Elini veren kolunu kaptırıyor

Piyasada oluşan nakit sıkıntısı, karşılıksız çekler, zararına satışlar, kredi alımlarında yaşanan zorluklar ve yargının zayıflığı çetelere fırsat verdi. Tehditle, şantajla, baskıyla çıkar elde eden çeteler, iş dünyasının korkulu rüyası haline geldi.

Piyasada yaşanan nakit sıkıntısı, karşılıksız çek ve senetlerdeki patlama, zararına satışlar. Bu sorunlarla boğuşan özellikle küçük ve orta boy işletmelerin başına bugünlerde çeteler de bela oldu. Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği'nin (MÜSIAD), her altı ayda bir sanayici ve reel sektör temsilcisi işadamları arasında gerçekleştirdiği “Ekonominin durumu ve geleceğe yönelik beklenti ve öneriler'' raporuna ilk defa, mafya ve çeteleşme gibi suç örgütlerinin yaygınlaştığı yönünde bir tespit de girerken, Türkiye Girişim ve İş dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) konuyu 2006 yılı gündeminin ilk sırasına aldı.

TÜRKONDEF Başkanı Enis Özsaruhan, çetelerin 'tehdit unsuru' olarak reel sektörün gündemine oturduğunu açıkladı.
MÜSİAD'ın, 1305 işadamının katılımı ile yaptığı ankete göre reel sektör temsilcileri bireysel ve organize suçlara teşebbüs oranındaki artıştan geçen yıla oranla daha fazla tedirgin. Hırsızlık olayları ve internet suçlarının artması iş dünyasını tehdit eden en önemli unsur haline geldi. Her 10 işadamından dördü şehirleri kuşatan mafya ve çete gibi suç örgütlerinin yaygınlaştığını söylüyor. Her 10 işadamından üçü yargının etkin çalışmadığını, ticari davaların çok geç sonuçlandığını ve cezaların caydırıcılıktan uzak olduğunu düşünüyor.

MÜSİAD'ın raporunda çeteler konusu şu sözlerle yer alıyor: "Şehirlere sirayet eden mafya ve çeteleşme gibi suç örgütlerinin yaygınlaşması, hırsızlık olaylarının artması, yargının etkin çalışmaması, kayıt dışının yol açtığı haksız rekabet, piyasalardaki artan tekelleşme eğilimleri ve küçük-orta ölçekli firmaları ezme girişimleri, Çin ve Uzakdoğu’dan yapılan ithalatın hızla artması, piyasadaki nakit sıkışıklığı ve tahsilat problemi iş dünyasının sıkıntıları arasında yer alıyor." Bu konudaki bir başka tespiti ise ekonomi haber sitesi, 'ekoçerçeve.com' yaptı. Sitenin 2 bin 458 işadamı üzerinde gerçekleştirdiği ankette işadamlarının yarısına yakını suç örgütlerindeki hızlı yükselişi en büyük ekonomik tehdit arasında gösterdi.

Finansman sıkıntısı

Türkiye Girişim ve İş dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) konuyu 2006 yılı gündeminin ilk sırasına aldı. Başkan Enis Özsaruhan, çetelerin "tehdit unsuru" olarak reel sektörün gündemine oturduğunu belirterek "Öncelikli gündemimizde bu sorun var" diyor. KOBİ'leri çetelerle muhatap etmemek için finansman sıkıntısını çözecek bir dizi özel çalışma başlattıklarını anlatan Özsaruhan, çetecilik faaliyetlerinin artmasını işletmelerin, içine düştükleri finansman sıkıntısına bağlıyor.

Mafya 2 günde tahsilat yapıyor ama...

Çeteler işadamlarını üç yoldan etkisine alıyor. Bunlardan biri borcunu tahsil edemeyen firmaların çeteden yardım istemesi. Çete işadamının borcunu tahsil ediyor. Ancak firma çeteden yardım istemekle bir suç işlemiş oluyor. Çetede bunu fırsat bilerek o firmayı haraca bağlıyor. Yani firma sahibi "Borcumu tahsil ettim, çeteyle işim bitti" diyemiyor. İkinci yol çetelerden korunmak için başka bir çete ile yapılan anlaşmalar. Üçüncüsü ise içinde bulunduğu finans sıkıntısını çözmek için bankalardan kredi bulamayarak çetelerin kapısının çalınması.

Son üç yılda değişen makro ekonomik durum en fazla finans sıkıntısı içine düsen küçük ve orta ölçekli işletmeleri (KOBİ) etkiliyor. Haliyle çetelerin hedefinde de küçük işletme sahipleri hedef olarak ilk sırada alıyor. 30 bin küçük işletmenin yer aldığı İkitelli Organize Sanayi Bölgesi, bu konudaki en dertli bölgelerin başında geliyor. Bölgede faaliyet gösteren firma sahipleri son günlerde her gün farklı hikayelerin kulaktan kulağa yayıldığını söylüyor ve ekliyor: "Bugüne kadar çek senet mafyasını hiç bu kadar etkin görmemiştik."

