Hükümette Rusya çatlağı
Rusya, yaklaşık bir aydır Türk TIR’larını gümrüklerde bekleterek mal girişlerini büyük ölçüde sınırladı. Tüm girişimlere rağmen geri adım atmayan Rusya’nın bu tavrının Dünya Ticaret Örgütü kurallarına aykırı olduğunu savunan Türkiye, karşı tedbirler için harekete geçti. Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Rusya’ya karşı tedbir paketinin uygulanmaya başlandığını belirtti. Ancak Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek, normal uygulamanın sürdüğünü söyleyerek, Tüzmen’i yalanladı.
Rusya’yla yaşanan ticari krizde bu kez de ‘kırmızı hat’ sorunu yaşanıyor. Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, tüm Rus mallarının, girişlerde daha sıkı kontrol yapılmasını öngören kırmızı hatta yönlendirildiğini açıkladı.
Sincan-Uygur Özerk Bölgesi’nin Urumçi kentinde düzenlenen fuarda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Tüzmen, şunları söyledi: “Rusya ile yaşanan sıkıntı sürüyor. Bu ülke ile 38 milyar dolar ticaret hacmi hedefliyoruz. Geçen yıl 27 milyar dolardı. Türk ihraç ürünlerine yapılan nedenini anlamadığımız engellemelerin karşılığını vermek zorunda kaldık. 3. ülkelerden Rusya’ya giden ürünlerin de kırmızı hatta alınacak. Rus makamları acilen bu uygulamaya son vermeli. Ticari ilişkilerin daha da artmasını istiyoruz. Bu isteklerimizi Rus tarafına yazılı ve sözlü olarak ilettik. Ancak karşı taraftan net cevap alamadık. Biz de bu tipi uygulamaları başlattık. Olayı tırmandırmak değil, karşı tarafın cevabını hızlandırmaya yönelik bir tavır bu, Rus ürünleri kırmızı hatta alınıyor.”
‘İHRACATÇILARIMIZ ZORDA’
Devlet Bakanı Tüzmen, Rusya’nın uygulamaları nedeniyle Türk ihracatçıların karşı karşıya kaldığı sıkıntıların sürdüğünü belirterek, “Rusya yetkililerinden cevap bekliyoruz. İhracatçımızın sıkıntısı sürüyor. İstemeye istemeye biz önlem almak zorunda kaldık. Mütekabiliyet esasına göre davranıyoruz. Rusya’dan gelen malları kırmızı hatta alıyoruz, biz de onlar gibi muamele edeceğiz” dedi.
ÇİÇEK: NORMAL UYGULAMA SÜRÜYOR
Tüzmen, Rusya’ya karşı tedbir paketinin uygulanmaya başlandığını belirtirken, Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek, “Tüzmen’den böyle bir talep geldi. Normal uygulama sürüyor” dedi.
Bakanlar Kurulu toplantısından sonra açıklama yapan Çiçek, Rusya’yla son günlerde meydana gelen gümrük krizi hakkında açıklamalarda bulundu. Çiçek Rusya’ya bernzer bir sıkıntının daha önce de yaşandığını hatırlatarak “Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen’in mukabil tedbirler alınması hususunda Bakanlar Kurulu’nda talebi oldu. Ancak olumlu yanıt verilmedi. Bu noktada zaman zaman sıkıntılar yaşıyoruz. Yarın Rus Dışişleri Bakanı Ankara’ya gelecek. Siyasi meselelerin yanı sıra bu gümrük meselesi de konuşulacak. Sorunların çözülmesi için temaslar sürüyor. Tüzmen’in talebi konusunda karar almadık. Yarınki görüşmelerden sonra sorunun çözülmesini umuyoruz. Şu an için normal uygulama devam ediyor. Konuyu yakından takip ediyoruz. Sorunun konuşularak, görüşülerek çözüleceği kanaatini taşıyoruz. Daha bugünden her şey olumsuz olacakmış gibi bakarak bir sorun çözülemez, böyle bir müzakere de yapılamaz. O nedenle Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki sorunun çözüleceğine inanıyoruz. Çünkü iki tarafın da menfaatinedir.”
Tüzmen ‘kırmızı hat’ta ısrarlı
GÜMRÜKLERE YAZI GÖNDERİLDİ
Bu arada Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın 29 Ağustos Cuma günü Gümrük Müsteşarlığı’na gönderdiği yazıda, “Konunun aciliyeti ve ülkemizin ekonomik ve ticari haklarının korunmasını teminen uluslararası kurallara ve teamüllere uygun olarak Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalatın gümrüklerde sıkıntıya yol açmayacak şekilde, kademeli olarak kırmızı hatta yönlendirilmesi ve gümrük işlemleri prosedürünün Rus tarafının tutumuna bağlı olarak mütekabiliyet esasıyla sonuçlandırılması uygun olacaktır” denildi.
GUARDIAN: TİCARİ SAVAŞIN EŞİĞİNE GELİNDİ
İngiliz Guardian gazetesi de, Türkiye ile Rusya arasındaki gerginliği sayfalarına taşıdı. Guardian’ın haberinde, “Moskova’nın, Gürcistan’ın Amerikalı destekçilerine yardım ettiği iddiasıyla Ankara’yı cezalandırmasıyla, Rusya ve Türkiye topyekün bir ticari savaşın eşiğine geldi. Türkiye’ye ait yüzlerce kamyon, üç haftadır Rusya sınırında bekletiliyor. Rusya’nın, Gürcistan’a insani ve tıbbi yardım taşıyan Amerikan gemilerinin Boğazlar’dan geçmesine izin veren Türkiye’yi cezalandırmak için sınır geçişine izin vermediği yönünde tahminler yapılıyor. Ticari bir savaş, Türkiye’nin enerji arzını tehdit edebilir. Türkiye, doğalgazının üçte ikisini Rusya’dan temin ediyor” ifadelerine yer verildi.
Rusya, Gürcistan’la yaşadığı çatışmanın ardından bir iç genelge yayınlayarak Türkiye’den ithal edilen mallara sınırlama getirmişti. Rusya Gümrük İdaresi, Türk mallarını sınırda bekletip, tek tek sayma yoluna giderek, işlemleri yavaşlatmaya başlamıştı.
