Çocuğunun cinsel istismara uğraması onun için olduğu kadar ailesi için de kábus. Ancak çocuğa verilecek eğitimle, bu riski en aza indirmek mümkün. Iowa Üniversitesi Çocuk Koruma Program Direktörü Pediatrist Doç. Dr. Resmiye Oral, çocukların yüzde 70-80’inin tanıdığı biri tarafından istismar edildiğini belirtiyor. Dolasıyla anne-babaların sorumluluğu, "yabancılardan şeker alma", "yabancılarla gitme" demekle bitmiyor. Genel vücut güvenliği eğitimi vermeleri de gerekiyor. Antalya’da düzenlenen 4’üncü Akdeniz Adli Bilimler Kongresi’ne katılan Doç. Dr. Oral ailere şu önerilerde bulundu:
Vücut senin" deyin: Cinsel istismarın yüzde 70-80’i çocuğun tanıdığı biri tarafından yapılıyor. Bunların yüzde 40-50’si ise maalesef ensest ilişki. Dolasıyla çocuğe genel vücut güvenliği yani "Vücut senin. Senin istemediğin hiç kimse dokunamaz" eğitimi verilmeli. "Birisinin dokunması seni rahatsız ederse, kafanı karıştırırsa, bütün bu dokunmalar kötü dokunmalardır. ’Bu aramızda annene söylemek yok, ama sana sakız alırım’ derse yine kötü dokunmadır. Bunu en güvendiğin insanla paylaşmalısın" denmeli. Çocuğa böyle bir olayla karşılaşması halinde paylaşmak için kime güveneceği sorulmalı. Örneğin çocuğun yanıtı "Annem" ise, "Böyle bir şey okulda, parkta veya başka nerde olursa olsun annene söylemelisin" diye konuşmaya devam edilmeli. Böylece çocuğa sadece yabancılardan değil herkesten gelebilecek tehlikelerden korunmayı öğretmiş olursunuz. Bu eğitimlerin 4-5 yaşından itibaren, düzeylerine göre düzenli verilmesi gerekiyor.
Aile bunlara dikkat etmeli: Bir çocukta eğer cinsel dışavurum davranışları varsa aileler alarma geçmeli. Ama bu alarm halini çocuk hissetmemeli. Çocuk örselemesi ve ihmalinin iyi bir şekilde değerlendirildiği merkezlere götürülmeli. Çocuk çok mastürbasyon yapıyorsa, (3-7 yaş arası masturbasyon yapması normal), kendini bundan alamıyor, oyun oynamasını, diğer insanlarla ilişkisini engelliyorsa üzerinde durulmalı. Çocuklar arasında cinsel araştırma oyunları aslında normaldir. "Bana ... göster, ben de sana göstereceğim" derler. Ama bu vücut deliklerinden herhangi birisine herhangi bir cisim, parmak, penis sokma vs gibi eylemlere ilerliyorsa kesinlikle patolojiktir. Çocuk ya bir şeyleri görmüştür ya da kendisine bir şey yapılmıştır. Değerlendirme yapılabilecek bir bölüme götürülmesi ve orada travmatize edilmeden değerlendirilmesi kesinlikle şart. Bunun dışında bir çocukta açıklanamayan akıntılar varsa (gerek vajinal, gerekse penil akıntı) taciz eden yetişkinden cinsel yolla bulaşan bir hastalık bulaşmış olabilir. Külotunda açıklanamayan kanama, değişik lekelenmeler görürlerse de alarma geçmeliler. Yine makat, vajen, penis çevresinde morluklar, yırtıklar, açıklanamayan yaralanma belirtileri varsa araştırılmalı.
