Kordsa Global, 5 kıtaya dağılan 9 ülkede, 11 tesise sahip, 5 bin kişiye istihdam sağlayan ve 925 milyon ciro elde eden Türkiye'nin global şirketlerinden biri. İki yıl önce global adını alan Kordsa'nın gözü şimdi dünyanın en hızlı büyüyen bölgesi Asya Pasifik'te. Endonezya ve Tayland'da iki fabrikaya sahip şirketin hedefi Çin'de büyümek. Şirket bölgeye yapacağı 100 milyon dolarlık yatırımın 60 milyon dolarını Çin'e yapacak.
Kordsa Global'in Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı için ayrı anlamı var. Sabancı 14 yıl genel müdürlük yaptığı Kordsa'nın dünyanın çeşitli bölgelerindeki fabrikalarını sık sık ziyaret ediyor. 2006 yılında satın aldıkları Endonezya ve Tayland'daki fabrikalara da yılda en az iki kez uğruyor. Lastik, Takviye Malzemeleri ve Otomotiv Grup Başkanı Turgut Uzer'le birlikte son yaptıkları ziyarette ise bir grup basın mensubu arasında biz de yer aldık.
Önce Tayland'ın başkenti Bankkok'taki fabrikayı, ardından da Endonezya'nın başkenti Jakarta'daki fabrikayı ziyaret ediyoruz. 1973 yılında kurulan Kordsa Global, endüstriyel iplik, kord bezi, tek kord ve endüstriyel bez olmak üzere 4 ara ürün imalatı yapıyor. Bu ürünler ise araç lastiği olmak üzere, taşıyıcı ve güç aktarıcı bantlar, V kayışları, halat ve hortum gibi ürünlerin imalatında kullanılıyor. Naylon 66 denilen iplikte dünyanın lideri.
Tayland'da Güler Sabancı ve Kordsa yöneticileri ile birlikte gezdiğimiz fabrika Ayyutthaya denilen organize sanayi bölgesinde yer alıyor. Çalışanların geleneksel Thai dansları ile karşılandığımız fabrikada Sabancı hem sorularımızı yanıtlıyor hem de şirketin globalleşme öyküsünü anlatıyor: "Global olmak için ya global bir markanız ya da global bir teknolojiniz olacak. Kordsa'da endüstriyel bir ürün olan kord bezini üretecek bu teknoloji var. Bir önemli ön koşul daha var. Global bir organizasyona ve global bir yönetim anlayışına sahip olmak. Bunun için de insan çok önemli. Teknoloji transferi yapabilmek için sadece bilmek, yaratmak, üretmek yetmez. Onu iyi anlatıp, iyi transfer edebilmek ve hayata geçirebilmek lazım. Kordsa'ya global takısını çok başlarda koyabilirdik. Belki o zaman da bunu hak ederdi. Biz hassas davrandık. Çünkü 1992-93'te ilk teknoloji transferini Mısır'a yaptı. Ama biz dünyanın hemen hemen her bölgesinde müşterilerimize 'Siz neredeyseniz biz oradayız' diyebildiğimiz gün, Kordsa'nın adını Kordsa Global olarak değiştirdik. Biz bir ideali gerçekleştirdik."
Ucuz işçilik geride kaldı
Sabancı, yatırımlarını Asya'ya yöneltme nedeninin ucuz işçilik olmadığını, bölgenin ciddi bir potansiyel barındırdığını söylüyor. "Sadece ucuz işçilik diye bakarsanız yanılırsınız. Asıl sebep Çin ve Doğu Asya'daki bireysel gelirin ve tüketimin artacağı öngörüsüdür. Çin'e Çin diye gidiyoruz. Çin de uzun ve orta vadede ucuz işgücüne dayanacak durumda değil. 10 sene önce öyleydi artık değil. Buna böyle bakarak doğru modeli kurmak gerek" diyor.
Dünyada yaşanan global kriz ve resesyona ilişkin soruya "Global ekonomideki sıkıntılara karşın iyi bir 2009 yılı bekliyorum. Müşterilerde yavaşlama yaşansa da, yapacakları alımlardaki azalmayı Kordsa Global'e yansıtmayacakları bir senaryo oluşturacağız. Ayrıca bölgede büyüme olacak" diye yanıtlıyor.
Sektörde konsolidasyon sürecinin sona erdiğini de sözlerine ekleyen Sabancı, "Mutlu olan şu ki, Kordsa bu süreçte konsolide eden oldu. Bu sektör o sürecini tamamladı diye görüyorum ama hâlâ Asya'da bazı potansiyeller çıkar mı bilmiyorum. Ama bizim Çin'de büyüme planlarımız var" diyor.
Kordsa'dan ayrılanlar kurdu
Tayland'ın ardından Endonezya'nın başkenti Jakarta'ya 4 saatlik bir uçuşun ardından ulaşıyoruz. Buradaki fabrika da lastik fabrikalarının bulunduğu bir organize sanayi bölgesinde yer alıyor. Endonezya ve Tayland'daki tesislerin yüzde 60,21 hissesi 60 milyon dolara Branta Mulia şirketinden satın alınmış. Tesisin ise ilginç bir hikayesi var. Sabancı, bu hikayeyi şöyle anlatıyor:
"1985 yılı. O zaman know how nedir bilmiyoruz. Bir şeyler almışız, geliştirmişiz. O sırada Endonezya'da Branta Mulia kord bezi fabrikası kurmayı düşünüyor. Kancayı bu beş arkadaşımıza takıyorlar. Ve başarıyla kuruluyor ve bize rakip oluyor. Biz o gün anladık neye sahip olduğumuzu. Gelişmişlik böyle bir şey. Sahip olduğunun kıymetini bilmek ve koruyabilmek. Kordsa'da o günden sonra bilgi birikimimizin, know how'ımızın, teknolojimizin kıymetini bilmeye çalıştık. Patent almaya başladık. Bugün 7 patentimiz var."
