Balya Genel Bilgi

Balya Genel Görünüm

Marmara Bölgesi'nde balıkesir'in ilçelerinden olan Balya'nın kuzeyinde Gönen ve Manyas, doğusunda Merkez İlçe, güneyinde İvrindi ve Havran, batısında da Çanakkale bulunmaktadır. İlçe toprakları ormanlık, dağlık ve engebelidir. Güneybatısı Kaz Dağının uzantıları ile kaplı olup, Madra Dağı'ndan kaynaklanan Kocaafşar çayı ve kollarının açtığı vadiler ve bunların iki yanında yükselen dik yamaçlarla doğal yönden şekillendirilmiştir. Düzlükler ise bu vadiler boyunca uzanır. En önemli ovası kuzeydoğu ve güneybatı doğrultusundaki Balya Ovası'dır.

Balıkesir'e 40 km uzaklıkta olan Balya'nın yüzölçümü 952 km2, 2000 Yılı Genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 18.869'dur.

İlçenin ekonomisi tarıma dayanmaktadır. Bununla beraber topraklarının verimsizliği bitkisel üretimi ve ürün çeşitlemesini sınırlamaktadır. Başlıca tarım ürünleri, buğday, arpa, mısır ve nohut olup, az sayıda da meyva ve sebzecilik yapılmaktadır. Hayvancılık ve ormancılık da halkın başlıca geçim kaynağıdır. İlçe topraklari içinde bulunan Pb-Zn madeni ocaklarındaki üretimi 1940 yıllara kadar ilçenin önemli geçim kaynagı olmustur. Bundan sonra yeraltı kaynaklarının azalması nedeniyle üretim tamamen durdurulmustur. İlçe topraklarının verimsizliğinden ötürü burada yaşayan halkın büyük çoğunluğu diğer illere göç etmektedir.

Balya yöresine ilk yerleşen topluluk Hititlerdir. Sonraki yıllarda buraya Frigler, Lydialılar, Persler ve Makedonya Krallığı egemen olmuştur. Büyük İskender'in ölümünden sonra bir süre Pergamon Krallığı'na tabi olmuş, MS.129'da Roma yönetimine geçmiştir. Balya'da rastlantı sonucu bulunan Roma dönemine ait mimari parçalar ile keramikler bugün Bursa Müzesindedir. XI.yüzyılda Anadolu selçukluları burayı ele geçirmişse de daha sonraki yıllarda Bizans'ın ve Latinlerin egemenliğini tanımak zorunda kalmıştır. Karesi Beyliği 1300 yıllarında buraya hakim olmuş, 1431'de de Osmanlı yönetimine girmiştir. 1910 yılında da ilçe durumuna getirilmiştir.

Bugünkü Balya İlçe merkezinin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber, XIX.yüzyılda işletilen simli kurşun madenlerinden ötürü kurulduğu sanılmaktadır. O dönemde buradan çıkarılan simli kurşun Balıkesir'in önemli ihraç ürünleri arasında bulunuyordu. Milli Mücadele sırasında yöre halkı Anzavur ve Gavur İmam çeteleri ile mücadele etmiş, 7 Temmuz 1920'de Yunan işgaline uğramıştır. Balya, 15 Eylül 1922'de de Yunan işgalinden kurtarılmıştır. Osmanlı döneminde buradaki kurşun madenlerinden ötürü ilk grev olayına sahne olmasıyla da tarihe geçmiştir. Kurşun ocaklarındaki grev ve işçi hareketleri Cumhuriyet döneminde de sürmüştür.

Bölgede günümüze gelebilen herhangi bir tarihi eser bulunmamaktadır. İlçenin Dag Kaplıcası ve Hisar Köyü'ndeki Hisar Kaplıcalrı, ilçeye 5 km. uzaklıktaki Hozluca Kaplıcası önemli şifalı sularıdır.

Kenthaber Kültür Kurulu