Köroğlu Dağları ve Dörtdivan |
Karadeniz Bölgesi'nde, Bolu iline bağlı bir ilçe olan Dörtdivan,Güneyden Ankara’nın Çamlıdere İlçesi, doğudan Gerede İlçesi, Kuzeyden Yeniçağa İlçesi, Batıdan Bolu Merkezi, güneybatıdan Kıbrısçık İlçesi ile çevrilidir.
Kuzey Anadolu Sıradağları, Ilgaz Tepesi'nden batıya doğru ikiye ayrılarak uzanırlar. Bu sıradağların güney kolu ilçenin güneyinde Ankara ile Dörtdivan doğal sınırını çizer. Doğu batı doğrultusunda uzanan bu sıradağlara Benli ve Kütüklü adı verilir. Bu sıradağların devamını oluşturan Köroğlu Dağları da ilçenin batı güneyinden kuzeye doğru uzanırlar ve ilçenin batı doğal sınırını çizerler. Bu dağların en yüksek tepesi Köroğlu Tepesi olup,yüksekliği 1.378m.dir. Köroğlu Dağları volkanik dağlardır. Dörtdivan ilçesi genelde ovalıktır. Çalköy, Çetikören, Karaçayır, Kapaklı ve Kirazlı en önemli yaylalarıdır. Dörtdivan ilçesinden Köroğlu Dağlarının doğu yamacında iki kol halinde çıkıp Dörtdivan Ovasında birleşen Gerede Ovası, ortasından batı-doğu doğrultusunda akan ve Çankırı topraklarından sonra, Zonguldak topraklarından Filyos Çayı ile birleşerek Karadeniz’e dökülen Ulusu adı verilen akarsuyu vardır. Bu akarsu Sorkun, Yalacık ve Düğer dereleri ile beslenmektedir.
Dörtdivan Meydan'dan Bir Görünüm |
Bolu’nun doğusunda yer alan ilçenin denizden yüksekliği 1.167 m. olup, yüzölçümü 284 km2'dir. 2000 Yılı Genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 9.528'dir.
İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. İlçe arazisinin az olması nedeni ile halk, çevre ormanlarda işçilik yapmak ve büyük şehirlerde çeşitli işlerde çalışarak geçimlerini sağlarlar. Tarıma dayalı olarak yetiştirilen ürünler, arpa,buğday,patatestir. İlçe ekonomisine katkıda bulunan büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık da yapılmaktadır. Son yıllarda broiler türü et tavukçuluğu yapılmaktadır.
Malazgirt Savaşı ile Anadolu'ya gelen Oğuz Türkleri'nin Kayı boyundan bir grup 1074-1076 yıllarında Dörtdivan'a yerleşmişlerdir. Burada kurdukları köylere de Oğuzlara özgü izimler vermişlerdir. Günümüzde de bu isimleri yörede görmek mümkündür; Adakınık, Dülger, Bünüş, Çalköy, Cemaller, Çardak, Göbüler, Gücükler... Bu yerleşimin Selçuklu hükümdarı I.Alaeddin Keykubat zamanında 1197'de olduğu sanılmaktadır.
Dörtdivan'dan Bir Görünüm |
Evliya Çelebi, Seyahatnamesi’nde, Sultan I. Alaaddin Keykubat’ın Bolu Beyi iken fethettiği dağlarda Divankösü çaldırdığını, bu nedenle de buraya “Divan” denildiği yazmaktadır. Divankösü çaldırdığı bu yerlerdeki köylerin önce yedi adet olduğu, fakat sonradan bunlardan üçünün küçüklüğünden ötürü kapatıldığı ve geride dördünün kaldığını belirtmiştir. Bu nedenle ilçeye Dörtdivan isminin verildiği söylenmektedir.
Dörtdivan, Ankara savaşı sonrasında yenilen Yıldırım Beyazıt'ın ordusunun geri çekilmesinden sonra Timur'un askerleri tarafından takip edilmiş ve Dörtdivan'da güçlü bir direnişle karşılaşmıştır. Osmanlı ordusu burada yeniden toparlanmıştır.
Köroğlu Heykeli |
Osmanlı yönetiminde Dörtdivan Bolu sancak beyliği ile Kütahya eyaletine bağlı bir kasaba konumundaydı ( 1396-1462). Ardından Bolu Voyvodanlığına bağlı bir Subaşılık olan Dörtdivan (1692-1812), Devlet salnamelerinden öğrenildiğine göre 1890'da Bolu Mutasarrıflığının bir kasabası olan Gerede'nin nahiyesi idi. Yine Bolu salnamesine göre Dörtdivan, 1908-1916 yılları arasında Gerede'nin nahiyesi konumunu sürdürmüştür.
Gerede'ye bağlı nahiye konumunu 1990 yılına kadar sürdürmüş ve bu tarihte Bolu'ya bağlı ilçe durumuna getirilmiştir.
Kenthaber Kültür Kurulu