|
Besni'den Bir Görünüm |
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Adıyaman İli'ne bağlı Besni'nin batı ve kuzeybatısında Gölbaşı, kuzeydoğu ve doğusunda Adıyaman Merkez İlçesi, güneyinde Şanlıurfa ile Gaziantep, güneybatısında da Kahramanmaraş bulunmaktadır. Besni'nin batısı Güneydoğu Torosların barı uçları ile çevrelenmiştir. Kuzeydoğu ve güneybatı doğrultusunda uzanan bu dağlar İlçenin batı kesimlerinde alçalarak plato özelliği gösterirler.
İlçe topraklarını Fırat Nehri, Göksu Irmağı, Ağdere, Sofraz Çayı, Tavaş ve Çövenek sularının birleşmesinden meydana gelin Keysun Çayı sulamaktadır.
Yüzölçümü 1.330 Km2 olup, Rakımı 1.050 metredir.
İlçede zaman zaman kara iklimi, zaman zaman da Akdeniz iklimi hüküm sürmektedir. 1050 metrelik rakımın da etkisi ile kışları soğuk ve yağışlı, yazları ise serin ve kuraktır. Atatürk Barajının yapılmasıyla İlçenin ikliminde hissedilir bir farklılık meydana gelmiş, nem ve yağış miktarı artmıştır. İlçede sonbahar ilk don tarihi Kasım ayının sonuna, İlkbahar son don tarihi ise Mart sonu Nisan başlarına rastlamaktadır. En soğuk ayı Ocak, en sıcak geçen ayı ise Temmuz ayıdır. Yıllık yağış ortalaması 704.5 mm.dir.
Besni'nin ismi tarihte Behisni, Bihisni, Besne, Behesna, Behisti gibi sözcüklerle anılmıştır. Bazı kaynaklara göre de Farsça'da eşsiz veya cennet anlamına gelen Hesna sözcüğünden türediği de belirtilmiştir.
Besni yöresi tarihte Akatların, Hurrilerin, Mitannilerin ve Asurluların akınlarına uğramıştır. Burada MÖ.1500'lerden sonra Perslerin, Helenlerin ve Romalıların eline geçmiştir. Halife Ömer zamanında
|
Besni Ören Mevkii |
Halid Bin Velid'in komutanlarından Rebiatu'l-Bahali yöreyi ele geçirmiştir. Bizans ve Abbasiler arasında el değiştiren Besni ve çevresi 1149'da Maraş senyörlüğünün egemenliğinde kalmıştır. Bu durum Selçuklu, Eyyubi ve Moğol istilalarına uğrayıncaya kadar sürmüştür. Sultan I.Beyazıt Besni ve çevresini 1395'te Osmanlı topraklarına katmıştır. Bundan sonra 1400'de Timur'un ordularının işgaline uğramış, daha sonra Dulkadiroğulları ile Memlûklar arasında el değiştirmiştir.
Yavuz Sultan Selim Mısır seferi sırasında Besni yöresini Dulkadiroğulları'nın yönetimine bırakmıştır. 1521'den sonra, Dulkadiroğulları'nın Osmanlılara katılması ile Besni de Osmanlı Devletinin Malatya sancağına bağlı bir kaza olmuştur. Cumhuriyet döneminde Malatya'ya bağlı bir ilçe iken, Gaziantep'e (1926), tekrar Malatya'ya (1933), Adıyaaman'ın 1954'te il olması ile de ona bağlanmıştır.
Besni’de günümüze gelebilen tarihi eserler;
Ulu Cami
Toktamış Camisi
Külhanönü Camisi
Çarşı Camisi
Besni Kalesi
Keysun Kalesi
Sesönk Dikilitaşı
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraflar: www.besni.gov.tr sitesinden alınmıştır.