Bingöl Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Meslek Yüksek Okulu (MYO) Arıcılık Programı Bölüm Başkanı Mehmet Ali Kutlu, arıcılığın iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için acil olarak arı üreticileri birliğinin aktif hale getirilmesi ve üniversite ile koordineli olarak çalışması gerektiğini belirterek, son yıllarda bal veriminin yüzde 42 oranında arttığını söyledi.

Mehmet Ali Kutlu, arıcılardan daha iyi verim alınması için damızlık, ana arı, yayım, bakım ve beslenme koşullarının iyileştirilmesi, gezginci arıcılığın özendirilmesi, üretimin çeşitlendirilmesi, pazarlama ve kredideki dar boğazların aşılması gerektiğini vurguladı.

Balın insan beslenmesindeki önemi, bal mumu, polen, arı sütü ve arı zehirinin kullanım alanının artması, topraksız ve topraklı çiftçiler ile dar gelirli ailelerin ek gelir kaynağı oluşturma amacı ile arıcılığa başladıklarını belirten Mehmet Ali Kutlu, Bingöl'de son 10 yıl içerisinde toplam koloni sayısının yüzde 153 artarak 36 bin 145 adetten 91 bin 502'ye yükseldiğini ve koloni başına bal veriminin ise yüzde 42.40 artarak 13.69'dan 19.88'e çıktığını belirtti.

Kutlu, "Bingöl'de her geçen gün arıcılık ilerlemektedir. Yapılan araştırmalar sonucunda 1997 yılında Bingöl'de 36 bin 145 adet fenni kovan ile 495 kilogram bal üretilirken koloni ortalaması ise 13.69 idi. 2007 yılı sonunda ise bu rakam fenni kovan bazında 91 bin 502 adete, bal üretimi 1 ton 819 kilo 948 gram ve koloni ortalaması ise 19.88 kilograma yükselmiştir. Koloni sayısındaki bu artışa rağmen, koloni başına bal verimi bu yıllar içerisinde ortalama 13.69 kilogramdan, 19.88 kilograma yükselmiş, koloni sayısı artmış, toplam bal verimi de buna bağlı olarak yükselmiş, fakat koloni başına ortalama verim istenilen seviyede gelişmemiştir. İlimiz zengin florası, uygun ekolojisi ve arı varlığı bakımından büyük bir arıcılık potansiyeline sahip olması gerekirken, koloni başı bal verimi 19.88 kilogram düzeyinde seyretmektedir ki bu çok düşük bir rakamdır. Kolonilerin genetik yapısının büyük varyasyon göstermesi, ıslah çalışmalarının yapılmaması ve düşük verimli arı popülasyonunun kullanılması, ana arı yetiştiriciliğinin yetersiz olması ve yaşlı ana arıların uzun süre kolonilerde tutulması, koloni başına bal verimini etkileyen en önemli faktörler arasında yer almaktadır" dedi.

'TEKNİK ARICILIĞIN YAPILMASI İÇİN EĞİTİM GEREKİR'

Her faaliyet kolunun geliştirilmesinin temelinde eğitim ilkesinin olmasının zorunlu olduğunu belirten Mehmet Ali Kutlu, arıcılığın daha verimli hale getirilmesi ve teknik arıcılık yapılabilmesi için eğitimin kaçınılmaz olduğunu söyledi.

Kutlu, "Bugünkü haliyle arıcılık Bingöl'de bilgi bakımından maalesef teknik anlamdan uzak olarak yapılmaktadır. Bunun doğal sonucu olarak da kolonilerde kış kayıpları fazla olmakta, koloni başına elde edilen bal verimi de haliyle düşmektedir. Keza yöredeki arıcıların büyük bir kısmı bu işi dedelerinden, atalarından gördükleri gibi yapmaktadırlar. Teknik arıcılığın yapılabilmesi için birinci koşul, il arıcısına iyi bir teknik arıcılık bilgisinin verilmesidir" ifadelerini kullandı.

Bingöl arıcılığının en önemli sorunlarından birinin hastalık, zararlı ve parazitlerinin bir çok arıcı tarafından tanınamaması ve kontrol edilememesi olduğunu vurgulayan Kutlu, zararlı ve parazitlerin hem larvalar hem de ergin arılar üzerinde yaşadıklarından, koloni bireylerine büyük zarar verdiklerini belirtti.

Kutlu, "Bu durum işçi ve ana arıların ömür uzunluğunu kısalmakta, kolonilerin güçleri zayıflamaktadır. Yıl boyunca koloniler normal faaliyetlerini yapamamakta, dolayısı ile kolonilerin bal verimi de giderek düşmektedir. Keza bir arı vücudunda bulunan 3 arı bitinin, 80 kilogram ağırlığındaki bir insan üzerindeki 1 kilogram yüke eşdeğer olduğuna dikkat edilecek olursa, arı zararlılarının da kolonilerin bal verimine etkisinin göz ardı edilemeyecek kadar yüksek olduğu meydana çıkmaktadır" dedi.

Önemli bir potansiyele sahip olan Bingöl'de arıcılığın sorunları ele alındığında teknik bilgi ve ekonomik sıkıntıların ön plana çıktığının görüldüğünü kaydeden Kutlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Çoğu sorunlar üretim girdilerinin yetersizliğinden kaynaklanmakta ve buna bağlı olarak da arıcılıkta tekniğinden uzak bir üretim devam etmektedir. Yetersiz bilgi düzeyi de üretimi engellemekte ve büyük ölçüde verim kaybına neden olmaktadır. Arıcıların bir çatı altında örgütlendiği arı yetiştiricileri birliği daha aktif olmalı ve bünyesinde bir arıcılık entegre tesisinin kurulması, bu tesiste arıcılığın ihtiyacı olan üretim girdiden pazarlamaya kadar tüm işlerin yapılması gerekmektedir."

iha

Yayın Tarihi : 19 Kasım 2008 Çarşamba 14:29:20