Wall Street'ten özeleştiri

ABD Hazine Bakanlığı ve merkez bankası FED tarafından hazırlanan 800 milyar dolarlık kurtarma paketleri ile zararlarını kapamaya çalışan Wall Street sorunun köküne inmeye başladı. ABD'nin en büyük ikinci yatırım bankası olan JP Morgan, verdiği ev kredilerinin yüzde 4,7'sine tekabül eden 110 milyar dolarlık kredilerde yeniden yapılandırmaya gidiyor. "Kredi modifikasyonu" olarak nitelendirilen yeniden yapılandırma çerçevesinde sorunlu mortgage kredileri daha düşük faizli ve küçük parçalara bölünecek, daha kolay ödeme seçenekleri sağlanacak. Yaklaşık 400 bin kredi borçlusunu ilgilendirecek olan yeniden yapılandırma planı çerçevesinde böylece sorunlu mortgage kredileri için hemen bir iflas prosedürü başlatılmayacak. Yani banka devletin fon yardımına sığınmadan önce sorunu kendi içinde çözmeye çalışacak. İki hafta önce devletten 25 milyar dolarlık nakit enjeksiyonu alan banka sorunlu kredileri 90 günlüğüne iflas prosedürü işlemlerini askıya aldı. BU süre içerisinde banka yönetiminin kredileri yeniden inceleyip faiz oranlarını düşüreceği belirtiliyor. Banka öngörülen değişiklikle 2 yıl içinde kredi geri ödeme faiz ve peşinatlarda indirime gidecek. JP Morgan'ın bu kararının ise Wall Street'de diğer banalar tarafından da takip edileceği ve bankaların nihayet çuvaldızı kendilerine batırmaya başladıkları konuşuluyor. AP kaynaklı Los Angeles Times ve Wall Street Journal'ın haberine göre mali krizden kurtulmanın yollarını arayan bankalar, maliyeti yüksek olan, ipotekli evlerini haciz yoluyla geri almanın yerine kredilendirmede temel değişikliğe gitmenin daha avantajlı olduğunu düşünüyor.

Diğer bankalar da değişikliğe gidiyor

JP Morgan'la beraber Bank of America ve Wachovia bankaları da kredilendirmede benzeri değişikliğe gitmeyi planlıyor. Bank of America kredi geri ödemelerinde 11 milyar dolarlık indirime giderek toplam karşıladığı ödenmemiş kredi miktarını 120 milyar dolara çıkaracak. Banka ayrıca gerekli ödemeleri yapamadıkları için evini kaybetme riski ile karşı karşıya olan 630 bin kişiye de yardım etmeyi planlıyor. Bankaların kredilendirme uygulamasında değişikliğe gitmelerinin altında haciz işlemlerinin yüksek maliyeti yatıyor. Diğer yandan ödemeleri geciktiren mortgagezedeler de bankalarla masaya oturmaya yanaşmıyor. Bank of America'ya ait Countrywide Financial Corp. firması da 400 bin hacizle karşı karşıya yada kredi geri ödemesini yapamamış müşterisine yardım edeceğini açıkladı. JP Morgan'ın bir diğer rakibi Wachovia Bank de 2006 yılına dek değişken faizli mortgage kredilerinden elde ettiği 120 milyar dolarla Golden West Financial Corp'ı satın almıştı. Wachovia BankaWells Fargo & Co'ya satılmadan kredilendirmede değişikliğe gitmişti. Bankalar yeni kredi düzenlemesiyle hem zaman hem de maddi zararlarının önüne geçmeyi hedefliyor. Zira kredi borçluları bankalarıyla görüşmeye yanaşmıyor. Ödenmeyen kredileri geri alıp yeni müşterilere satmak bankalar için daha fazla maliyet getiriyor.

Mali yardımı hak ettik mesajı

Bankalar değişikliklerin uygulanmaya konacağı 90 gün süresince ev sahipleriyle ilgili haciz işlemlerinin dondurulacağını bildirildi. JP Morgan ayrıca 300 kredi uzmanı ve 150 görevliyle sorunlu evlere giderek haciz emri göndermeden önce anlaşmaya varma yollarını arayacağını belirtti. Uzmanlar bankaların bu uygulamalarının altında hükümet ve ABD Merkez Bankası'nın (FED) yardım paketini hak ettiklerini göstermek olduğunu söylüyor. ABD'nin tasarruf ve sigorta mevduatı fonu olarak çalışan Federal Deposit Insurance Corp. sözcüsü Sheila Bair Amerikan hükümetinin finans kuruluşlarına önerdiği 700 milyar dolarlık yardımın 50 milyarının belirsizliğini koruyan ödenmemiş ev kredilerini kurtarmada kullanılmasını önermiş, JP Morgan'ın değişiklik planını ise 10.6 trilyon dolarlık mortgage piyasasını kurtaracağını söylemişti. ABD genelinde 7.3 milyon mortgage kredisi mağduru bulunuyor. Moody'se göre bunların 4.3 milyonu 2008'le 2010 yılları arasında evlerini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya. JP Morgan Finans Bölümü yönetim kurulu başkanı Charlie Scharf yaptıkları hamleyle ilgili " Lider bir banka için bu kriz günlerinde ödeme sorunu yaşayan müşterileriyle anlaşma zamanıdır" dedi.