Morallerle birlikte anlaşmalar da gitti

Global krizle başlayan belirsizlik ve moralsizlik, Türk şirketlerinin yabancı gruplarla daha önce yaptığı veya planladığı, evlilik ve işbirliği anlaşmalarını sekteye uğrattı. Satışa çıkan şirketlerin piyasa değerleri konusunda oluşan belirsizlik ve bankaların satın alma kredilerini yavaşlatması, alıcıların da satıcıların da beklemeye geçmesine yol açtı. Son dönemde pek çok şirket evliliği ve anlaşmalar bu nedenle ya iptal edildi ya da ertelendi.
Vestel ile Whirpool Europe arasında eşit sermayeli şirket kurulması konusundaki 2007’den beri süren görüşmelerden hala sonuç alınamazken, Borusan Holding, telekom şirketi Borusan Telekom’un Hindistan’ın telekom şirketlerinden Dhanus Technologies’e satışı sürecini durdurdu.
Yine Set Grup’taki hisselerin OJSC Holding Company Sibirskiy Cement’e satışının 20 Ekim itibariyle tamamlanması bekleniyordu ancak bu satış da iptal edildi. Yapı Kredi Bankası, bünyesindeki Yapı Kredi Sigorta ve Yapı Kredi Emeklilik’i elden çıkarma ya da ortaklıkla ilgili çalışmaları sona erdirdi.
Rus petrol şirketi Lukoil, satın aldığı Akpet’in ödemesini 2009 sonuna erteledi. GSD Holding’in Tekstilbank’ta sahip olduğu hisselerinin tamamı veya bir kısmının satış sürecinde de aynı gerekçelerle sonuç alınamadı. Çoğunluk hisselerine Kuwait Finance House’un sahip olduğu Kuveyt Türk katılım bankasının yüzde 18.3 hissesinin halka arzı da belirsiz bir tarihe ertelendi.

Satıcı da, alıcı da istemiyor
Dünyanın en büyük özel sermaye yatırım fonlarından Carlyle Group Türkiye Genel Müdürü Can Deldağ, bunların dışında da yeni erteleme haberlerinin gelebileceğini söyledi. Deldağ belirsizlik ortamı ve bankaların kredi kullandırma isteksizliğinin etkili olduğunu açıkladı.
Tarafların daha önce anlaştıkları şartları yeniden değerlendirme ihtiyacı belirdiğini anlatan Deldağ, “Mevcut belirsizlik şirketlerin değerlerine de yansıyacağı için satıcılar da beklemeyi tercih ediyor. Bu alımları satın alma kredisiyle yapmayı planlayan alıcılar da beklemeyi tercih ediyor. Belirsizlik fiyatı düşürecek, beklemeliyim diyen alıcı, aynı zamanda bankaların kredi kullanımındaki isteksizliği yüzünden de bu kararı alıyor” dedi.

3 ay daha işlem olmaz
Can Deldağ, aynı gerekçelerle önümüzdeki üç aylık dönemde çok fazla işlem olmayacağını öne sürdü. Türkiye’de yatırım yapmaya istekli bir fon olan Carlyle Group olarak pazarda aynı analizleri yaptıklarını ifade eden Deldağ, bu niyetlerinde ve ileriye dönük beklentilerinde ise önemli bir değişiklik olmadığını söyledi. Deldağ, “Bu belirsizlik ortadan kalkınca Türk şirketleri yatırımcıları çekmeye devam edecek” diye konuştu.
Mevcut durumun 2001 kriziyle karşılaştırılamayacağını da anlatan Can Deldağ şunları söyledi:
“2001 yılının tamamında Türkiye’de meydana gelen birleşmelerin değeri 1 milyar doların altındaydı. Oysa sadece son 3 yılda 20 milyar dolarlık birleşme oldu. Yani 2001 yılında Türkiye bu kadar dışa açık bir ekonomiye sahip değildi, ortada proje yoktu, Türkiye yatırım yapılabilir bir yer değildi”

