Aydıncık Genel Bilgi
Orta Karadeniz Bölgesi’nde, Yozgat İline bağlı bir ilçe olan Aydıncık, kuzeybatısında Çorum ili, kuzeyinde Amasya ili, doğusunda Çekerek ilçesi, güneyinde Sorgun ilçesi, kuzeydoğusunda Amasya ve Tokat illeri ile çevrilidir. Yozgat’ın kuzey kesiminde yer alan Aydıncık Deveci Dağları’nın batı uzantısı olan Alan Dağlarının eteğinde kurulmuştur. İlçe topraklarında Gezi Beli ve Ağıllı vadileri belli başlı düzlüklerdir.
İlçe topraklarını Amasya yakınlarında Yeşilırmak’a dökülen Çekerek Çayı sulamaktadır. Çekerek çayının çevresinde tarım alanları bulunmaktadır. Deniz seviyesinden 700 m. yükseklikteki ilçenin yüzölçümü 385 km2 olup, 2000 Yılı genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 25.955’tir.
İlçede Karasal İklim hüküm sürmekte olup, yer yer Karadeniz ardı ikliminin özellikleri görülmektedir. Kışları, Yozgat merkezine ve diğer ilçelere göre daha yumuşaktır. Yazlar, sıcak ve kurak, kışlar, soğuk ve yağışlı geçmektedir.
Aydıncık engebeli bir arazide kurulduğundan İlçe topraklarının % 44’ü orman alanıdır. Ormanlarla kaplı dağlarında Karadeniz bitki örtüsü hakim olup, çeşitlilik göstermektedir. Bu dağlar yabani fındık, meşe, kayın, çam, ardıç, ıhlamur, dağ elması, ahlat. alıç ağaçlarıyla kaplıdır.
İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında, buğday, arpa, çavdar, nohut, ay çiçeği, soğan ve patates gelmektedir. Meyvecilik, bağcılık yapılır. Hayvancılıkta büyük ve küçükbaş hayvan besiciliği yapılmakta olup hayvansal ürünlerden tereyağı ve peynir üretilmektedir.
Aydıncık ile ilgili yazılı kaynaklarda herhangi bir bilgiye rastlanmamaktadır. Bu bakımdan Eskiçağ tarihi ile ilgili bilgiler oldukça kısıtlıdır. Ancak ilçe çevresinde Hititlerden başlayarak antik çağlarla ilgili kalıntılara rastlanmış olması yörenin eski çağlardan itibaren yerleşim gördüğüne işaret etmektedir. Bu arada Zile kütüphanesinde çıkan bir yangında Aydıncık ile ilgili yazılı kaynakların yok olduğu söylenmektedir.
Aydıncık’ın çevresinde Hattilere ve Hititlere tarihlenen höyük ve tümülüslerin bulunduğu ve buraya bundan ötürü Kümbetova ismi verildiği bilinmektedir. Yörede Kaletepe, Kuşoturan, Kızlartepesi, Çiğdemtepesi, Dumansaray, Gavurtepesi, Goçumkalesi, Büyük Bağtepe, Küçük Bağtepe, Boztepe, Çataltepe, Kumyakası, Yarıştepesi gibi höyük ve tümülüsler bulunmaktadır. Burada Hitit, Frig, Pers, Makedonyalılar, Romalılar, Bizanslılar ve Osmanlı dönemlerine ait küçük buluntular, çanak-çömlekler, mezar taşları, çiniler ve temel duvarları ile karşılaşılmıştır.
Aydıncık’ın eski ismi Eskiköy olup Osmanlı döneminde Sivas Eyaleti Tokat sancağının Zile kazasına bağlı bir nahiye idi. Burası kadılıkla yönetilmiş olup, nahiyeye 16 köy bağlı bulunuyordu. Cumhuriyet döneminde mamure ismi verilen bu nahiyenin ismi 1958 yılında Aydıncık olarak değiştirilmiştir. Çekerek’e bağlı bir bucak olan Aydıncık 1990 yılında ilçe konumuna getirilmiştir. İlçede günümüze gelebilen höyük ve tümülüsler dışında herhangi bir tarihi eser bulunmamaktadır.
Kenthaber Kültür Kurulu
