Anonim (İsimsiz) Kümbet
Van ili Erciş ilçesinde, Erciş-Patnos karayolunun 5. km. sinde, Zortul Köyü yakınında düz bir arazi içerisinde bulunan bu kümbetin kime ait olduğu bilinmemektedir. Yapı üslubundan Karakoyunlular döneminde, XV. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.
Kümbet tek renkli düzgün kesme taştan onikigen gövdeli olarak yapılmıştır. İki katlı olan yapının üzeri onikigen taş bir külahla örtülmüştür. Kümbetin altında kare planlı mumyalık kısmı bulunmakta, buradan köşe pahları ile onikigen gövdeye geçilmektedir. Kümbetin çevresi dikdörtgen çerçeveler içerisinde yuvarlak sağır nişlere bölünmüş ve bunların üzerine Selçuklu üslubunda oldukça zengin bitkisel ve geometrik motifler yapılmıştır.
Kümbete kuzey yönündeki dikdörtgen bir niş içerisinde, yine dikdörtgen bir kapıdan girilmektedir. Bu girişteki geometrik motifler dikkati çekmektedir. Bitkisel ve geometrik motiflerin arasında çift başlı kartal ve grifon figürleri bulunmaktadır. Kümbetin külaha yakın kısmında bir yazı frizi çepeçevre dolaşmaktadır.
Kümbet Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1990’lı yıllarda restore edilmiştir.
Kenthaber Kültür Kurulu
