Ermenek Genel Bilgi

Akdeniz Bölgesi’nde Karaman İli’ne bağlı bir ilçe olan Ermenek, kuzeyden Karaman ile Hadim, doğudan Mut ile Gülnar, güneyden Anamur Gazipaşa, batıdan Sarıveliler ve Başyayla ilçeleri ile çevrilidir. Ermenek Orta Toroslarla Batı Torosların iç içe geçtiği Taşeli platosunda kurulmuştur. İlçede dar düzlükler dışında kalan kesimler çok engebelidir. İlçenin en yüksek noktası güneybatıdaki Yund Dağı’dır (2.227 m.). İlçe topraklarını Hadim Göksuyu (Göksu) ile birleşerek Göksu Irmağı’nı oluşturan Ermenek Çayı sulamaktadır. Ermenek Çayı dar ve dik bir vadi içerisinde aktığından çevresinde ovalar oluşturmamıştır. Yörenin tüm sularını toplayan Ermenek Çayı, Haydar ve Geyik dağlarından doğan Nadire, Zeyve, Küçüksu ve Tekeçatı Suyu ile beslenir. Yüzölçümü 1.230 km2 olup, 2000’de yapılan Genel nüfus sayımı sonuçlarına göre toplam nüfusu 243.210’dur.

Ermenek ve çevresinin iklimi yerel karakteri ile Akdeniz iklimine benzeyen yüksek bir yayla ve dağ iklimidir. Akdeniz’in ılıman ve İç Anadolu’nun karasal ikliminin sentezinden oluşan bir iklime sahiptir.

İlçenin ekonomisi tarım, hayvancılık ve ormancılığa dayalıdır. Yetiştirilen başlıca ürünler, baklagiller, soğan, patates yetiştirilmekte olup, bağcılık ve meyvecilik yapılmaktadır. Hayvancılıkta koyun ve kıl keçisi ve süt ineği yetiştirilmektedir. Orman varlığı yönünden zengin olan Ermenek’te ormancılık ve orman ürünlerinin üretimi yapılmaktadır. İlçe topraklarında linyit yatakları bulunmaktadır.

Ermenek ilk olarak bugünkü Maraspoli mağarasının ve Dezkaya’nın bulunduğu bölgede kurulduğu, ilk adının da Maras, Marassa, Maraos sözcüklerden birinin olduğu sanılmaktadır.

M.Ö.2500 yıllarından itibaren Anadolu’yu baştan başa ele geçirerek uygarlıklarını yayan ilk Anadolu kavimleri olan Proto Hititlerden sonra Ermenek, daha sonraları sırasıyla Hititler, Arzavalılar, Asurlular, Babiller Ve Perslerin egemenliğine girmiştir. MÖ.VIII. yüzyılda Asur ve Frigler arasında bir sınır kenti konumunda idi. MÖ.IV.yüzyılda Pers, Makedonya ve Seleukos egemenliği altında kalmıştır. MÖ.II.yüzyıl sonlarında yöreyi Romalı komutan Germanicus ele geçirmiş ve kente Germanicopolis ismi verilmiştir. Arap akınları sırasında IX.yüzyıl ortalarında yöre Abbasilerin denetimine geçmiştir.Daha sonra Bizanslıların egemenliğine giren Ermenek, Bizanslıların belli başlı eyaletlerinden biri ve aynı zamanda da bu dönemde Bizans’ın Piskoposluk merkezi olmuştur.

Haçlı seferleri sırasında birkaç kez el değiştiren Ermenek, Anadolu Selçuklu hükümdarı I.Alaeddin Keykubat tarafından 1228’de ele geçirilmiştir. Daha sonra Karamanoğulları’nın yönetimine giren Ermenek, Fatih Sultan Mehmet’in Karamanoğlu Beyliğine son vermesi ile 1474’te Osmanlı topraklarına katılmıştır.

Ermenek 1475’ten sonra İçel sancağına bağlanmıştır. Tanzimatın ilanından sonra yeni yapılan düzenleme ile İçel sancağının merkezi olmuştur. Bu arada Mut, Anamur, Silifke ve Karataş kazaları Ermenek’e bağlanmıştır. 1871’de sancak merkezi Ermenek’ten alınarak Silifke’ye verilmiş ve Ermenek Silifke sancağına bağlı ilçe haline getirilmiştir. 1910 yılında Konya vilayetine bağlanmış, 1915’te İçel müstakil sancak merkezi olunca Ermenek yeniden İçel’e bağlanmıştır. Ermenek 1919’da Konya’ya bağlanmış, bu durum Cumhuriyet döneminde de devam etmiştir. Karaman’ın 1989’da il olmasının ardından Ermenek de ilçe olarak Karaman’a bağlanmıştır.

İlçede günümüze gelebilen tarihi eser olarak; Ermenek Kalesi (Firan Kalesi)
Mennan Kalesi, Tol Medrese, Karaman Bey (Balkusan) Türbesi, Ulu Cami
Sipas Cami, Meydan Camisi (Rüstem Paşa Camisi-Mimar Emir Camisi), Karamanoğlu İmareti, Karamanoğulları Hamamı, Ala (Görmel) Köprüsü, Bıçakçı (Göksu) Köprüsü, Gökçeseki Kaya Mezarları, Maraspoli Mağarası bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.ermenek.gov.tr ve www.karaman.gov.tr adreslerinden alınmıştır.