Osmaneli Genel Bilgi

Osmaneli Genel Görünüm

Marmara Bölgesi'nde, Bilecik İli'ne bağlı bir ilçe olan Osmaneli, doğuda Gölpazarı, güneyde Bilecik, batıda Bursa iline bağlı Yenişehir ve İznik ilçeleri ile İzmit’in ilçeleriyle, kuzeyde Sakarya’nın Pamukova ilçesi ile çevrilidir. Sakarya Vadisi güneydeki Paşadağdan itibaren ilçede uzanır. Bu kesimde vadi tabanı dar ve kenarları diktir. Selimiye Köyü civarında vadi genişleyerek devam eder. Vadinin genişlediği yerde adacıklar göze çarpmaktadır. Bu adacıklar nehrin sürüklediği çakıl, kil ve çok ince milden meydana gelir. Sakarya vadisinin her iki tarafında gre ve marn tabakaları görülür. Sakarya nehrinin bir kolu olan Göksu, Bursa’nın Yenişehir ilçesinden gelerek güneybatıda Dereyörük Köyü civarında ilçeye girer. Genellikle kalker arazisinden geçtiği için yamaçları diktir. Bu dik yapı Kaleler Boğazında başlar ve Dereyörük Boğazı ile devam eder.

Osmaneli'den Genel Bir Görünüm

İlçenin güneydoğusunda Soğucakpınar köyü civarında Osmaneli’ne giren Göynük Çayının açtığı Göynük vadisinin yamaçları dar ve meyillidir. Sakarya Nehri, Aktaş değirmeni mevkiinde ilçe sınırlarına girer.Göksu deresi ve Göynük çayı ile birleştikten sonra Ciciler Köyü'nün kuzeybatısından İlçeyi terk ederek Mekece sınırlarına girer. İlçenin Yüzölçümü 526 km2 olup, toplam nüfusu 19.525'dir.

İlçe ekonomisi tarıma dayanmaktadır. Yetiştirdiği karpuz, ayva ve domatesleri ile haklı bir ünlenmiştir. Gıda, kimya, makine ve yapı elemanları gibi sektörlerden 16 kadar büyük firma ve fabrikası bulunmaktadır.

Osmaneli Evlerinden Bir Örnek

Eski bir yerleşim yeri olan Osmaneli’nin adı 1913 tarihine kadar Melagina, Leukae, Lefke ve Pefka olarak geçmektedir. Lefke ve Pefka adlarının Rumca’da “Kavaklık güzel yer.”, “Kavaklık ve çamlık güzel yer" ve “Bağlık, bahçelik, kavaklık güzel yer" anlamlarını taşıdığını belirten üç farklı ifade vardır. İlçeden geçen Sakarya nehrinin kenarlarında bulunan kavaklıklar, çam ağaçlarının oluşturduğu ormanların bulunması ve üzüm bağlarının olması bu tanımları desteklemektedir. 1913 yılında ilçenin adı Osman Gazi’nin anısına Osmaneli olarak değiştirilmiştir.

Yöredeki ilk yerleşiminin M.Ö. 2000’lerde yapıldığı, ilçe sınırları içindeki höyükler ve bazı kalıntılardan anlaşılmaktadır. M.Ö. 1200’lerde Frig’lerin, Pers’lerin daha sonra da Roma’lıların egemenliğine girmiştir. 1308 yılında Osman gazi tarafından Akhisar ve Mekece ile beraber Osmanlı topraklarına katılmıştır. Ertuğrul Livası kurulduğunda (1885) bu livanın merkez kazasına bağlı bir nahiye oldu. 1924’te Bilecik ili kurulunca ilçe olarak buraya bağlandı.1926 yılına kadar nahiye olan Osmaneli, 1926 yılında ilçe olmuştur.

Osmaneli, İstanbul-Bağdat ve Mekke yolu üzerinde olduğundan önemini korumuştur. Padişah tarafından bölgeye Cebecioğlu isminde bir yeniçeri gönderilmiştir. Halk uzun süre Cebecioğlu ailesinin oturduğu büyük konaktan idare edilmiştir. Konak daha sonradan kasten yakılmış ve böylece Osmaneli’nin tarihine açıklık getirecek belgeler de yanmıştır. Osmaneli ilçesi 1874 yılında büyük bir yangın yaşamıştır. Sığırlık mahallesi olarak bilinen eski yerleşim bölgesinde bulunan yaklaşık 1200 evden 1000 kadarı yanmıştır.

Kilise

İlçede Romalılara ve Bizanslılara ait tarihi eserler vardır. İlçeye bağlı Soğucakpınar, Kaşıkçı, Kazancı ve Büyükyenice köylerinde bulunan Timülüslerin (Kapalı Mezar) ve Medetli yolu taşları Romalılara aittir. Bereket ve Çiftlik köylerinde Bizanslılara ait lahitler görülmektedir. Kızılöz köyü sınırları içinde Osmanlı İmparatorluğuna ait kale harabeleri Boyunkaya ve Düzmeşe köyleri civarında su kemerleri bulunmaktadır. Ayrıca Osmaneli'nde Türk sivil mimarisini yansıtan evler bulunmaktadır.

Bunların dışında ilçede günümüze gelebilen tarihi eserler; Rüstem Paşa Camisi, Kırgıllı Camisi, Taş Köprü 'dür.

Kenthaber Kültür Kurulu