Sabancı'da 'bölümsüzlük' sancısı

Sabancı'da 'bölümsüzlük' sancısı

YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan’ın ‘’Bu sistem ya tüm üniversitelerde uygulansın ya hiçbirinde’’ sözleriyle “bölümsüz üniversite” konusu tartışmaya açıldı. Uygulamanın öncülerinden Sabancı’da öğrenciler sistemden çok memnun

İnsan yaşamında en önemli konulardan birinin meslek seçimi olduğu tartışma götürmez. Yapılan araştırmalara göre yeteneklerine uygun, ilgi alanlarına paralel mesleği olanların işinde mutlu olma oranı çok daha yüksek. Ancak Türkiye’de gençlerin meslek seçiminde kişinin tercihinden çok aile ve çevre faktörleri büyük rol oynuyor. Bunun sonucunda da yetenek, kişiliğine uygun olmayan bölümlerde okuyan birçok kişi yaşamını sevmediği bir işi yaparak geçiriyor.

Bütün bu etkenleri göz önüne alarak Türkiye’de ‘’bölümsüz üniversite’’ sistemini ilk uygulayan Sabancı Üniversitesi, YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan’ın “Bu sistemi ya herkese verelim ya da hiç kimseye vermeyelim” sözlerinin ardından tartışmanın odağı oldu.

İyi bir örnek
Sabancı Üniversitesi Temel Geliştirme Direktörü Prof. Dr. Ali Alpar, ‘bölümsüz üniversite’ uygulamasının kaldırılması durumunda Türkiye’nin iyi bir örneği kaybedeceğini vurguluyor. Başkalarının ‘keşke biz de yapabilsek’ dedikleri bir örnek olmaya başlarken bu uygulamadan vazgeçilmesini anlaşılmaz buluyor. Tekdüzelik üzerine çalışan toplumların totaliter ve kendi içine kapalı olduklarına dikkat çeken Alpar, genel sistemin bu tür girişimleri desteklemesi gerektiğini görüşünde.

10 yıldır uygulanıyor
10 yıldır uygulanan sistemin neden şimdi sorgulandığı konusunda ise Alpar’ın bir fikri yok. Üniversitenin YÖK’ün onayıyla kurulduğunu söyleyen Alpar, bu sorgulamanın hukuki bir zeminin olmadığını düşünüyor. Alpar’ın iddiasına göre böyle bir örnekle kültürel açıdan Türkiye’de hakim birtakım alışkanlıkların dışına çıkılması rahatsızlık yaratıyor. Sabancı Üniversitesi’nde diploma programı seçimlerinin başladığı tarihten bugüne kadar öğrencilerin yaklaşık yüzde 50’si ilk diploma bildiriminden farklı seçim yapmış. Alpar, diğer üniversitelerde bölümünden memnun olmayan öğrencilerin bölüm değiştirmek istediklerini ama bunun çok zor olduğunu iddia ediyor. Bunların tekrar üniversite sınavına girmeleri gerektiğinden öğrenciler ve toplum açısından kaynak israfı olduğunu düşünüyor.

‘’Keşke her üniversitede uygulansa’’
Bölümsüz üniversite sistemini uygulayan üniversitelerden biri de Işık Üniversitesi. Üniversitenin Rektörü Prof. Dr. Ekrem Ekinci de üç yıldır uyguladıkları bu sistemi birden fazla seçenek arasından seçme şansı sunduğu için verimli buluyor. Bu yöntemin, Türkiye’de uygulanan puan labirentine bir ölçüde genişlik ve ferahlık kazandırdığını söyleyen Ekinci, YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan’ın “ya tüm üniversitelerde olsun, ya hiçbirinde” seçenekleri arasından her üniversitede uygulanmasının doğru olacağı görüşünde: “Olaya YÖK penceresinden bakıldığında onlar için doneler, imkanlar ve paydaşlar çok farklı. Böyle bir değerlendirme ve değişim önerisinin mayıs ayında getirilmesi çok yanlış. Yazı bekleyip çözümleri sindirerek getirmenin daha sağlıklı bir yaklaşım olacağını düşünüyorum.”

Öğrenciler ne diyor?
Çağdaş Özbakan /Toplumsal ve Siyasal Bilimler, 4’üncü sınıf)
İkinci sınıfta üretim sistemleri mühendisliğine başladım. Fakat ÖSS’ye girdiğimde 18 yaşındaydım. 2’inci sınıfı bitirdiğimde ise şunu fark ettim: Bir insanın 18 yaşında vereceği kararla 20 yaşında vereceği karar arasındaki fark çok büyük. 2’nci sınıfın sonunda aileme danışmadan kendi gördüklerimden yola çıkarak, bölüm değiştirdiğimi bildirdim. Devlet üniversitesinde okuyan bir arkadaşım vardı. Şimdi başka bir üniversitede okuyor çünkü bilgisayar mühendisliği 3’üncü sınıfta okurken bu mesleğin kendine uygun olmadığını fark etti ve o saatten sonra istediği bölüme dönüşü ancak ÖSS’ye yeniden girmekle oldu.

Selen Başol / Sabancı Üniversitesi Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği Programı- 3’üncü sınıf
Üniversiteye eşit ağırlık puanıyla girdim. Ekonomi okuyacaktım; çünkü rol modellerim olan annem ve babam ekonomist. Buraya gelirken ‘kesin ekonomi okuyacağım’ dedim ama şu anda bilgisayar mühendisliği 3’üncü sınıfta okuyorum. Ekonomi okuyup mezun olsaydım, mutlu olacağıma inanmıyorum. Her dersin içeriğini tanıdıktan sonra seçimimi yaptım. Çok mutluyum.

** Bölümsüz üniversite nedir?
Bu sistemi uygulayan üniversiteleri tercih eden öğrenciler, üniversite giriş sınavı sonucuna göre tercih yaparken ‘bölüm’ değil ‘program grupları’ bazında seçim yapıyorlar. İlk iki yıllık sürede temel geliştirme programı kapsamında aldıkları eğitim sonucunda yetenek ve arzularına göre mesleklerini seçebiliyorlar.

Hangi üniversitelerde uygulanıyor?
Sabancı Üniversitesi on, Işık Üniversitesi üç, Okan Üniversitesi de bir yıldır bu sistemi uyguluyor.