Çocuğunuzu dinleyin ama infiale kapılmayın: Çocuk size birşey açıkladığında mutlaka güvenin. Hiçbir şekilde, "Yalancı seni vs" diye yaklaşmayın. Örselenen çocuk bir de kendisine inanmayan ebeveynle karşılaşırsa iyice kapanır. En az birkaç yıl kimseye anlatamaz. Bu arada örseleyici de eylemlerine devam eder. Dinlediğinizde unutmamamız gereken bir nokta daha var: İnfiale kapılmayın! Hayatın sonu gibi davranmayın. Bu çocuğu büyük zarar verir. Özellikle cinsel istismar ağır bir yaralanma eşliğinde değilse, çocuk olayın boyutunu (özellikle ahlaki) biz erişkinler gibi anlamıyor. Ama anne-babasının dünyalarının yıkıldığını, perişan hallerini gördüklerinde, "Aman Allah’ım bana ne oldu? Ben öldüm, bittim, annemin haline bak!" diye düşünüyor. Asıl ailenin yapması gereken, "Aferin bana anlatman çok iyi oldu. ......’ün sana yaptığı iyi bir şey değil. Çok yanlış. O bir erişkin, neyin doğru neyin yanlış olduğunu onun bilmesi gerekirdi. Senin hiçbir suçun yok. Bana anlatarak en iyisini yaptın. Bundan sonra dikkat edeceğiz. Bir daha ..... asla sana böyle bir şey yapmayacak" demek. Sonra da bu konuyda çalışan uzmanların bulunduğu bir hastaneye giderek, muayenesini yaptırmak.
Çıplak fotoğraflarını çektirmeyin
Türkiye’de özellikle bebeklerin çıplak fotoğraflarını çekmek neredeyse bir gelenek. Ancak Doç. Dr. Oral bunu hiç doğru bulmuyor. Doç. Dr. Oral, "Çocuklara daha bebekliklerinden itibaren cinsel organlarının özel, onlara ait olduğu, başkasının dokunmaması, görmemesi gerektiği öğretilmeli. Özellikle erkek çocuklarının cinsel organları, cinsel organları gösteriliyor, çekiştirilerek seviliyor. Çocuk daha sonra bir yakını ya da komşusunun benzer davranışlarıyla karşılaştığında bunu normal sayabiliyor, cinsel istismar gibi görmeyebiliyor" diyor.
Hiçbir zaman eskisi gibi olmaz
İstismar davalarında çocuğun ruhsal sağlığının bozulup bozulmadığı soruluyor. Bazen bilirkişi raporları da aynen Hüseyin Üzmez davasında olduğu gibi "bozulmamıştır" yönünde veriliyor. Doç. Dr. Oral’a göre bu mümkün değil: "Cinsel istismara uğramış çocuk, bir daha uğramadan önceki durumuna geri dönemez. Cinsel istismara uğrayan her çocuğun ruh sağlığı etkilenir. İstismara uğramamış çocuğun sağlık düzeyinde asla kalamaz. Çocuk artık apayrı bir dünyaya açılmıştır. Bu artık onunki, masum çocuk dünyası değil. Çocuk ruh sağlığının bozulması illa anksiyete (sıkıntı), depresyon oluşması, intihara meyletmesi demek değil."
Çocuklara bunları öğretin
Tanımadıklarıyla yalnızken konuşmamasını,
Tanımadığı insanlardan yalnızken yiyecek/ içecek veya herhangi bir eşya almamasını,
Ailesinin bilgisi haricinde tek başına, bahçeye, bakkala, oyun parkına vs gitmemesini,
Tanıdığı ve/veya tanımadığı bir kişinin, onun mahrem bölgelerine dokunması, görmek istemesi veya bu konuda şaka yapmaya ya da oyun oynamaya, fotoğraf çekmeye hakkı olmadığını anlatın. Böyle bir şeye maruz kaldığı takdirde, derhal o ortamı terk etmesi ve/veya ebeveynini veya en güvendiği kişiyi hiç çekinmeden ve kaçınmadan haberdar etmesi gerektiğini anlatın.
Tanıdığı ve/veya tanımadığı herhangi bir kişinin ona, mahremiyet sınırlarını zorlayan filmleri seyrettirmesi durumunda, derhal o ortamı terk etmesi ve/veya ebeveynini veya en güvendiği kişiyi hiç çekinmeden ve kaçınmadan bu konuda haberdar etmesi gerektiği konusunda bilgilendirin.
Bu arada, çocuğun internet yoluyla cinsel içerikli sitelere vs ulaşmasını engelleyin.