Elini veren kolunu kaptırıyor

Alacaklarını tahsil edemeyen firmalar polise ya da hukuka başvurmak yerine çek senet mafyasının kapısını çalıyor. Nedeni ise yıllar süren mahkeme süreci. Bir diğer sebep ise borçluların mal varlıklarını başkasının üzerine geçirmesi ve bu yüzden mahkeme kararı olsa dahi tahsilatın gerçekleşmemesi. Alacaklını çetelere verirsen 2 günde paranı alırsın. Bundan sonrası ise iki taraf için de tam bir felaket. Buradaki bir firma alacağını çeteler yoluyla tahsil etmeye kalktı. Parası iki gün içinde geldi. Ancak bugün şirketi çeteler tarafından satıldı. Yani elini veren kolunu kaptırıyor. Kendisinin de nerede olduğunu kimse bilmiyor. Çünkü azmettirici olarak artık o da bir suçlu ve bu yüzden polise gidemiyor.

'Çökme' en fazla kullanılan yöntem

Çetelerin firmalara musallat olduğu bir diğer yöntem ise "Çökme". Önce maddi açıdan zor durumda olan bir firma tespit ediliyor. "Firmaya seni bu sıkıntıdan kurtarırız" diyerek dilediği kadar finans sağlıyorlar. Bankadan ya da piyasadan para bulmakta zorlanan işletme sahibi bunu bir fırsat olarak görüyor. Yüksek faiz, tehdit ve şantajlar firma tamamen çetenin eline geçene kadar devam ediyor.

Firmalara "Seni biz koruyacağız" diyerek musallat olan çete sayısı da arttı. Buraya gelip sizin güvenliğinizde sorun var. Bize aylık şu kadar ödeme yaparsanız geceleri rahat rahat uyursunuz diyorlar. Ancak çeteler arasında da dengeler var. Bazen alacağı için çek senet mafyasına başvuran bir kişinin, borçlu olarak gösterdiği kişiyi, başvurduğu çeteden daha üstte olan bir çete koruyabiliyor.

ÇETE OPERASYONLARI

Organize suçlardaki artış Emniyet birimlerinde son aylarda fazla mesai yaptırdı. Emniyet sadece 2006 yılının Ocak ve Şubat aylarında çeşitli kentlerinde düzenlendiği 98 operasyonda 39 çeteyi çökertildi. Çete üyesi 903 kişi gözaltına alınırken, 342’si tutuklanarak cezaevine gönderildi.

- 11 Mart Manisa'da "Rüzgâr 4" adı verilen operasyonda 36 kişi gözaltına alındı

-15 Mart yine Ege Bölgesi'nde 'Ahtapot-2 Çetesi' adında esnafı haraca bağlayan çetenin 62 üyesi yakalandı

- 25 Şubat Samsun'da silahlı yaralama, işyeri kurşunlama gibi suçlara karışan Musa Şengün'ün elebaşılığını yaptığı çete yakalandı

- 24 Şubat Antalya'da, kendilerine "Kurtlar Vadisi Konseyi" adını veren bir çetenin 15 elemanı yakalandı

- 5 Ocak Konya'da Sedat Peker'le bağlantısı olduğu sanılan çete üyesi 41 kişi 'Altın Vuruş' operasyonunda yakalandı

- 22 Ocak AKP Gebze İlçe Başkanı Mehmet Ali Okur'a silahlı saldırı sonrası düzenleyen çete üyesi 16 kişi gözaltına alındı

- 14 Şubat 'Yeşil' olarak bilinen Mahmut Yıldırım'ın oğlu Murat Yıldırım, 13 adamıyla haraç çetesi suçundan gözaltına alındı

- 14 Şubat 'Küre operasyonu' kapsamında Kasım Zengin'in liderliğini yaptığı Sauna çetesinin 11 üyesi yakalandı

- 22 Şubat Bolu'da eski MHP İlçe Başkanı Çavuşoğlu, çete suçundan tutuklandı. 9 kişi gözaltına alındı

- 25 Şubat Samsun'da çeşitli suçlara karıştığı tespit edilen 2'si kadın 10 kişilik çete, polis operasyonuyla çökertildi

- 27 Şubat Eminönü'nde balık ticaretiyle uğraşan işadamı Yılmaz Vural'ı 100 bin dolar fidye için kaçıran haraç çetesi çökertildi
- 7 Mart Bursa'da tekstil çetesi olarak bilinen maddi yönden zor duruma düşmüş bazı fabrika sahiplerinin sorunlarını çözüp ardından yüksek faiz ve borç hesabıyla işyerlerine el koyan çete çökertildi

- 21 Şubat Niğde’de düzenlenen ‘Makas’ adli operasyonda ihaleye fesat karıştırmak, gasp, tehditle suçlanan 18 kişi tutuklandı.