Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, her ay rekordan rekora koşan ihracatın küresel mali krizden dolayı 6 aydır gerilemeye başladığını, ocak-şubat-mart aylarında ihracatın yüzde 32.9 gerilediğini belirterek, "Ancak sevindirici olan krize rağmen tarım ürünleri ihracat rakamlarında artış olmasıdır" dedi.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Akdeniz Yaş Meyve-Sebze İhracatçıları Birliği tarafından HiltonSA Oteli'nde düzenlenen "Narenciye Değerlendirme Toplantısı"nda yaptığı konuşmada, global krizle birlikte tüm dünyada sıkıntılar yaşandığını, Türkiye'nin de gereken payı aldığını, özelikle ihracatın son derece olumsuz etkilendiğini belirtti.
Eskiden ihracatın rekordan rekora koştuğunu ifade eden Büyükekşi, "Maalesef son 6 aydan beri her ay farklı bir ilde düşüş rakamları açıklıyoruz. İlk 3 aylık rakamlarımıza baktığımızda ocak-şubat-mart toplamında yüzde 32.9 oranında ihracatımız düştü. Ama sevindirici olan taraf, yaş meyve sebze ihracatımızda yaklaşık yüzde 26'lık bir artış var. Bu da bizi sevindiriyor. Özelikle bunun içerisindeki narenciyenin payına bakarsak yüzde 45'lik bir artış var. Bu bizi son derece mutlu ediyor. Miktar açısından baktığımızda daha da büyük bir artış var. Miktar açısından yaklaşık yüzde 73 civarında bir artış görüyoruz" diye konuştu.
"TÜRKİYE POTANSİYELİNİ İYİ KULLANAMIYOR"
Büyükekşi, Türkiye'nin çok büyük tarım arazilerine sahip olmasına rağmen potansiyelini iyi kullanmadığını düşündüğüne dikkat çekerek şunları kaydetti:
"Özellikle tarım sektörünün önümüzdeki dönemde Türkiye'nin potansiyelini çok iyi kullanmadığını görüyoruz. Çünkü Türkiye'nin bu kadar bereketli topraklarda her ne kadar ihracatta rakamı yüksek olsa bile Brezilya'nın ne kadar üretim yaptığını, Türkiye'nin ise bu kadar önemli coğrafyada ancak narenciye sıralamasında 12. olabildiğini gördük tablodan. O yüzden biz mutlaka gelenekselleşmiş tarım politikalarını bırakıp iyi tarım politikalarını uygulamak zorundayız. Bu konuda da özellikle Tarım Bakanlığımızın mutlaka gerek üreticinin gerekse ihracatının önünü açacak çalışmalar yapması lazım."
Özellikle Türkiye'nin 2008 yılı 132 milyar dolarlık ihracat rakamlarına bakıldığında 2008 yılında tarımın payı yüzde 10 olduğunu ancak ilk 3 aylık rakamlara bakıldığında tarımın payının hem sanayi ürünlerindeki ihracatın düşmesinden hem de tarım ürünlerindeki artıştan dolayı yüzde 10'dan yüzde 15'e çıktığını vurgulayan Büyükekşi, "Çünkü tarım sektörünün buradaki artışı inşallah bundan sonraki dönemde de daha faydalı olacak. Özellikle dış ticaret açığımız açısından bize katkısı olacağını düşünüyoruz. Çünkü tarımın yaptığı ihracat net döviz girdisi. Diğer sektörlerimizde özellikle hammadde olsun, yarı mamul olsun birçok ithal madde kullandığımızda gerek net döviz girdisi açısından gerek net katma değer açısından tarım sektörü ile aynı verimi almamız mümkün değil. Onun için ithalata katkısı olması açısından tarım sektörünün önümüzdeki dönemde de çok büyük bir potansiyeli olacağını düşünüyoruz. Bizim ilk beklentimiz tarımdan minimum bir 30 milyar dolarlık ihracat rakamını yakalayabilmemiz. Böyle bir rakamı koyarak da Türkiye'nin bundan sonraki çalışmalarında özellikle üreticilere çok büyük görev düşüyor" dedi.
"NARENCİYE, 2008'DE KÜRESEL KRİZDEN ÇOK AZ ETKİLENEN ENDER SEKTÖRLERDEN BİRİ"
Akdeniz Yaş Meyve-Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kavak ise narenciye sektöründe dünyada yaşanan küresel mali kriz nedeniyle sorunlar yaşandığını ancak sektörün krizden en az etkilenen sektörlerin başında geldiğini söyledi.
Kavak, narenciye sektörünün Rusya ile arasında sorunlar yaşandığını ancak devlet ve üreticiler tarafından atılan adımlar sonucunda sorunların en aza indirildiğini ifade ederek, narenciyenin en temel sorunun girdi maliyetlerinin fazla olmasından kaynaklandığını kaydetti.
Narenciyenin 2007 yılında 830 bin ihracat ile 514 milyon dolar kazandırdığını, 2008 yılında 826 bin ton ile 587 milyon dolar kazandırdığını, 2008 Eylül-2009 Mart ayına kadar olan bölümde ise ton bazında 987 bin ton ihracat rakamına ulaşılarak değer bazında 648 milyon dolar kazandırdığını ifade eden Kavak, "Narenciyede bu yıl bahar havası esiyor. Narenciye ihracat mevsimi bitmemesine rağmen geçen yılın rakamları hem değer hem de miktar bazında geçildi. Narenciye mevsimi Mayıs ayında bitiyor. Bu aya kadar miktar bazında 1 milyon ton, değer bazında 700 milyon dolara ulaşacağımızı düşünüyoruz" diye konuştu.
"ORTALAMA 42 MİLYON TON YAŞ SEBZE-MEYVENİN SADECE 3'TE 1'İ İHRAÇ EDİLİYOR"
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı, AK Parti Adana milletvekili Vahit Kirişci de yaptığı konuşmada, krizden tüm dünyanın ve Türkiye'nin etkilendiğini, krizden dolu dizgin giden ihracatında etkilenip gerileme dönemine girdiğini belirterek, "Açıklanan 3 aylık ihracat rakamlarında ciddi bir düşüş yaşanıyor" dedi.
Kirişci, Türkiye'de 42 milyon ton yaş sebze meyve üretimi olduğunu, bunun sadece 3'te 1'nin ihraç edildiğini, geriye kalan 3'te 2'lik kısmın ise iç piyasada tüketilmesi gerektiğini belirterek, "5.5 milyon ton yaş sebze ve meyve ihraç ediliyor. Bunun için ihracatın yanı sıra ürünlerin iç piyasada tüketilmesi içinde çaba harcamalıyız" diye konuştu.
Konuşmaların ardından üretici ve ihracatçılar Bakanlık'tan gelen uzman kişilere sektörün problemleri ile ilgili soru yöneltti.