Divriği Genel Bilgi
Doğu Anadolu Bölgesi’nde, Sivas İline bağlı bir ilçe olan Divriği, kuzeyde İmranlı ve Zara , batıda Kangal ,güneyde Malatya,doğuda Erzincan İlleriyle çevrilidir. Divriği,Torosların kuzeydoğuya açılan ve Doğu Anadolu Dağlarıyla birleşen kollarının belirlediği dağlık bir alanda yer alır. İlçe topraklarının kuzeyini Tecer dağlarının uzantısı olan Çengelli Dağı (2.596 m.), Delidağ (2.150 m.), Efendi, Göldağı ve Akdağ; güneyini Yama (2.631 m.), Demirli, Geyikli Dağları; güneydoğusunu Sarıçiçek, doğusunu Iğımbat Dağı ve batı kesimini de Dumluca Dağı engebelendirmektedir. Yer yer vadilerle kesintiye uğrayan Tecer Dağları çok geniş bir alanı kaplar ve doğuya uzanarak Doğu Anadolu Dağlarıyla birleşir.
İlçe toprakları çok sayıda akarsuyla parçalanmıştır. Akarsu vadileri genelde dar oluklar biçimindedir. Vadilerin genişlediği düzlükler ve ovalık alanlar pek görülmez.Yama, Sarıçiçek, Göldağı, Eğrisu, Demirli ve Dumluca yaylaları ilçenin başlıca düzlükleridir.
İlçe topraklarını Kangal ilçesi Karagöl dağlarından doğan Çaltı Çayı ve kolları olan Sincan, Hamu dereleri ile Nıh Çayı ve Palha Çayı sulamaktadır. Çaltı Çayı, Keban Baraj Gölüne dökülerek Fırat’a karışır. İl merkezine 180 km. uzaklıktadır. Deniz seviyesinden ortalama 1.250 m. yükseklikteki ilçenin yüzölçümü 2.782 km2 olup, toplam nüfusu 32.710 kişidir.
İlçede Karasal iklim hüküm sürmekte olup, kışları çok karlı ve soğuk, yazları sıcak ve kurak geçer. İlçedeki dağlarında Meşe, Ardıç ve Çam türü seyrek orman alanları bulunmaktadır.
İlçe ekonomisi tarım, hayvancılık ve madenciliğe dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında buğday, fiğ, patates, soğan, başka sebzeler, elma, erik ve üzüm gelmektedir. En çok ceviz ve kayısı üretimi yapılmaktadır. Dağlık ve engebeli bir arazi yapısına sahip olmasından ötürü küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır. İlçe topraklarında demir ve linyit yatakları bulunmaktadır.
Divriği’nin İlkçağ tarihi ile ilgili kesin bilgi bulunmamakla birlikte; yörenin Hititler döneminde yerleşime sahne olduğu bilinmektedir. Yöre MÖ.VII.yüzyılda Kimmer ve İskit akınlarına uğramış, MÖ.VI.yüzyılın başlarında Medler ve Persler yöreye egemen olmuşlardır. MÖ.IV.yüzyılın ikinci yarısında Persleri ortadan kaldıran Makedonya Krallığı bir süre yöreye hakim olmuş, İskender’in ölümünden sonra Kapadokia Krallığına bağlanmıştır. Uzun bir süre Pontus ve Ermeni Krallıklarının yönetiminde kalan yöre, MS.17’de bütün Kapadokia ile birlikte Roma egemenliği altına girmiştir. Roma İmparatorluğu’nun ikiye bölünmesinden sonra Doğu Roma (Bizansa) sınırları içerisinde kalmıştır. Bu dönemde Tephrike olarak anılan kent, Bizans ile İran arasında sınır karakollarından biri olmuştur. IX.yüzyıl ortalarında Tephrike, Bizans imparatorlarının dine karşı gelmekle suçladığı ve Arap halifelerinin koruduğu Paulusçuluk mezhebi taraftarlarının sığındığı bir yer olmuştur.
Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Türkmen boylarının yöreye yerleşimi hız kazanmıştır. Kısa bir süre Selçuklu egemenliği altında kalan yöre 1080’de Mengüceklerin eline geçmiş, 1142’de ikiye ayrılan Mengüceklerden I.Süleyman Sah’ın yönetimi altına girmiştir. Daha sonra İlhanlıların, 1340’ta Eratna Beyliği’nin hakimiyeti altına girmiştir. Yıldırım Beyazid tarafından Osmanlı topraklarına katıldıysa da, 1400’lerin başında Timur’un işgali sırasında bir yönetim boşluğu yaşamış, daha sonra Memlüklerin hakimiyetine girmiştir. Yavuz Sultan Selim’in Mısır seferi (1517) sırasında kesin olarak Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Osmanlı Döneminde uzun süre Rum (Sivas) eyaletinin bir sancağı olan Divriği, Tanzimat’tan sonra Sivas vilayeti merkez sancağına bağlı bir kaza durumuna getirilmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra da bu durumunu korumuş, Sivas ilinin yeniden düzenlenmesinden sonra Divriği, ilçe merkezi haline getirilmiştir.
İlçede günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; Divriği Kalesi, Kesdoğan Kalesi, Odur (Kaya Burun) Kalesi, Yukarı Kilise, Aşağı Kilise, Kayaburun Köyü Kilisesi, Kale (Hisar) Camisi, Ulu Cami ve Darüşşifası , Cedit Paşa Cami , Sitte Melik Kümbeti, Kamerüddin Kümbeti, Molla Yakup Türbesi, Dilber Kümbeti, Kemankeş (Nurettin Salih) Kümbeti, Naifi (Gazezler) Kümbeti, Sinaniye Hatun Türbesi, Ahi Yusuf Türbesi, Araplık Türbesi, Mısırlılar Türbesi, Saracın Türbesi, Seyit Baba Türbesi, Darüşşifa (Adil Melike Sultan Şifahanesi), Pamuk Han, Burma Han , Mirçinge Hanı, Dipli Han, Aşağı Hamam , Bekir Çavuş Hamamı, Handere Köprüsü, Kız köprüsü ve Türk sivil mimarisi örneklerinden evler bulunmaktadır.
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraflar, www.sivas.gov.tr ve www.divrigimuftulugu.gov.tr adreslerinden alınmıştır.
