Yurtdışında yaptıkları işlerin tutarı 2008’de 23.6 milyar dolara ulaşan Türk müteahhitler, Çin ve ABD firmalarından sonra yurtdışında en fazla işi yapan üçüncü grubu oluşturdular
Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, Türk müteahhitlerinin yurtdışında üstlendiği yıllık iş tutarının 2002’de 1.7 milyar dolarken, bu rakamın 2007’de 19.5 milyar dolara, 2008’de de 23.6 milyar dolara ulaştığını bildirdi. Uluslararası inşaat dergisi Engineering News Record (ENR) tarafından açıklanan, “Dünyanın en büyük 225 uluslararası müteahhitlik firması” listesinde yer alan 23 Türk inşaat firmasına başarı plaketleri Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından verildi. Törene ayrıca, Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, çok sayıda bürokrat ve işadamı katıldı.
Törende konuşan Erdal Eren, Türk müteahhitlerinin yurtdışındaki yıllık iş hacminin 6 yıllık dönemde yaklaşık 15 kat arttığına işaret ederek, yurtdışı işlerin toplam tutarının 2008 sonu itibariyle yaklaşık 130 milyar dolara ulaştığını bildirdi.
ENR’nin her yıl, müteahhitlik firmalarının bir önceki yılda ülkeleri dışında üstlendikleri uluslararası yeni sözleşmeleri esas alarak liste yayımladığını belirten Eren şu bilgileri verdi:
“2003’te bu listede sadece 8 Türk firmasının vardı. 2007’de bu sayı 22’ye, 2008’de 23’e ulaştı. Türkiye bu yıl da son 3 yıldaki gibi listenin üçüncü sırasına yerleşti. İlk iki sırayı da önceki yıllardaki gibi Çin ve ABD paylaştı.”
Teminat mektubu sorunu
Eren, yurtdışı müteahhitlik hizmetleri konusunda gelinen noktayı aktarırken de yaşadıkları bir numaralı sorunun teminat mektubu olduğunun altını çizdi. Teminat mektubunun yıllardır müteahhitlerin yurtdışı hizmetlerinde sorun olduğunu, özellikle son dönemde küresel mali kriz nedeniyle Türk bankalarından “hiç teminat mektubu alamadıklarını” dile getiren Eren, Libya’dan 10 Türk firmasının teminat mektubu bulamadıkları için ihalesini kazandıkları işlerin sözleşmesinin iptal edileceğine dikkati çekti.
Bu sorununun aşılması konusunda çözüm önerilerini dile getiren Eren, özellikle kamu bankalarının teminat mektubu verebilir hale getirilmesinin artık bir zorunluluk haline geldiğine inandıklarını vurguladı. Eren, Eximbank desteği sağlanması, yurtdışında Türk istihdamının kolaylaştırılması konularda destek beklediklerini anlattı.
Dünyada krizden çıkmakta faydalanılan bir numaralı sektörün inşaat olduğunu belirten Eren, “İnşaatın dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kamu eliyle canlandırılması şarttır” dedi.
‘Bankalar esnek olsun’
Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, dünyada yaşanan ekonomik krizin sektörün Politik Risk Sigortası sistemine ihtiyacı bulunduğunu gösterdiğini, bu sistem kurulamadıkça Türk bankalarının düzenledikleri teminat mektuplarının uluslararası düzeyde kabulünde sıkıntılar yaşanacağını aktardı.
Tüzmen, “Sektörle birlikte Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu kaynaklarından belirli bir süre ve miktarda ayrılacak kaynaklarla ortak bir havuz oluşturulması suretiyle sistemin geçici kaynak ihtiyacının karşılanabileceğini düşünüyoruz” dedi.
Tüzmen, teminat mektubu konusunda kamu bankalarının sektörün ihtiyaçlarına cevap verecek idari düzenlemeleri yapması ve firmalara daha esnek yaklaşması gerektiğini kaydetti.
Erdoğan yine ‘Psikolojik’ dedi
Önceki gün, Türkiye’deki krizin psikolojik olduğunu söyleyen Başbakan Tayyip Erdoğan, dünkü konuşmasında da, “Sadece büyümeye odaklanmak başarıyı getirmez. Bu bir hedeftir. Ama o verdiğiniz hedef psikolojiktir” dedi.
Erdoğan, törende yaptığı konuşmada, yurtdışı müteahhitlik hizmetleri miktarının 2008’de 23-25 milyar dolar aralığına ulaşacağını, daha sonraki hedefin de 50 milyar dolar olduğunu belirterek, “Türkiye’ye yakışan da budur” dedi. İnşaat sektörünün, bir “sünger görevi” gördüğünü ve yan sektörlerle işsizliği adeta yuttuğunu söyleyen Erdoğan şöyle konuştu:
“Müteahhitlerin teminat mektupları, işçilerin getirilmesi ve Eximbank ile ilgili konularda sorunları olduğunu biliyorum. Bu konularda gerekli talimatlar verildi. Hiçbir zaman ‘sorunları bütünüyle çözdük’ iddiasında olmadık.
Maliki’den davet
Önemli olan sorun çözme anlayışıyla hareket edilmesi. Önlemleri yeri geldikçe uygulamaya koyacağız. Yeter ki sizler yatırım yapın, istihdama katkı sağlayın. Krizden çıkmanın yolu, oturup ağıt yakmak, sağı solu suçlamak değildir.”
Erdoğan, Irak Başbakanı Nuri el Maliki’nin önceki gün yapılan görüşmede, ciddi manada Türk müteahhitlerini gözlemlediklerini aktardığını ve Irak’ta yatırıma davet ettiğini söyledi.