Fırat-Dicle havzasında büyük tehlike

Türkiye'nin önemli tarım merkezlerinden biri olan Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, aşırı sıcaklık nedeniyle yüz binlerce hektar ekili alan kurudu.

Yağışların yüzde 50 oranında azaldığı bölgede bulunan barajlarda su seviyesi önemli ölçüde düştü. Özel banka ve tefecilerden borçlanan tarım ile uğraşan çiftçiler ise devletten acil destek bekliyor.

Türkiye'nin en bereketli topraklarının bulunduğu, Fırat- Dicle havzası son yılların en büyük kuraklık tehlikesi ile karşı karşıya. Yağışların yüzde 50 oranında azaldığı Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin başta Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman ve Adıyaman illerinde ekilen yüz binlerce hektar buğday, arpa ve mercimek aşırı sıcaklık nedeniyle tarlada kurudu. Mart ve Nisan ayında beklenen yağışların düşmemesi çiftçilerin umudunu gelecek yıla bıraktı. Bölgede üretim yapılamayacağını ifade eden Diyarbakır Ziraat Odası Başkanı Bahri Erdem, "Diyarbakır'da ekilen 4 milyon hektar arazinin sulanan bölüm dışında tümü yandı. Aşırı sıcaklık nedeniyle toprakta yem kalmayınca, buğday, arpa ve mercimek tarlada kurudu. Çiftçiler açısından bu yıl çok vahim geçti. Üretim olmayacağı için biçer döverler tarlaya giremeyecektir. Yaşanan kuraklık ile ilgili Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker'i bilgilendirdik, çiftçilerimiz özel banka ve tefecilerin kıskacında. Borçları nedeniyle topraklarını satmak istiyorlar ancak topraklar da para etmiyor. Devletin çiftçi borçlarının ertelemesini, gerekli tohum desteğini bir an önce sağlamasını istiyoruz" dedi.

BAKANLIK İNCELEME YAPIYOR
Yağışların bu yıl yüzde 50 oranında azaldığı Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kuraklık tedirginliği yaşanırken, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na bağlı uzman ekipler, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Mardin illerindeki ekinlerin gelişimini mercek altına aldı. Kış mevsimi boyunca ve Mart ile Nisan aylarında beklenen yağışların düşmemesi üzerine kuraklık, Bakanlığın öncelikli gündem maddesi haline geldi. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker'in talimatları doğrultusunda bölgeye gönderilen uzman ekipler kırsal alanda zarar tespiti yapıyor. Hazırlanacak rapor doğrultusunda, Bakanlık kuraklığın yaşandığı illerde önlem paketi hazırlayacak.

BARAJLARDA SU YÜZDE 40 AZALDI
Bölgede yaşanan kuraklık enerji ve sulama amaçlı kullanılan barajları da büyük ölçüde etkiledi. Öyle ki barajların su seviyesi yüzde 29'a kadar düştü. Bölgedeki barajların doluluk oranı, Karakaya Barajı'nda yüzde 82, Kıralkızı Barajı'nda yüzde 34, Dicle Barajı'nda yüzde 78, Batman Barajı'nda yüzde 61, Derik Dumlupınar Barajı'nda yüzde 29, Göksu Barajı'nda yüzde 53 ve Devegeçidi Barajı'nda yüzde 54'e kadar düştü. Mevcut su kaynakların iyi kullanılması gerektiğini ifade eden Devlet Su işleri (DSİ) 10. Bölge Müdürü Türkay Özgür, "Bölgede bulunan enerji ve sulama amaçlı barajlarda su yüzde 40 azaldı. Barajlarda normal şartlarda 13 milyon metreküp su olması gerekirken yaptığımız ölçümlerde sadece elimizde 9 milyon metreküp suyun olduğunu gördük. Bunun ise sadece 8 milyon metreküpünü kullanabiliyoruz. Suyu iyi kullanmamız halinde barajlarda enerji sıkıntısı olmayacaktır" şeklinde konuştu.

CUMHURİYET TARİHİNİN EN SICAK NİSAN AYI
Sıcaklık nedeniyle yazın erken geldiği Diyarbakır'da son 80 yıl ortalaması incelendiğinde yağışlarda yüzde 67 azalma görünüyor. Yıllık yağış miktarının 488 kilogram olduğu kente, metrekareye Ekim ayında 5 kilogram, Aralık'ta 49 kilogram, Ocak'ta 55 kilogram, Şubat'ta 41 kilogram, Mart'ta 17 ve Nisan ayında 11 kilogram yağış düştü. Önümüzdeki günlerde yağış beklenmediğini söyleyen Devlet Meteoroloji İşleri Diyarbakır Bölge Müdürü Timur Dağoğlu, "Yağışlarda yüzde 67 azalma var, nisan ayında metre karaye 70 kilogram yağış beklenirken sadece 11 kilogram yağış düştü. Mevcut yağışların sadece yüzde 37'sini bu yıl aldık. Aşırı sıcak nedeniyle yaz bu yıl erken geldi. Sıcaklıklar önümüzdeki günlerde de 3-4 derece arasında artacaktır. Son olarak 15 Nisan 1933 tarihinde sıcaklık 33 derece ölçülmüştü. Ancak bu hafta içerisinde 35 dereceyi göreceğiz" dedi.

Kışın ılık, ilkbaharın sıcak geçtiği bölgede yaşanan kuraklık nedeniyle yüz binlerce tahıl alanı kururken, sıcaklık nedeniyle meralar yeşermediği için hayvanlar da yeterince beslenemiyor.