İzmir'in 9 Eylül'deki kurtuluşundan sonra Yunan askerinin kaçmasıyla tek kurşun atılmadan teslim alınan Çandarlı'da, 14 Eylül'deki Kurtuluş Günü için yaptırılan "kahramanlar panosu" beldeyi karıştırdı. Panoyu hazırlatan AKP'li Başkan Hasan Aksoy, "tarih yazmak"la suçlandı.
BİR DEDESİ BAŞ KAHRAMAN
"Düşmana ilk kurşunu sıkan kahramanlarımız" listesinde Başkan Aksoy'un Sami ve Ahmet adlı iki dedesi de yer alıyor. Bunlardan Sami Hoca çete reisi olarak geçiyor. Aksoy "İlk kurşunu atıp esir alındılar. Bilgileri şu anda hayatta olmayan üç kişiden aldım" derken, birçok itiraz yükseldi.
"NE KURŞUNU, KAÇMIŞLAR"
CHP Belde Başkanı, kaymakamlığa başvurarak tarihin tahrif edildiğini iddia etti. Eski başkan Kıranta "Beldedekiler Yunanlı gelecek diye kaçmış" dedi. Ege Üniversitesi'nden Prof. Necmi Ülker'e göre de Çandarlı'da ilk kurşun diye bir şey yok.
Başkan, dedesini kahraman yaptı
Tüm rakı balık muhabbetlerinin, kahvehane sohbetlerinin, hatta ev oturmalarının bir "sözlü tarih" çalışmasına dönüştüğü beldede, tartışmalar 14 Eylül'deki Kurtuluş Günü kutlamalarıyla başladı. Çandarlı'nın AK Partili Belediye Başkanı Hasan Aksoy, kurtuluş gününde "Kasabanın kurtuluşunda düşmana ilk kurşunu sıkan şehitlerin" anısına yaptırdığı ve Atatürk anıtının yanına koydurduğu panonun açılışını yaptı. Üzerinde Atatürk'ün resminin de bulunduğu panoda, çoğu 1960'lı yıllarda yaşamını yitiren ve artık hiçbiri hayatta olmayan 16 kişinin adı vardı. Ancak panodaki 16 isimden ilk sırada yer alan ve çete reisi olarak gösterilen Sami Hoca (Sami Ersavaş) Başkan Hasan Aksoy'un anne tarafından dedesi, 9'uncu sırada bulunan Hafız Ahmet (Ahmet Aksoy) ise baba tarafından dedesiydi.
YENİDEN TARİH YAZIYOR
İlçedeki ilk tartışma önce bu insanlara şehit denilip denilemeyeceği üzerine çıktı. Başkan Aksoy şehit sözcüğünü kullanmanın maddi hatadan kaynaklandığını söyledi. Ardından İzmir'i tek kurşun atılmadan terk eden Yunanlıların, Çandarlı'dan da bu şekilde çekildiği tartışmaları başladı. CHP Belde Başkanı Ercan Köylü bir dilekçeyle Dikili Kaymakamlığı'na başvurarak tarihin tahrif edildiğini öne sürererekHasan Aksoy'un tarihi yeniden yazmaya çalıştığını iddia etti. Köylü, "Hepimiz milliyetçiyiz ve ulusumuzu seviyoruz. Ama bu konuda bu türden popülist bir milliyetçilik yarışına girilmesini doğru bulmuyoruz" dedi.
"BABAM GAZİ, ADI YOK"
Beldede 1963-1973 arasında Belediye Başkanlığı yapan Tevfik Kıranta ise kendi döneminde yaptığı araştırmalarda Çandarlı'da işgal sırasında Yunan askeriyle bir çatışmaya ilişkin bilgi bulamadığını söyledi. Tevfik Kıranta, "Bu tamamen sahte ve uydurma" dedi. Belde halkından İbrahim Tor ise Kurtuluş Savaşı Gazisi olan dedesi Kamil Tor'un işgal döneminde Yunanlıların Çandarlı'da kendilerini isyan eden 40 erkeği esir aldıklarını anlattığını söyleyerek, "Dedem Yunanistan'a götürülürken gemiden atlayıp kurtulmuş" diye konuştu. Ege Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Necmi Ülker ise, "Yunanlılar ilk kez 15 Mayıs 1919'da İzmir'e çıktı ve ilk kurşun da burada atıldı. Çandarlı'ya da olsa olsa bir manga asker gitmiştir. Bu tarihi bir gerçektir. Tarihin de siyasi amaçla kullanılması kesinlikle doğru değildir" dedi.
'İlk kurşunu atanları Yunanlılar esir aldı'
Başkan Hasan Aksoy listedekilerin Yunan işgaline karşı ilk kurşunu atan kişiler olduğunu ve bu nedenle Yunanistan'da yıllarca esir tutulduklarını iddia etti. Bilgileri şu an hayatta olmayan üç ayrı kişiden aldığını öne süren Aksoy, "Bu yön çok iyi bilinmiyor. Hepsi kesin doğru bilgilerdir. Aralarında dedemler de vardır. Bununla iftihar ediyorum" dedi.
"OLACAK O KADAR"
Belediye Başkanı Aksoy, "İşgalde eli silah tutan insanlar Yunan'a karşı ateş açtı. Sonuçta bunlar tutuklandı ve Atina'ya götürülüp esir edildi. Kurtuluş Savaşı sonrası esir değişimiyle bir bölümü geri döndü. Aralarından bazıları ise esir kampında öldü ve bir daha dönemedi" diye konuştu. Aksoy, verilen madalyaların arkasına niçin kendi adının yazılı olduğu sorusuna da "Olacak o kadar" yanıtını verdi.
Sabah
Yayın Tarihi :
24 Eylül 2006 Pazar 03:50:03