Ayrancı Genel Bilgi

İç Anadolu Bölgesi’nde, Karaman İli’ne bağlı bir ilçe olan Ayrancı, doğusunda Ereğli ilçesi, kuzeyinde Karapınar ilçesi, Güneyinde İçel ili, batısında Karaman ili ile çevrilidir. İlçe toprakları ismini de aldığı Ayrancı Ovası’nda yer almaktadır. Toros Dağlarının uzantıları üzerinde Kiraz, Meke ve Bolkar Dağları ilçe toprakları içerisindedir. Ayrıca Musa ve Çakırdağ’da ilçeyi kuşatan diğer dağlardır. Bu dağlar arasındaki Mara Yolu ile Mersin’e ulaşılmaktadır.

İlçede önemli bir akarsu bulunmamaktadır. Yalnızca Akgöl ilçe topraklarında yer almakta, yüzölçümü 29.8 km2. olup, en derin noktası 2 m.dir. Ancak Ereğli’nin tahliye sularının buraya karışması ile göl bataklığa dönüşmüştür. Aynı zamanda doğal bir kuş cenneti olan bu gölede av yasağı getirilmiş olup Milli Park kapsamına alınmıştır. Ayrıca ilçede Kocadere üzerinde toprak dolgu olarak yapılan Ayrancı Barajının yüzölçümü 2.368. km2; yüksekliği 36 m., maksimum göl hacmi 30.900.000 m3; dolgu hacmi 2.300.000 m3’tür. Bu barajı besleyen önemli bir su kaynağı bulunmamaktadır. Deniz seviyesinden 1.040 m. yükseklikteki ilçenin yüzölçümü 2.489 km2, toplam nüfusu ise 3.000’dir.

Ayrancı’da karasal iklim hüküm sürmekte olup, yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlı geçer. İlçenin bitki örtüsü bozkır niteliğindedir.

İlçenin ekonomisi, tarım, hayvancılık, taşımacılık, el sanatları ile halı ve kilim dokumacılığına dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünler, arpa, buğday, nohut, patates, soğan, şeker pancarı, bazı köylerde meyve ve sebze yetiştirilmekte olup, beyaz kiraz, kayısı ve elma ön plandadır. Hayvancılıkta ise sığır, karaman ırkı koyun, keçi besiciliği yapılmaktadır.

İlçenin tarihi Karaman tarihi ile bağlantılıdır. Can Höyükte yapılan kazılar yöre tarihinin MÖ.6000’lerde başladığını göstermektedir. Hititler, Lydialılar, Persler, Makedonyalılar, Seleukoslar, Galatlar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar yöreye hakim olmuşlardır.

Günümüze gelebilen ilçe, 1905’ten sonra Kırım’dan gelen bir grup Türkün buraya yerleşmesi ile kurulmuştur.

Konya Ereğli ilçesine bağlı bir kasaba iken 1987’de Karaman İli’ne bağlı ilçe konumuna getirilmiştir.

İlçede günümüze gelebilen tarihi eserler arasında, Divle Kalesi, Ayrancı Köprüsü, Musaköyü Köprüsü, Ziya Efendi Köprüsü, Atlashan ve Hışlayık Mağarası bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.ayranci.tripod.com adresinden alınmıştır.