Ağlı Genel Bilgi

Batı Karadeniz Bölgesi’nde, Kastamonu İli’ne bağlı bir ilçe olan Ağlı’nın doğusunda Seydiler, batısında Azdavay, kuzeyinde Küre ve güneyinde de Daday ilçeleri bulunmaktadır. İlçe toprakları dağlar arasında dar bir vadide ormanlık bir bölgede kurulmuştur. Küre dağları üzerinde yer alan ilçenin deniz seviyesinden yüksekliği 1.100 m.dir. İl merkezine 50 km. uzaklıkta olup, toplam nüfusu 4.066’dır.

İlçenin doğal bitki örtüsünü ormanlar ve tahıllar oluşturmaktadır. Ormanlarda genel olarak çam, köknar, meşe, çetir, kavak ve söğüt gibi ağaçlar bulunmaktadır. Ağlı’da, bir yılda üç mevsim yaşanır. Kış mevsimi Kasım ayında başlar, Nisan ayı sonuna kadar devam eder. Kar erken yağar ve geç kalkar. Yazlar ılık, yağmurlu; kışlar sert ve kar yağışlıdır. Çevrenin ormanlık ve dağlık oluşu soğukları önlemektedir.

İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında arpa ve buğday gelmektedir. Az miktarda da fiğ yetiştirilir.

İlçenin İlkçağ tarihi ile ilgili kesin bilgi bulunmamakla beraber, M.Ö. 1100-700 yılları arasında Kastamonu ve çevresinde Paflagonialıların egemenlik kurdukları bilinmektedir. Fryglerin bir kolu olan Pafloganialılar bu bölgeye kendi adlarını vermişlerdir. Yörede Bizanslılar, Danişmendler, Çobanlar ve Candaroğulları egemen olmuş, Ağlı uzun süre Bizans egemenliği altında kalmıştır. Ağlı ve yöresi 1106 yılında Danişmendlerin eline geçmiştir. Anadolu Selçuklularının dağılmasından sonra Candaroğulları yöreyi egemenlikleri altına almışlar ve 1392 yılında Kastamonu Osmanlı topraklarına katılmıştır. Ankara Savaşı’ndan (1402) sonra Sinop’ta yaşayan İsfendiyar Bey yöreye hakim olmuştur. Osmanlı birliğini yeniden kurmayı başaran Çelebi Sultan Mehmet İsfendiyar Bey’i kendisine bağlamış ve Candaroğullarının Osmanlılara katılmasını sağlamıştır. Bunun ardından 1461’de Fatih Sultan Mehmet zamanında yöre, kesin olarak Osmanlı toprakları içerisine alınmıştır.

İlk kez Ağlı Kalesi yakınlarında Eski Pazar denilen yerde kurulmuş, bugünkü ilçe merkezine 1905 yılında nakledilmiş, 1918 yılında da Belediye teşkilatı kurulmuştur. 1990 yılında da Kastamonu’ya bağlı ilçe konumuna getirilmiştir.

İlçede günümüze gelebilen tarihi eserler arasında Ağlı Kalesi, Paphlagonia mezarları, Bizanslılar dönemine tarihlenen sarnıçlar bulunmaktadır. Ayrıca ilçede Bizanslılar tarafından kilise olarak kullanılmış doğal mağara vardır.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.kastamonu.gov.tr adresinden alınmıştır.