Makinistsiz tren geliyor

Türk mühendisinin geliştirdiği 160 kilometre hız yapabilen makinistsiz trenin deneme sürüşleri Temmuz ayında Samsun'da yapılacak.

Ulaşım sektörünün gelişmesinde önemli bir projeye imza atan Elektronik Yüksek Mühendisi Sebahattin Çelik, saatte 160 kilometre hız yapabilen makinistsiz trenin deneme sürüşlerinin temmuz ayında Samsun-Çarşamba demiryolu üzerinde yapılabilmesi için inceleme yapmak üzere Samsun'a geldi.

Makina Mühendisleri Odası Samsun Şubesi tarafından Yelken Kulüp Tesisleri'nde düzenlenen tanıtım toplantısında makinistsiz tren hakkında bilgi veren Sebahattin Çelik, büyük çoğunluğunu TCDD memur ve işçilerinden oluşan, bazı iş adamları, yönetici, mühendis ve emeklilerin bulunduğu Öncüler Ulaşım Teknolojileri A.Ş. yapılanmasıyla ulaşım sorunlarına çözüm sağlayacak projeler üzerinde çalıştıklarını söyledi.

Tamamı yerli olarak tasarlanan makinistsiz tren projesinin mevcut sistemlere göre birçok üstünlüğünün bulunduğunu ifade eden Çelik, "Bütün vagonlar lokomotif özelliğinde. Ayrıca trenin bütün tekerleklerinde bağımsız birer adet elektrikli servo motor bulunuyor. Tekerlekler birbirinden bağımsız olarak hareket edebilmekte, böylece tekerleklerle ray arasındaki dinamik sürtünme en aza indirildiği için tekerlek ömrü uzamakta ve trenin yol tutuşu daha da artmaktadır" dedi.

Bağımsız tahrik edilen tekerlekler sayesinde araçların raydan çıkmasının önüne geçildiğini anlatan Çelik, elektronik olarak kontrol edilen hız-tork karakteristiği ve hafif vagon tasarımı sayesinde aracın enerji tüketiminin benzer sistemlere göre en az yüzde 50 ekonomik olduğunu dile getirdi. Araçların, dinamik fren sayesinde daha güvenli ve daha kısa mesafede durabildiğini, fren sırasında araçta bulunan bütün kinetik enerjinin, geri beslemeli fren sistemi sayesinde elektrik enerjisine dönüştürülerek daha sonra kullanılmak üzere depolandığını kaydeden Çelik, "Geri beslemeli dinamik fren sistemi sayesinde aracın arıza yapma olasılığının yanı sıra, bakım masrafları ve işletme giderleri düşüyor. Tekerlek çapı sadece 33 santimetre olan ve 100 yolcu taşıma kapasitesindeki vagonlar 7 ton ağırlığındadır. Tren, geliştirilen program sayesinde makinistsiz olarak hareket edebilecek, gerektiğinde bir sürücü tarafından da idare edilebilecek" diye konuştu.

Makinistsiz trenin Samsun-Çarşamba arasında Temmuz ayında deneme sürüşünün yapılması için Vali Hasan Basri Güzeloğlu'ndan destek isteyen Çelik, "3 ay Samsun'da deneme sürüşü yapacağız, daha sonra eğer Samsunlu yöneticiler isterse ilk treni burada bırakarak, yolcu taşıma hizmetine başlayacağız" şeklinde konuştu.

Projeye destek olan Türk Ulaşım-Sen Genel Başkanı Nazmi Güzel ise, "Üreten bir ülke olmalıyız. Önümüzdeki 10 yıl içinde Türkiye'de belediyeler şehir içi trafiği çözmek için yapacağı yatırımın 30 miyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Bu çok büyük bir rakam. Şuan ülkede böyle bir yatırım olmadığı için bu 30 milyar dışarı gidecek. Böyle bir ortamda Türk bilim adamının bu projeyi yapması bilim ve teknolojide dünyanın önüne geçmemize neden oldu. Bir ülkenin kalkınmasında 3 ana unsur vardır: Bunların başında ulaşım gelmektedir. Biri enerji, diğeri de demir çelik üretimidir. Bu 3 şeyi başardığımız zaman ülkenin kalkınmasını kimse durduramaz" dedi.

Türkiye'nin üretmediği için bu duruma düştüğünü vurgulayan Güzel,şunları söyledi: "Projenin bu noktaya gelmesi bizi heyecanlandırmıştır. Çünkü özellikle yurt dışında bu proje büyük ilgi gösterilmektedir. Ama bizim için önemli olan ülkemizde projenin yayılmasıdır. Marmaray projesinde 600 tane vagon ve buna bağlı olarak lokomotif alacağız. Yaklaşık 4 milyar dolar üzerinde parayı dışa borçlanarak yapacağız. Aynı hizmeti bu sistemle yapıldığı zaman 1 milyar doları bile bulmuyor. Bugün metro için yurt dışından alınan bir vagona 1.5 milyon dolar para veriyoruz. Biz bu proje ile 1.5 milyon dolara 5 vagondan oluşan seti yapacağız. Yani 50 kişi taşıyacak vagona 1.5 milyon dolar yerine tamamı yerli üretim ile 250 kişi taşıyacak bir seti yapabileceğiz."

Bu projenin farkına varan belediyelerin kendilerine destek çıkacağına inandığını dile getiren Nazmi Güzel, "Kimse parayı sokakta bulmuyor. Belediye başkanlarımız çok daha az kaynakla, bu yerli projeyi kentinde uygulamayı düşünür. Projenin deneme sürüşleri bitiminde ülke genelinde yapılacak olan raylı sistem ihalelerine gireceğiz. Eskişehir ve İstanbul Büyükşehir Belediyeleri bu projeyi yakından takip ediliyor. Bunların dışında Hindistan ve Rusya başta olmak üzere 4 ülkede bu teknolojiyi yakından takip ediyor" dedi.

Samsun Valisi Hasan Basri Güzeloğlu da projeye sorumluluğu dahilinde destek çıkacağını söyledi.

Tanıtım toplantısına MMO Samsun Şube Başkanı Kadir Gürkan, iş adamları, Türk Kamu-Sen'e bağlı sendika başkanları katıldı.