Adana Seyhan Sağlık Meslek Lisesi öğrencileri, ameliyat sırasında hastalara oksijen sağlayan "Larengoskop" medikal cihazını geliştirdikleri projeyle hareketle şarj edilebilir hale getirip, enerji tasarrufu sağladı.

Öğrenciler, kendilerine birincilik getiren buluşlarıyla Ankara'da yapılacak olan Türkiye finaline de katılmaya hak kazandı.

Seyhan Sağlık Meslek Lisesi Anestezi Teknisyenliği Bölümü öğrencileri, 2008-2009 eğitim-öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından "Sağlık Hizmetlerinde Verimlilik" kapsamında düzenlenen Proje Tabanlı Beceri Yarışması'nda "Lanrengoskop" adlı medikal cihazın verimliliğini artırmak için hazırladıkları projeyle iki kez birinci oldu. Öğrencilerin projesi, Adana'da ve Isparta'da yapılan bölge yarışmasında Akdeniz bölge birincisi olarak, 4-8 Mayıs tarihleri arasında Ankara'da düzenlenecek Türkiye finaline katılmaya hak kazandı.

Projeyi Anestezi Teknisyenliği Bölümü 12. sınıf öğrencisi Ünsal Bozkurt ve 11. sınıf öğrencisi Selim Tatlı, anestezi öğretmeni Hayriye Erbil danışmanlığında hazırladı. Öğrencilerden Ünsal Bozkurt, "Larengoskop" adlı medikal cihazın ameliyat sırasında dil kökünü kaldırıp, soluk borusunun gözlenip bir tüpün yerleştirilmesi işlevi gördüğünü belirterek, "İlaçların etkisiyle uyumuş hasta kendi kendine nefes alıp veremez. Bu nedenle vücut oksijene ihtiyaç duyar. Hastanın rahat nefes almasını sağlamak için oksijen verilmesi için bu işlemi yaparız. İşlem sayesinde hastanın akciğerleri ile atmosfer arasında bir bağ kurarız. Uzmanların bu şekilde hastaya rahat müdahale etmesi sağlanır" dedi.

Bozkurt, hastaya bu cihazla müdahale edilmediği ve oksijen alınması sağlanmadığı takdirde hastada kalp krizi ya da beyin hasarı oluşabileceğini vurguladı. Bu kadar önemli olan bir cihazın iki pille ve sarı ışık yayarak çalıştığına dikkat çeken Bozkurt şunları kaydetti:
"Ambulanslarda da acil müdahalede bulunan cihazın pili her an biteceği için verimli bir hale getirmek istedik. Üstelik sarı ışık yaydığı için hastanın ağzının içini tam olarak aydınlatmamaktaydı. Bunları inceleyip araştırdıktan sonra pil bitme sorununu ortadan kaldırmak ve ağız için daha iyi aydınlatmak için çalışma başlattık. Bunun sonucu olarak sıkıntıları ortadan kaldırmak ve verimliliği artırmaya çalıştık. İlk önce pilleri devre dışı bıraktık. Pil yerine hareketle şarj edilebilen bir sistem geliştirdik. Kırmızı ışığın yerine Lad beyaz ışık yerleştirdik. Artık bu sistemle enerji bitse bile cihazı 8 saniye hareket ettirerek şarj olmasını sağlayabiliyorsunuz."

Kendi yaptıkları sistemin enerji tasarrufu sağladığını ve pil bitme korkusu olmadığını vurgulayan Bozkurt, şunları söyledi:
"Cihaz gövdenin içinde yer alan akım üretici sayesinde manyetik alan oluşturarak elektrik akımı üretme prensibi ile çalışır. Akım üretici gövde içerisinde yukarı aşağı serbest olarak hareket etmektedir. Bu aşağı yukarı hareket sayesinde manyetik alan oluşmasına neden olur. Oluşan manyetik alanda üretilen düşük voltajlı akım, bu sargıların bağlı olduğu pili şarj eder. Hareket kesildiğinde voltaj üretimi durur. Handle çalıştırıldığında led lamba, ihtiyaç duyduğu elektriği pil üzerinden sağlar. Piller bittiğinde yine handle hareket ettirilerek şarj edilir ve sistem sürekli enerji ihtiyacı giderilmiş olur. Handle istenirse, alt kapağın altında yer alan şarj girişi şebeke cereyanından da şarj edilebilir. Yani enerji bittiğinde ister 8 saniye sallayarak ister elektriğe takarak şarj edebilirsiniz. Bu sayede acil müdahalelerde risk ortadan kalkmış oluyor."

Proje sorumlusu Anestezi Teknisyenliği Bölümü öğretmeni Hayriye Erbil ise, öğrencilerin ilk başta projeyi yarışma amaçlı yaptığını ancak daha sonra üniversite hocalarının ve medikal sektörünün çok beğendiğini, bu nedenle patent almak için başvuru yaptıklarını söyledi.

iha

Yayın Tarihi : 26 Nisan 2009 Pazar 13:04:07