Tokat ili Pazar ilçesinde, Tokat-Amasya-Samsun kervan yolu üzerinde bulunan bu kervansarayı Sultan I.Alâeddin Keykubat’ın eşi Mahperi Hatun 1238–1239 yılında yaptırmıştır.
Kervansaray yazlık ve kışlık olmak üzere iki ayrı bölümden meydana gelmiştir. Yazlık bölüm avlu etrafında çevrili revak ve arkasındaki bölümlerden ibarettir. Kışlık kısım ise, iki sıra halinde payelerle üç bölüme ayrılmış üzeri de tonoz örtülü olup, tamamen dışa kapalıdır.
Kervansaray kesme taştan dikdörtgen planlıdır. Giriş kapısı oldukça gösterişli olup dikdörtgen şekilde, sivri kemerli niş içerisindedir. Giriş kapısının üzerinde yapım kitabesi bulunmaktadır. Nişin içerisindeki kapı yuvarlak kemerli olup, alternatif dizili iki renkli taşlardan oluşturulmuştur. Anadolu Selçuklu medrese ve kervansaraylarının portallerinin bir benzeridir.
Kervansarayın üst örtüsü tamamen yıkılmış olup, portali ve dış duvarları günümüze iyi bir durumda gelebilmiştir.
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraf, www.vgm.gov.tr adresinden alınmıştır.