kazandılar. Ancak Başbakan Olmert, böyle bir şey yapamayacağını söyledi. Ayrıca görüşme sırasında Başbakan Olmert kaçırılan İsrailli asker Gilad Shalit’in serbest bırakılması konusunda başarılı olabileceğimize inandığımı da ifade ettim.”

Newsweek’in, “Onun serbest bırakılması için İsraillilerden Hamas konusunda bir şey yapmalarını istediğiniz mi?” sorusu üzerine de Erdoğan, “Olmert’e dedim ki eğer İsrailli askerin serbest bırakılması için bizim arabulucu yapmamızı istiyorsanız bunu yapabiliriz ve sağlayabileceğimize inanıyoruz. Ancak diğer tarafta asker serbest kalınca İsrail (İsrail’de cezaevindeki) Hamas’ın parlamento başkanı ve parlamento üyelerini serbest bırakmalıdır” diye anlattı.

-“HAMAS İRAN’IN BİR KOLU DEĞİL”-

Bunun üzerine “İran’ın bir kolu olan ve Şam’da yaşayan Halit Meşal tarafından yönetilen Hamas ile neden o kadar yakın bir ilişkiniz var?” sorusunu soran Newsweek’e şu karşılığını verdi:

“Konuyu değiştirmeyelim. İlk olarak Hamas, İran’ın bir kolu değildir. Hamas seçime bir siyasi parti olarak girdi. Eğer tüm dünya, onlara bir siyasi oyuncu olma fırsatını verse, kazandıkları seçimden sonra böyle bir durumda olmazlardı. Dünya Filistin halkının iradesine saygı göstermedi. Bir yandan, demokrasiyi savunuyoruz ve Ortadoğu’da demokrasiyi korumak için ellimizden gelenini yapıyoruz ama diğer yandan sandıktan çıkan, seçimlerin sonucuna saygı göstermiyoruz. Filistin bugün açık bir hapishane.”

Başbakan Erdoğan, diğer bir sorunun karşısında İsraillilerin Suriyeliler ile doğrudan görüşmedikleri için hayal kırıklığına uğradıklarını belirterek “Umutları olmaya çalışıyorduk” ifadesini kullandı.

İsrail Başbakanı Olmert’in Ankara’dan ayrılırken İsrail’de danışmalarda bulunduktan sonra yeniden kendisine döneceğini söylediğini kaydeden Erdoğan, “Cevabını beklerken 27 Aralık’ta öğrendim ki bombalar Gazze üzerinde düşmeye başlamıştı” şeklinde konuştu.

-“HAMAS HATA YAPMIYOR DEMİYORUM”-

Erdoğan, Olmert’e, Hamas tarafından İsrail’e atıldığı belirtilen füzelerin nedeniyle “Kaç kişi öldü?” diye sorduğunu anlatırken de Gazze’de bin 300 kişinin hayatını kaybettiğine dikkat çekti. Gazze’ye verilen büyük zarara da işaret eden Erdoğan, Gazze’nin bir yıkıntı haline geldiğini, tam bir abluka altında bulunduğunu da vurguladı.

İsrail’in BM Güvenlik Konseyi kararını tanımadığını açıkladığını da anımsatan Erdoğan, “Hamas iyi bir örgüt olduğunu, hata yapmadığını söylemiyorum. Hatalar yaptılar. Ancak ben nihai sonucunu değerlendiriyorum” diye konuştu.

-“GAZZE’YE BARIŞ GÜCÜNE KATILMAMIZ SÖZ KONUSU DEĞİL”-

Recep Tayyip Erdoğan, “Türkiye için bir rol görüyor musunuz? Türk askerlerinin Gazze’ye konuşlandırılacak bir barış gücünün bir parçası olacağı söyleniyor” sorusuna da “Bu kesinlikle söz konusu değil. Belki gözlemci olarak. Bizim için oraya güvenlik güçlerini göndermek büyük bir hata olur” karşılığını verdi.

Bazılarının İsrail’in Gazze’ye yönelik operasyonlarda takındığı tutumun, kendisinin Yahudi karşıtı yada da Yahudi halka karşı olmasından kaynaklandığını öne sürdüğünü belirten Erdoğan, Newsweek’in “Ve bazı Amerikan Yahudileri buna çok bozuldu” demesi üzerine kendisinin de onlara bozulduğunu ortaya koydu.

-“İSRAİL HÜKÜMETİ BİZE ADİL DAVRANMADI”-

Başbakan Erdoğan, “İlk olarak ülkemde yaşayan Yahudiler, Yahudilere yönelik tavrıma tanık, Bir insan olarak her zaman antisemitizmi bir insanlık suçu olarak ilan ettim. Başbakan olarak da her zaman antisemitizme karşı oldum ve benim hayal kırıklığım, mevcut İsrail hükümetimi nedeniyle çünkü bize karşı adil bir biçimde davranmadılar” dedi.

Newsweek’in, “Ancak Türkiye’de son dönemde Yahudi karşıtı yazılar gördük” demesi üzerine “Bunlar, münferit olaylar” ifadesini kullanan Erdoğan, ABD’de, İsrail’de bile protesto gösterileri olduğuna dikkat çekti.

-"İSRAİL HÜKÜMETİ KENDİNİ ÇEK ETMELİ"-

Yaptığı konuşmalarda Yahudilere karşıtı herhangi bir unsur bulunmadığını da vurgulayan Erdoğan, “Konuşmalarımda Türkiye’deki Yahudilere karşı bir şey yapmayı düşünenlerin, karşısında beni bulacağını çok net olarak ifade ettim. Elbette ki Olmert’den konuşmalarımı yazmasını istemeyeceğim” şeklinde konuştu.

Recep Tayyip Erdoğan, “İsrail ile ilişkilerimiz sona mı erdi?” sorusunu yanıtlarken de "Ciddi bir ilişkimiz var ancak mevcut İsrail hükümeti kendisini çek etmeli. Bu konuyu İsrail’de yapılacak seçimler için istismar etmemeli” değerlendirmesini yaptı.

Söyleşinin son bölümünde Erdoğan, Obama Yönetiminden beklentilerinin sorulması üzerine de “Şimdi adalet yok. Bundan sonra adalet bekliyoruz” ifadesini kullandı.