Yenipazar Genel Görünüm |
Ege Bölgesi'nde Aydın İli'ne bağlı ilçe olan Yenipazar'ın, kuzeyinde Sultanhisar, doğu ve güneyinde Bozdoğan ve Çine, batısında da Aydın Merkez ilçesi bulunmaktadır. Aydın'ın orta kesiminde yer alan ilçe toprakları güneyden kuzeye doğru alçalmaktadır. İlçenin büyük bölümünü Madranbaba (Topçambaba) Dağının kuzey uzantıları engebelendirir. İlçenin kuzeyindeki düzlükler Büyük Menderes Ovası'nın bir parçasıdır. Büyük Menderes Irmağı kuzeydedir. Bir bakıma buradaki doğal sınırı oluşturur. İlçenin güneyindeki dağlık bölge kızılçam, yükseklerde karaçam ormanları ile kaplıdır.
Yüzölçümü 180 km2, deniz seviyesinden yüksekliği 110 m’dir. 2000 Yılı Nüfus Sayımı sonuçlarına göre toplam nüfusu 15.492'dir.
İlçenin ekonomisi tarıma dayalıdır. İlçe halkının büyük çoğunluğu pamuk üreticiliği ile uğraşmaktadır. Bunun yanında zeytincilik, narenciye ve hayvancılık yapılmaktadır. Sığır, kıl keçisi, koyun besiciliği ve arıcılık yapılmaktadır. İlçedeki belli başlı sanayi kuruluşları zeytinyağı, çırçır ve un fabrikalarıdır.
Karia antik bölgesinin kuzey kesiminde yer alan yörenin kuruluşu ile ilgili bilgiler yeterli değildir. Yöredeki belli başlı yerleşim Donduran Köyü yakınında bulunan, Bizans döneminde Piskoposluk merkezi olan Orthosia'dır. Bununla birlikte antik tarihçiler bu kentle ilgili yeterli bilgi vermemektedirler. Bu nedenle kentin ne zaman ve nasıl kurulduğunu bilinmemektedir. Yalnızca Alabanda ve Mylassa ile birlikte Rodos’a bağlandıklarında, ona baş kaldırmışlardır. Bu kentlerin Rodos’a karşı başlattıkları savaş M.Ö. 167’de bu kentin yakınında yapılmıştır. Orthosia’dan günümüze yalnızca köyün bitişiğindeki tepe üzerinde,oldukça iyi durumda bir Orta çağ kalesi gelebilmiştir, onun dışında başka bir kalıntıya rastlanamamıştır.
Yenipazar'ın 1455 yılında Cihanoğulları isimli bir aşiretin buraya gelip yerleşmesiyle kurulduğu sanılmaktadır. Yenihisar yöresi XIX.yüzyıl sonlarında Aydın sancağının Bozdoğan kazasına bağlı bir nahiye merkezi idi. 1957 yılında ilçe konumuna getirilmiştir. Çevre köylerinin Pazaryeri olduğundan bu isimle tanınmıştır.
Kenthaber Kültür Kurulu