Yarı fiyata satış istenmiyor
Tacirler Menkul Değerler Pazarlama Müdürü Mert Yılmaz, Türkiye’de en büyük ilginin mali sektördeki şirketlere olduğunu, ancak o sektörde de Tekstilbank’ın haricinde satılacak şirket kalmadığını söyledi. Yılmaz, sanayi tarafında ise yabancı yatırımcıların ilgilendiği birkaç şirket bulunduğunu ama onların da bu saatten sonra gerçekleşme ihtimalinin zayıfladığını öne sürdü.
Yılmaz, “Çünkü ilgilenenlerin büyük kısmı, Avrupa ve Amerika kökenli şirketlerdi. Böyle bir likidite krizi varken, satın almalara parayı bağlamak istemiyorlar. Yerli firmalar açısından ise rakipleri daha önce daha yüksek fiyattan satılmışken kendi şirketlerini yarı fiyata satmak istemiyorlar” dedi.
Yılmaz’a göre, bunun tek istisnası işletme sermayesi ihtiyacından dolayı satış yapması gerekenler olacak. Eğer kaynak ihtiyacı duyarlarsa, o zaman yerli şirketler piyasa şartlarına rağmen satışı deneyecekler.



Global krize takılanlar
Rus petrol şirketi Lukoil
28 Temmuz’da akaryakıt dağıtım şirketi Akpet’i almak üzere anlaşma imzaladı. Ancak global kriz nedeniyle ödemeyi 2009 sonuna sarkıttı. Lukoil, Akpet’in ödemesinde kullanmak üzere yüzde 6.5 faizle 3 yıl vadeli 250 milyon dolar kredi alıyor.



Borusan Holding
Borusan Telekom’un Hindistan merkezli Dhanus Technologies’e satış sürecini durdurmaya karar verdi. Krizden önce Dhanus Technologies ile Borusan Holding, EFG İstanbul’un danışmanlığıyla Borusan Telekom’un yüzde 100 oranındaki hissesinin değişimi için anlaşma sağlamışlardı.



GSD Holding’in Tekstilbank’ta sahip olduğu hisselerinin tamamı veya bir kısmının satış sürecinde ilk teklifler alındı. 900 milyon dolarlık satış konusunda Doha Bank süreçten çekildi. Emirates ile Lübnanlı Kassar’a ait Fransa Bank’ın satışla ilgilendiği öne sürüldü ancak 2007’den beri süreçte ilerleme olmadı.



Set Grup’un 600 milyon euro’ya Rus Sibirskiy Cement şirketine satışı konusunda Nisan 2008’da varılan anlaşma sonuçsuz kaldı. Set Grup’un ortaklarından Ciments Français, Set Grup’taki hisselerinin OJSC Holding Company Sibirskiy Cement’e satışının daha önce belirlenmiş olan 20 Ekim tarihi itibariyle gerçekleşmediğini duyurdu. Ruslar, finansman sağlayamadıkları için süre istemişlerdi.



Yapı Kredi Sigorta ve Yapı Kredi Emeklilik’in satışıyla ilgili çalışmalar sona erdi. Yapı Kredi Bankası’ndan yapılan açıklamada, mevcut küresel piyasa koşullarında, arzu edilen değerlere ulaşılamayacağı anlaşıldığından bankanın satış çalışmalarını sona erdirdiği belirtildi.



Bank Asya ve Albaraka Türk`ten sonra halka açılan üçüncü katılım bankası olmaya hazırlanan Kuveyt Türk, dünya borsalarında ABD`den kaynaklanan küresel dalgalanma sebebiyle yapacağı halka arzı erteledi. Çoğunluk hisselerine Kuwait Finance House`un sahip olduğu Kuveyt Türk katılım bankasının yüzde 18,3 hissesinin halka arzının ne zaman yapılacağı belli değil. Albayrak GYO da bu yılın ilk yarısında planlanan halka arzı ileri bir tarihe kaldı.