Konya’nın Halkapınar İlçesi’ne bağlı Yassıkaya ve ve Eskihisar köylerinde asbestli toprak yüzünden çok sayıda kişi kanserden ölürken, bazıları da bu hastalıkla mücadele ediyor. Asbestli toprağın hemen her yerde kullanılması, risk oranını artırıyor.

Konya’nın Halkapınar İlçesi’ne bağlı Yassıkaya ve Eskihisar köylerinde 2000’li yıllara kadar kanserden ölümlerin fazla olması nedeniyle Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Daire Başkanlığı, bölgede geniş çaplı inceleme yaptı.

İnceleme ve araştırmaların tamamlanmasının ardından Daire Başkanlığı, bölgedeki kanser yapıcı etkenlerin belirtildiği bir rapor ve "Konya İli Halkapınar İlçesi Yassıkaya ve Eskihisar Köylerinde Çevresel Faktörlere Bağlı Olarak Görülen Kanser Riskinin Ortadan Kaldırılmasına Yönelik Eylem Planı" hazırladı.

17 Nisan 2001 tarihli eylem planında köylerde yaşayan vatandaşların asbest şikayetlerinin en aza indirebilmesi için bazı tedbirlerin alınması gerektiği belirtilerek, şu bilgilere yer verildi:

"Asbestli toprağın evlerde sıva amaçlı kullanılmasının önlenmesi, bu toprakla sıvanan evlerin başka sıva maddelerle tekrar sıvanması, asbest maruziyetinin önlenmesi için yolların asfalt ya da kilitli taşla döşenmesi, Toros Dağları’ndaki asbestli toprağın yağış suları ve rüzgarlarla dağ eteğindeki köylere ulaşmasının önlenmesi (erozyonla mücadele), halkın eğitim ve kültür seviyesine yönelik eylemlerin artırılması, halkın yeterli ve sağlıklı içme suyuna kavuşturulması ve genel sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi gibi önlemlerin bir an önce hayata geçirilmesi, çalışmaların acilen yapılması gerekmektedir."

Eylem planında ayrıca köylerde kanserden ölenlerin toplam ölümlere oranlarına da yer verildi.

Yassıkaya köyünde nedeni bilinen ölümlerin yüzde 23,5, Eskihisar köyünde ise yüzde 66.7’sinin kanserden olduğu belirtildi. Ayrıca, 20 yaş üzeri kişilerde yapılan akciğer taramasında kansere yol açan bazı zararlı maddelerin akciğerlerde bulunduğu ve birçok kişide akciğer rahatsızlığının saptandığı vurgulandı.

Eylem planındaki tespit ve önerilere karşın bölgede yaşayan genelde gelir seviyesi düşük halk, halen evlerinde, üretim yaptıkları tarlalarda, asbest solumaya devam ediyor. Asfalt ve kilitli taş yapılmadığı için vatandaşların yolda yürürken bile kanser yapıcı maddeleri ciğerlerine çektiği iddia ediliyor.

Bebeklerin altına bağlanıyor

KONYA Sağlık Müdürü Hasan Küçükkendirci, bölgede bulunan asbestli toprağın kanser yapıcı madde içerdiğini belirtti. Bölge halkının bu toprağı evlerinin sıvasında, köy yollarında kullandığını, kötü kokuyu gidermek amacıyla bebeklerin altına bağladığını ifade eden Küçükkendirci, bu köylerde insanların akciğer kanserine yakalanma riskinin yüksek olduğuna dikkati çekti. Haziran ayı Konya İl Genel Meclisine konuyu taşıdığını kaydeden Küçükkendirci, "İl Genel Meclisi konuyu Plan ve Bütçe Komisyonuna havale etti. Sağlık Bakanlığı’nın bölgede yaptığı araştırma sonucu bölgemiz Kanser Eylem Planları’na dahil edildi. Bölge halkına ilk eğitimi 2006 yılında verdik" diye konuştu. Çevrenin ekonomik durumunun iyi olmadığını belirten Küçükkendirci, halkın asbestli toprağı kullanmaya devam ettiğini kaydetti.

Köyün muhtarları adım atılmamasından şikáyetçi

YASSIKAYA köyü muhtarı Ali Taçyıldız, 2001 yılından bu yana köy yollarına asfalt altyapı çalışmaları yapıldığını, ancak köy içine asfalt dökülmediğini söyledi. 60 haneli, 230 nüfuslu köylerinde bugüne kadar 30 kişinin kanserden öldüğünü ve şu anda 4 kişinin kanser tedavisi gördüğünü bildiren Taçyıldız, "kanser vakalarının daha da çoğalması mı bekleniyor? Çaresiz kaldık. Kanserden ölümlerin önlenmesi yolunda adım atılmaması çok üzücü" dedi.

Eskihisar köyü muhtarı Arif Taka ise 2001 ve 2003 yıllarında Sağlık Bakanlığı, Maden Tetkik Arama Enstitüsü ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’ndan bilim adamları ve yetkililerin geldiğini, köyde araştırmalar yaptığını kaydetti. Raporlar ve planların çıkarıldığını anlatan Taka, "söylenenler hep lafta kaldı. İnsanlarımız halen kanser riski altında yaşıyorlar. Gelecek nesillerimizden kaygılıyız. Artık devletimizin bizlere yardım etmesini istiyoruz. Bugüne kadar köyümüzde 18 kişi kanserden öldü" diye konuştu.