Çin'e 60 milyon dolarlık yatırım yapacağız
Tayland'daki fabrikada sunum yapan Kordsa Global Üst Yöneticisi (CEO) Mehmet Pekarun, GE'den transfer edilerek iki yıl önce bu göreve getirilmiş. Pekarun, Asya'nın artık bir üretim merkezi olduğunu belirtiyor ve otomotiv üretiminde Çin'in ABD'yi yakalamak üzere olduğunu anlatıyor. ABD, Japonya küçülürken Hindistan ve Çin'in hızla büyüdüğünü hatırlatan Pekarun, Tayland'ın ise otomotiv üretim merkezi ve pazarı olarak Türkiye'ye çok benzediğini de söylüyor. Güneydoğu Asya'nın Detroit'i olarak görülen bu ülkede çok fazla otomotiv ve lastik yatırımı bulunduğunu ekleyen Pekarun, şu bilgileri veriyor: "Pazar olarak bakıldığında, bin kişiye Kuzey Amerika'da 783, Çin'de 16, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği'nde (ASEAN) 26, Türkiye'de yaklaşık 300, araç düşüyor. Bu rakamlar bölgedeki büyük potansiyeli gösteriyor. Çin'de halihazırda operasyonumuz var. Ancak burada büyümeyi hedefliyoruz. Bunun yanı sıra farklı pazar dinamikleri bulunan Hindistan'a yenilikçi hibrid ürünler sunma çalışmalarımız var. Bu çerçevede Yeni Delhi'de bir ofis açma planımız var. Bu bölgede ciromuzu yakın gelecekte 250 milyon dolara çıkarmayı hedefliyoruz. Yatırım olarak da, çoğunluğu Çin'e olmak üzere 100 milyon dolar yatırım söz konusu."
Cirolarının yüzde 80'ini araç lastiğinden elde ettiklerini söyleyen Pekarun toplam cironun yüzde 50'sinin, lastik üretiminde büyük 5 dedikleri Goodyear, Michelin, Bridgestone, Continental ve Pirelli firmalarından geldiğini de söylüyor.
Global ekonomideki sıkıntıların etkisine ilişkin olarak Pekarun, "2009'da bizim müşterilerimizdeki yavaşlamayı kendimizde beklemiyoruz. Bu bizim kendi pazarımızda aldığımız konumla ilgili bir şey. Kârlılık açısından da 2008'in 2007'ye göre çok daha iyi bir yıl olacak."
Kabiliyetli tedarikçiyiz
Sabancı Holding Lastik, Takviye Malzemeleri ve Otomotiv Grup Başkanı Turgut Uzer Kordsa Global'in rakiplerinden farklı olarak polyester, naylon, çelik gibi farklı takviye malzemesi yapanlarla işbirliği içinde olduğu için hibrid çözümlerde de kendisini ilerletebildiğini söylüyor. Eskiden müşterilerin istedikleri ürünü belirleyerek, tedarikçiden istediklerini, şimdi ise büyük müşterilerin işbirliği aradıklarını söyleyen Uzer, şöyle devam ediyor: "Ben ürünümde bunları bunları istiyorum, senin kabiliyetlerin nedir' diye geliyor. Siz de kabiliyetlerinizi ortaya koyuyorsunuz ve işbirliği yapıyorsunuz. Yeni ürünlerin çıkması işbirlikleri ile oluyor. Bunun için büyük müşteriler, büyük tedarikçiler arıyor. Burada büyük derken sadece cirodan bahsetmiyorum. Kabiliyetli, yeni ürünler sunabilen tedarikçiler arıyorlar. Kordsa Global'de bu kabiliyetimizi müşterilerimizle kullanıyoruz."
KORDSA GLOBAL
7 patenti var
* 1973 yılında kurulan Kordsa Global'de endüstriyel iplik, kord bezi, tek kord ve endüstriyel bez olmak üzere 4 ara ürün imalatı yapıyor.
* Yüzde 8,9 oranındaki hissesi İMKB'de işlem gören Kordsa Global'in, 5 bine yakın çalışan bulunuyor. 2007'de 925 milyon dolar konsolide ciroya sahip.
* İzmit'te 5 milyon dolar yatırımla global teknoloji merkezi açan şirket bu operasyon için yıllık 6 milyon dolar harcama yapacak. Ar-Ge ekiplerinin sayısı da 50 kişiye ulaşacak.
* Yurt dışında üniversite ve teknoloji şirketleriyle 10'un üzerinde ortak proje yürüten şirketin 7 adet patenti var. Çevreci ve hibrid ürünler üzerinde çalışmalar sürdürülüyor.
Faaliyet gösterdiği bölgeler
1. Bölge: Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Türkiye, Almanya, Mısır
Ciro: 423 milyon dolar (2007 yılı İran dahil ciro)
2. Bölge: Kuzey Amerika ABD Laurel Hill/Güney Carolina, ABD Chattanooga/Tennessee
Ciro: 206 milyon dolar
3. Bölge: Güney Amerika Brezilya, Arjantin
Ciro: 138 milyon dolar
4. Bölge: Asya Pasifik Çin, Endonezya, Tayland
Ciro: 180 milyon dolar
Kordsa Global, 5 kıtaya dağılan 9 ülkede, 11 tesise sahip, 5 bin kişiye istihdam sağlayan ve 925 milyon ciro elde eden Türkiye'nin global şirketlerind...
( KB)