Karikatür davası düştü

Eskişehir’de, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı "yumağa dolanmış kedi" olarak tasvir eden karikatürü yayınladığı gerekçesiyle mahalli Sakarya Gazetesi’nin Yazı İşleri Müdürü Hakkı Sağlam hakkında açılan ceza davası, zaman aşımına uğradığı gerekçesiyle ilk duruşmada düştü.

Eskişehir 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde bugün görülen davanın ilk duruşmasında, Sakarya Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Hakkı Sağlam sanık sıfatıyla hakim karşısına çıktı. Erdoğan’ın avukatı Gülbahar Erdoğan ile sanık avukatı Aydın Güngör de duruşmada hazır bulundu. Duruşmayı, karikatürü çizen Musa Kart ile Anadolu Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencileri ile çok sayıda gazeteci takip etti.

Basın mensuplarının mahkeme salonundan görüntü ve fotoğraf çekmesine izin verilmeyen duruşmada, hakim Fahrettin Gültekin, sanık Hakkı Sağlam’a, başbakanın karikatürünü gazetede yayınladığı gerekçesiyle hakkında "Basın yoluyla hakaret" suçundan kamu davası açıldığını hatırlattı. Sağlam, duruşmada verdiği ifadesinde, "Yayınlanan karikatür bir mizahtır. Başbakanın icraatını eleştirmektedir, kendisini değil. Basının, hükümetin icraatlarını yayınlamak anayasal bir görevidir" dedi. Müşteki avukatı Gülbahar Erdoğan ise, şikayetlerinin devam ettiğini söyledi.

Esas hakkında mütalaasını veren savcı, davanın 12 Temmuz 2004 tarihinde açıldığını, ancak iddianame tarihinin 4 Şubat 2005 olduğunu, dava açılması ile ilgili sürenin Türk Ceza Kanunu’na (TCK) göre 6 ayı geçmemesi gerektiğini belirterek, davanın düşmesine karar verilmesini talep etti. Daha sonra kararını açıklayan mahkeme heyeti, dava açma sürecinin zaman aşımına uğradığını gerekçe göstererek, ceza davasının düştüğüne karar verdi.

"BAŞBAKAN BU KARARI İYİ OKUMALI"

Duruşmadan sonra açıklama yapan karikatürist Musa Kart, davanın test niteliğinde olduğunu savunarak, Erdoğan’ın, mahkemenin bu kararını iyi okuması gerektiğini öne sürdü. Yeni TCK’nın basın için tuzaklar içerdiğini ileri süren Kart, şunları kaydetti:

"İfade özgürlüğü önünde engeller taşıyor. İnsanları daha çok oto sansüre teşvik ediyor. Tüm bunlar gazetecilerin çalışmalarını bir miktar etkileyecek. Ama, bütün bu düzenlemeler karikatüristleri çok fazla sıkıştırmayacak, etkilemeyecek. Çünkü karikatür, kendine özgü bir anlatım şansına sahip. En baskıcı, özgürlük çerçevelerinin en dar tutulduğu ortamlarda bile karikatür kendini anlatma şansı buldu, yine bulacaktır. Başbakanımız karikatürcülerin kararlılığını test etmesin. Bu davayla ilgili tepkilere bakıyorum. Gerçekten Türkiye, büyük bir olgunluk ve anlayışla karşıladı. Kedi davası, yani bir kedinin bu ölçüde tahammülsüz bir şekilde değerlendirilmesini anlamakta güçlük çekti. Bu nedenle çok büyük reaksiyonlar verildi. Diliyorum ki, başbakan bu tepkileri, değerlendirmeleri iyi okusun, gerilimi iyice tırmandırmasın. Ben bir karikatürcü olarak bu gerilim ortamından hoşnut olabilirim. Karikatürcüler böyle bir şeyi sevebilir. Ben aynı zamanda bu ülkenin vatandaşıyım. Bu ülke için daha yumuşak, daha demokrat bir çerçeveye ihtiyacımız var. Bunu sağlamak başbakanın öncelikli görevi. Zaten Uyum Yasaları’nı sürekli ifade ederek de insanları çok ciddi bir beklentinin içine soktu. Bizler artık daha gelişmiş, daha ileri normlarda yaşayacağımızı düşünüyorduk. Ne zaman ki kedi davası gündeme düştü, insanlar derin bir hayal kırıklığı yaşadı. O nedenle bu karikatür davası çok büyük tepkilere sebep oldu."

Kart, uyum kanunlarının başına Avrupa Birliği (AB) mizah kriterlerinin oturtulmasını isteyerek, "Gelişmiş batı ülkelerinde meslektaşlarımız nasıl bir çerçeveye sahiplerse, nasıl bir alanda kendilerini ifade edebiliyorlarsa, bizler de öyle bir imkana sahip olalım istiyoruz. Aynı şekilde o ülkelerin yöneticileri üretilen bu mizahları nasıl bir hoşgörüyle algılıyorlarsa, bizim yöneticilerimizin de öyle bir çerçevede değerlendirmesini istiyoruz. Sadece talebimiz bu" diye konuştu. Avukat Aydın Güngör de, Musa Kart ve Hakkı Sağlam hakkında açılan her iki ceza davasının düştüğünü bildirerek, siyasilerin bu kararlardan gereken dersi alması gerektiğini ileri sürdü. Beraat eden Yazı İşleri Müdürü Hakkı Sağlam ise, "Şu anda hukuk davası düştü. Umarım bu başbakanın düşüşü olmaz" dedi.