Acıgöl Genel Bilgi

İç Anadolu Bölgesi’nde, Nevşehir iline bağlı bir ilçe olan Acıgöl, doğusunda Nevşehir, batısında Aksaray, güneyinde Derinkuyu İlçesi ve kuzeyinde Gülşehir ilçesi ile çevrilidir. İlçe toprakları Nevşehir’in batısında, Acıöz Çayı’nın çevresinde yer almaktadır. İlçenin çevresinde volkanik olaylar sonucu sönmüş yanardağlar bulunmaktadır. Bu dağlar lav ve tüf püskürmüş, bunlar çevrede kalın tabakalar halinde tortulaşmıştır. Bu tortulara “Maar” denilmektedir. İlçeye adını veren Acıgöl çukurluğu da bir yanardağ ağzı olup, volkanik bir göldür. Ancak içinde su bulunmamaktadır. Karapınar kasabasından kaynaklanan, Tatlarin sulama barajını besledikten sonra Kızılırmak’a dökülen Acıöz Çayı ilçenin tek akarsuyudur.İl merkezine 20 km. uzaklıktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği 1.235 m. olan ilçenin toplam nüfusu 24.844’dür.

İlçede bitki örtüsü olarak, İç Anadolu Bölgesinin tipik örtüsü , bozkır bitkileri yaygındır. Toprak alüvial ve humuslu yapıda olduğu için gür bitki örtüsü vardır. Toprak yapısı ve iklim şartlarına uygun olarak üzüm bağları geniş yer kaplamaktadır.

İlçede Karasal İklim hüküm sürmekte olup, yazlar sıcak ve kurak, kışlar sert, soğuk ve yağışlı geçmektedir.

İlçenin ekonomisi tarım, hayvancılık ve turizme dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında ayçiçeği, soğan, hububat, baklagiller, patates, çekirdeklik kabak gelmektedir. Bağcılık gelişmiş olup, genellikle çavuş, parmak, bulut türü üzüm yetiştirilmektedir. Meyve ve sebze de yetiştirilmekte olup, bol miktarda kayısı üretilmektedir. Hayvancılık yaygın olarak yapılmaktadır. Büyükbaş hayvancılıkta et ve süt amaçlı hayvanlar beslenmektedir. İlçede ayrıca koyun yetiştiriciliği yapılmaktadır. İlçe turizm açısından çok zengin bir potansiyele sahiptir. Ancak Nevşehir’in diğer ilçelerinde olduğu gibi fazla faal değildir.

İlk Çağlarda Kappadokia Bölgesi’nde, eski adı Dodoba olan ve yakınında bulunan bir krater gölünden ismini alan Acıgöl, MS.III. ve IV. yüzyıllar arasındaki Hıristiyanlığın bunalımlı dönemlerinde önemli bir yerleşme alanı olmuştur.

Hititlerin, Kimmerlerin, Friglerin, Perslerin ve Makedonya İmparatorluğu’nun egemenlikleri altında kalmıştır. Daha sonra Kapadokia Krallığı’nın, ardından da Roma imparatorluğu hakimiyetine giren yöre, Roma’nın ikiye ayrılmasından sonra Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) sınırları içerisinde kalmıştır. Bu arada İslam orduları yöreye akınlar düzenlemiş, kısa süreli bu toprakları ele geçirmişlerdir.

Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra buraya Türkmen boyları akınlar düzenlemiş ve bu boylardan bazıları da yöreye yerleşmişlerdir. Kapadokya Bölgesi Danişmendlilerden sonra 1175’ten itibaren tamamen Selçukluların eline geçmiştir. Selçuklu Devleti’nin 1308’de yıkılmasından sonra İlhanlılar, Eretnaoğulları, Kadı Burhanettin ve Karamanoğullarının hakimiyetine giren yöre, Yavuz Sultan Selim tarafından 1515’ de Osmanlı topraklarına katılmıştır.

XIX.yüzyıl sonlarında Niğde’ye bağlı bucak iken, 1954 yılında Nevşehir’e bağlı bir belde olmuştur. 1987’de de ilçe konumuna getirilmiştir.

İlçede günümüze gelebilen eserler arasında;Tatlarin Kilisesi ve Tatlarin Yeraltı Şehri bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.acigolum.dostweb.com ve www.yerelnet.org.tr/acigöl adreslerinden alınmıştır.