Eski Film; Pervasız Kaptan

“Tarih tekerrürden ibarettir” derler, ama şairin dediği gibi” eğer tarihten ders alınsaydı tekerrür mü ederdi?

Yakın tarihimizin, 27 Mayıs Darbesi öncesinin yakın tanık ve mağdurlarındanım. O dönemin son dokuz aylık bölümünü, “Radyolardan” ve basından sorumlu olarak bizzat yaşadım ve şimdi vizyondaki “filmi” gördüm… O filmde baş aktörler, başkaydı ama senaryo genel hatlarıyla aynıydı! O “filmin” hiç de “happy” (mutlu) olmayan sonu malûm… Bu filmin sonunu, heyecan ve merakla bekliyoruz! Ancak o zamanki gibi; milletçe, “binmişiz bir alamete – gidiyoruz kıyamete”! 1960 Mayıs ayında, içinde bulunduğumuz otobüsün frenleri patlamış, belirsiz bir uçuruma sürükleniyorduk… Sonu biliyorduk ve gücümüz yettiği kadar, söylüyorduk ama çaresizdik! Bunları, daha önce de, anılarımda da yazdım… Ama şu bağlamda gene yazmayı-hatırlatmayı görev biliyorum; mümkünse ders alınsın, O “tarih” tekerrür etmesin diye!

Senaryonun ana hatları aynı: 1950 seçimlerinde, tek parti rejimine “yeter” sloganıyla, büyük oy farkıyla, iktidara gelen Demokrat Parti ve Genel Başkanı rahmetli Adnan Menderes, büyük oy çoğunluğuna dayanarak önce, kendilerine destek olmuş basını karşılarına aldılar… Radyoları İktidarın borazanı haline getirdiler. O sonlarda “Resmi ilanlarla” ve “kâğıt” ayrıcalığıyla beslenen bir ”Besleme”-yalaka - basın vardı…

Söylemek gerekir, bu sayıları ve etkileri az “besleme” basının dışındaki basın muhalefetin, katkı ve tahrikleriyle, ülkede yapılan iyi şeyleri görmüyor ve dozu gittikçe artan, ağır eleştiriler yapıyor - buna karşı da, Menderes ve DP’nin tahammülsüzlüğü artıyordu. Demokrasiye inanmışlar ve bu gerçek inançla iktidara gelmişlerdi ama, o “oy” çoğunluğunun “demokrasi” olduğuna, ancak kendi düşüncelerinin ve yaptıklarının, doğruluğuna inanır olmuşlardı… Özellikle medyanın iktidarlarına haksızlık ettiği hükmüyle, basına karşı- gazetecilerin, cezaevlerine sokulmasına kadar, ağır “tedbirlere” başvurdular! Bu hareketlere karşı çıkan “Uluslararası Basın Enstitüsüne,( İPİ) meydan okundu: “Radyo gazetesi” her akşam, IPI Başkanı Pulliam'a saldırılarla doluydu. Ancak, bütün bunlara rağmen, Başbakan, muhalif gazetelerin boykot edilmesini istemedi, aklından bile geçirmedi!

YALAN TEZGÂHLARI

Bu ortamdan CHP yararlanıyor ve en kötüsü, subayları tahrik ediyor ve Komünist Partinin, yeraltı teşkilatı, yalan haberler yayıyordu… Mesela, Menderes, güya “Orduya Battal Gazi Ordusu” ve “Ben orduyu Yedek subaylarla idare ederim” demiş… Komünist Partisi tarafından işletilen, yalan tezgâhlarının, teksir makinelerinin yaydığı , “yüzlerce ölü” ve bunların “kıyıldığı” Et-Balık kurumu kıyma makineleri, yalanları!

BASINA BOYKOT MU?

Doğru söylemeli; İktidar, kâğıt ve resmi ilanları kısıyor, kesiyordu, ama Menderes arasıra basına buketleri de uzatıyordu. Ancak en büyük hatası, çalışan gazetecilerle değil, patronlarla uzlaşmayı yeğlemesiydi. Hemen işaret edeyim; o “patronlar” holdingler değil, gerçek gazetecilerdi. Yani arada çıkar ilişkileri yoktu! Besleme olanlar bile bugünkü gibi, “besili” değillerdi! Fakat gene doğruyu söylemeli o “çalışanlar” da Menderes’e haksızlık ediyorlardı…

Ben, görevim gereği, Başbakan ve İktidarla, “çalışan gazetecileri” yaklaştırmaya çok çalıştım ama bir tarafın tahammülsüzlüğü, öteki tarafın da, haksızlığı sonucu, başarılı olamadım. Kısır döngü, sonuna kadar İktidarın basını “tahkik” edip, “toptan cezalandırmak” kanununa kadar, devam etti. Duvardaki yazıyı görmemekte ısrar eden iktidarı, artık İnönü bile, (bilmem yürekten istermiydi) kurtaramadı!

Bütün bunlara rağmen, duvardaki yazılara rağmen, Menderes ve DP, bazıları hariç, hala halk-oy çoğunluğundan, medet umuyorlardı. Mesela, Menderes, yurt gezilerinde, havadan çekilmiş fotoğrafları, yerlere koyup, “Kaç kişi vardı?” tahinleri yaptırıyordu… En sonunda o “binler” buharlaştı!

Ama şimdiki Başbakanla Menderes arasında, büyük fark vardı; Menderes ne kadar kızarsa kızsın gazeteleri boykot ettirmek dışında, terbiyesini, hiç bozmadı! O’nun üslubu, her zaman “ayniyle” efendilikti!

Menderes'in karakteri, kabalık yapmaya, yüzü tutmazdı. Bir defasında basına çok kızdığı bir zamanda, İstanbul’da iş adamlarına bir kokteyl veriyordu. Bana “buraya gazeteci sokma” talimatını verdi! Ben de kapıda dikildim ve kendi meslektaşlarımdan özür dilemek zorunda kaldım. Ama Başbakan, dışarıda bekleyen gazetecileri görünce, “Neden dışarıda bekliyorsunuz benim davetlimsiniz” diye hepsimi içeriye buyur etti… Ne durumda kaldığımı siz düşünün!..

Evet, çok Başbakan gördüm- Erdoğan gibisini görmedim… Kısacası Türkiye bu Başbakanı ve bu İktidarı hak etmiyor!

AKP, yerel seçimlerde - ve eğer genel seçimler yapılırsa, daha az farkla da olsa, kazanır… “Sadaka ve tramvay demokrasisi" sayesinde! Ama ya en sonunda?

DP, son demlerinde ,"freni patlamış bir otobüs haline gelmişti; İçindeki bazılarımız, bunu gördük ama çaresiz kaldık… Acaba, şimdi “pervasız kaptan” ve yandaşları “müsademe rotasında” gittiklerinin farkındalar mı? ***