Gömeç Genel Bilgi

Gömeç Sahilinden Bir Görünüm

Ege Bölgesi sınırları içerisinde, Balıkesir'in ilçesi olan Gömeç, doğusunda İzmir İli, güneyinde Ayvalık ilçesi, batı ve kuzeybatıda Edremit Körfezi, kuzey ve kuzeydoğuda da Burhaniye ilçesi ile çevrilidir.İlçe etrafı alçak tepelerle çevrili bir kıyıda kurulmuştur.

Yüzölçümü 223 km2. olu, 2000 Yılı genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 10.983'tür.

İlçenin ekonomisi tarıma, balıkçılığa ve turizme dayalıdır.

Bugünkü Gömeç'in bulunduğu yerdeki ilk yerleşimin ne zaman başladığı kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber MÖ.1200 yıllarında başlayan Dor göçleri sırasında buraya göçmen guruplarının geldiği ve yerli halk ile kaynaştığı sanılmaktadır. Byzantion’lu Stephanos, Edremit körfezi kıyısında, Kisthene (Gömeç) yakınındaki yerleşimi Passandra olarak tanımlamıştır. Ancak bu yerleşimin bulunduğu yer tartışmalıdır.Burada antik bir kentin varlığı da bilinmemektedir. Bugünkü Gömeç ilçesinin bulunduğu yerde bölgenin Laden Yurdu olarak antik tarihlerde adı geçmektedir. Laden Helen dilinde Kisthos, Latincede de Cisthus olarak geçen bir sözcüktür. Bu isim yapışkan yapraklarından bir tür zamklı sıvı elde edilen, parfüm üretiminde ve eczacılıkta kullanılan bir ağaca verildiği sanılmaktadır. batı Anadolu ile Girit kıyılarında bu ağaç oldukça yaygındır.

Gömeç

Balıkesir İli, Ayvalık ve Gömeç ilçeleri arasında Koryphantis isimli bir yerleşin olduğu antik kaynaklarda yazılıdır. Ancak bunun yeri de kesinlik kazanamamıştır. Bazı araştırmacılara göre Koryphantis, Ayvalık'ın 7 km. kuzeydoğusu ile Gömeç'in 7 km. güneybatısındadır.

Yörede yüzey araştırmalarını sürdüren Sakarya Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi’nden Doç.Dr.Engin Beksaç; Koryphantis’in yerinin tartışmalı olmakla beraber Pardoselere ile Chistere arasında olabileceğini belirtmiştir. Ayrıca 1950’li yıllarda buradaki yol çalışmalarının da kentin son kalıntılarını ortadan kaldırdığını sözlerine eklemiştir.Buradaki kabartma levhalar, heykeller, yazıt ve mimari parçalar çıkmışsa da ne olduğu bilinmemektedir. Engin Beksaç burasının bir kentten ziyade daha çok bir Roma garnizonu olabileceğini söylemektedir. Strabon da buradan bir köy olarak söz etmektedir.

Gömeç Kız Çiftliği Höyüğü

Osmanlı döneminde Gömeç 4 veya 5 köyün birleştirilmesi ile bir bucak konumuna getirilmiştir. 1864 tarihli Vilayet salnamesine göre idari taksimat nizamnamesi gereğince Hüdavendigar Vilayeti Karasi Sancağı Edremit kazasına bağlı Naa Nahiye-i Emrültabat olarak ismi geçmektedir. Gömeç 6 Eylül 1922 tarihinde düşman işgalinden kurtuluşundan 1956 yılına kadar bucak müdürlüğü ve muhtarlıkla yönetilmiştir. 1956 mart ayında belediye teşkilatı kurularak hizmete imkanları ölçüsünde devam etmiştir. 9 Mayıs 1990 tarihinde Gömeç ilçe statüsüne kavuşmuştur.

İlçede günümüze gelebilen tarihi eser olarak, ilçenin 3 km.kuzeybatısında yer alan Kız Çiftliği Höyüğünde son yıllarda yapılan çalışmalarda bir takım arkeolojik kalıntı ve buluntular ortaya çıkmıştır. Yapılan yüzey araştırmalarında MÖ.V. ve VI.yüzyıla tarihlenen keramik parçaları, delikli bir taş balta ve dokuma tezgahı ağırlığı, Roma dönemine ait su kanalları ile Bizans dönemine ait mezarlarda üst örtü olarak kullanılan kiremitler bulunmuştur.

Kenthaber Kültür Kurulu