Akmonia

Banaz İlçesi, Ahat Köyü, köyünün güney tarafında üç tarafı dere ile çevrili ( Kuruçay ) hakim bir tepe üzerinde Akmonia antik yerleşimi yer almaktadır. Akmonia Antik Kenti ünlü Kral Yolu üzerindedir.

Akmonia antik kentinin İÖ.VII. yüzyılda kurulduğu Roma döneminde önemli bir yerleşim merkezi haline geldiği bilinmektedir.Ele geçen sikkelerden buranın bir sikke darphanesine sahip olduğu ve ilk voleybol müsabakalarının yapıldığı kent olduğunu kanıtlamaktadır. En parlak dönemini İÖ.I. yüzyıl ile İS.III. yüzyıllar arasında yaşadığı ele geçen buluntulardan anlaşılmaktadır. Antik kent büyük tahriplere uğradığı, birçok mimari parçaların taşındığı sanılmaktadır.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu Başkanlığı’nın 21.1.1983 tarih ve A- 4049 sayılı kararı ile I. Derece Arkeolojik Sit olarak tescil edilmiştir. 


Ek Bilgi: (Kaynak; NTV.MSNBC haber, 31.08 2004) 

Dünyanın ilk darphanesinin kurulduğu Akmonia Antik Kenti, ödenek yokluğu nedeniyle gün ışığına çıkarılamıyor. Akmonia’nın üzeri naylon kaplandı ve toprakla örtülerek kaderine terk edildi.

Banaz Kaymakamı Seyfettin Azizoğlu, M.Ö. 9 yüzyılda Romalılar tarafından kurulduğu belirlenen, Uşak’ın Banaz İlçesi’ne bağlı Ahat Köyü Asartepe Mevkii’nde bulunan antik kentin, 4 yıl önce Uşak Müze Müdürü Kazım Akbıyıkoğlu ve ekibi tarafından, kısıtlı imkanlarla kazıldığını söyledi.

İLK DARPHANENİN KURULDUĞU YER

Bu çalışmalar sırasında mozaik resimlerle süslü 280 metrekarelik bir spor salonunun varlığının belirlendiğini, 75 santimetre genişliğinde, 150 santimetre uzunluğunda, üçgen formlu renkli mozaik taşlarla yapılmış Tanrıça Tykie’ye ait resim ortaya çıkarıldığını dile getiren Azizoğlu, “Kazı çalışmalarından bir ay sonra Tykie mozaiği çalındı. Uzun süren araştırmanın ardından İstanbul polisinin yaptığı operasyonla mozaik ele geçirilmişti. Tüm bu gelişmelerin ardından Akmonia’nın üzeri naylon kaplandı ve toprakla örtülerek kaderine terk edildi. Burası, dünyanın ilk darphanesinin kurulduğu ve ilk voleybol müsabakalarının yapıldığı kenttir. Bir an önce gün ışığına çıkarılıp, ülke turizmine kazandırılmalıdır. Buraya üniversitelerin sahip çıkmasını istiyoruz” diye konuştu.

Banaz’ın doğal güzelliklere sahip bir ilçe olduğunu, Hamamboğazı Termal Tesisleri ile Muratdağı’na yakın olması nedeniyle dağcılık sporları için de elverişli bir yapı bulunduğunu kaydeden Azizoğlu, “Kaplıca ve dağcılık sporuyla Akmonia Antik Kenti’nin önemi daha da artacaktır. Ülke turizmi için üniversitelerimizin Banaz’a gelerek tarihe ışık tutmasını, antik kenti ortaya çıkarmalarını istiyoruz” dedi.

AKMONİA ANTİK KENTİ

Banaz’a 8 kilometre uzaklıkta bulunan Ahat Köyü’nün güney tarafında üç tarafı dereyle çevrili yüksek ve çevreye hakim bir tepe üzerine kurulmuş antik Akmonia şehri, Kral Yolu üzerinde.

Şehrin Frigya, Lidya, Hellen, Roma, Bizans dönemlerinde çok geliştiği ve Uşak dahilindeki büyük yerleşim yerlerinden biri olduğu anlaşılmıştır. Günümüzde tepeyi çevreleyen kale surlarından çok az bir kısmı görülmekte.

Şehrin tiyatrosu tepenin güney yamacında, surların dibinde olup, şu anda oldukça harap durumda. Şehrin kuzeydoğusunda yamaçta bulunan odaları mezar odaları olarak kullanılmış. Şehrin orta yerinde, daha ziyade tiyatronun 100 metre kadar yakınında darphane ve sağlık ocağı olduğu sanılan, büyük blok taşlardan yapılmış ve şu anda temel kalıntıları kalmış bir mimari yapı bulunmakta. Buradan çıkarılan tarihi eserler Afyon ve Uşak Müzesi’nde sergileniyor.

Tarih yağmacılarının talanına uğrayan antik kent, sürekli olarak jandarma devriyesi ve değişimli iki bekçinin gözetiminde toprak altında korunuyor.

Bölge, 18 Mayıs 2000 tarihinde SİT alanı ilan edilmişti.