Eceabat Genel Bilgi

Eceabat Havadan Bir Görünüm

Marmara Bölgesi'nde, Çanakkale İli'ne bağlı bir ilçe olan Eceabat Gelibolu Yarımadası'nın ucunda yer almaktadır. Kuzey ve doğusunda Gelibolu, güneyinde Çanakkale Boğazı, kuzey ve batısında da Ege Denizi bulunmaktadır. İlçenin yüzey şekilleri 400 m. yüksekliğini bulmayan tepelik alanlar, bunların arasında küçük düzlüklerden oluşmaktadır. Çanakkale Boğazı ve Ege'ye bakan kıyılarında doğal kumsallar bulunmaktadır. Morto ve Suvla (Anafarta Limanı) belli başlı koylarıdır. Eceabat'ı tepelik alanlardan inen çaylar sulamaktadır. Ayrıca Anafarta Limanının doğusunda Suvla Gölü (Tuz Gölü) bulunmaktadır. Yüzölçümü 490 km2 olan ilçenin toplam nüfusu 10.139'dur.

İlçenin ekonomisinde balıkçılık önde gelir. Bunu turizm, tarım ve hayvancılık tamamlar. Burada avlanan balıkların bir bölümü ilçedeki konserve fabrikalarında işlenir. Bir bölümü de büyük şehirlere gönderilir. hayvancılıkta koyun ve sığır yetiştirilir. Buna dayanılarak da dericilik ve mandıracılık da oldukça gelişmiştir. yetiştirilen belli başlı bitkisel ürünler arasında, buğday, baklagiller, ay çiçeği, zeytin, az miktarda şeker pancarı, elma, üzüm ve pamuk gelmektedir. İlçenin Kilitbahir ve Morto Koyu'nda turistik tesisler bulunmaktadır.

Kilitbahir Kalesi

Eceabat eski çağlardan itibaren bir takım yerleşmelere sahne olmuştur. İlk defa Traklar yöreye yerleşmiş, onları Miletoslu, Phokaialı( Foça), Lesboslu (Midilli) göçmenler izlemiştir. Bu yerleşmelerin en önemlisi Eceabat'a 4 km. uzaklıktaki yalova Köyü'nde bulunan Sestos, Kilitbahir'deki Kynossema, bugünkü Eceabat'ın yerinde kurulmuş olan Madytos,Bigalı Kalesi yakınındaki İdaion'dur.

Madytos’un tarihçesi hakkında ilk bilgiler İÖ.411 yılına aittir.. O yıl bir Atina donanması, Sparta’ya ve yandaşlarına karşı savaşı yürütürken Madytos’da üslenmiştir. Çanakkale Boğazı’nın en dar yeri olan Kilitbahir (Kilid ül Bahr) ile Çanakkale arasındadır. Madytos adı ilk kez Heredotos’da geçer. Ayrıca Xenophon’un Hellenikası’nda da kentin adı geçmektedir. Bu nedenle kentin İÖ.V.yüzyılda varlığını sürdürdüğü kanıtlanmıştır. Madytos’dan günümüze gelebilen görünür herhangi bir kalıntı bulunmamaktadır.

Sestos, ilk kez Homeros'ta geçmiş, Strabon da Midilliler tarafından kurulduğunu belirtmiştir. Pers kralı I.Dareios İskit seferinden dönerken MÖ.514'te buradan geçmiştir, Kserkses de MÖ.480'de Abidos ile Sestos arasında bir köprü kurdurmuştur. Çanakkale’nin 5 km. kadar kuzeyindeki Nara Burnunun kuzeydoğusunda Gelibolu Yarımadasında, bir tepe üstü düzlüğünde kurulmuştur.

Şehitler Anıtı

İlkçağda Avrupa-Asya yolu Çanakkale Boğazından geçmektedir ve Boğazı geçişin olağan yeri de, Sestos ile karşı kıyıda, Nara Burnu ucu doğu yanındaki Abdyos kentleridir. Karadeniz kuzeybatısına, Skyth/İskit Yurduna sefer düzenleyen (İÖ.513) İran Şahı Dareios, imparatorluk ordusuyla, İstanbul Boğazını aşmış ise de dönüşünde (İÖ.512) Sestos Limanından gemi ile Asya kıyısına geçmiştir. Oğlu Xerxes ise, Sestos ile Abydos arasında kurulan iğreti köprüden faydalanmış, dönüşte de Sestos limanından gemiye binerek Asya topraklarına geçmiştir. İÖ.334’de İskender’de bu limandan yararlanmıştır.

Mö.III.yüzyılda Büyük İskender'in denetiminde kalan yöre, daha sonra Seleukosların egemenliğine geçmiştir. Roma döneminde ve onu izleyen Bizans döneminde önemini korumuş, 1204'te Latin istilası sırasında bir süre onların hakimiyetine girmiştir. Melik İshak Bey'den sonra 1354'te Osmanlılardan Ece Bey Mdytos'u ele geçirmiş ve bu yüzden de buraya Eceabat ismi verilmiştir.

Akbaş Şehitliği

XIX.yüzyıl sonlarında bağımsız Biga sancağına bağlı olan Eceabat 1915 Çanakkale Savaşları sırasında büyük zarar görmüştür. Kurtuluş Savaşı sırasında 1 Ağustos 1920- 26 Kasım 1922 tarihleri arasında Yunan işgaline uğramıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra da yeniden ilçe konumuna gelmiştir.

Yöredeki antik kentlerden arta kalan sarnıçlar, mimari temel parçaları, yazıtlar, çanak çömlek parçaları ve sikkeler dışında önemli bir antik yapı ile karşılaşılmamaktadır.

Eceabat ilçesinde günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; Kilitbahir Kalesi, Seddülbahir Kalesi, Çanakkale Şehitler Anıtı, Akbaş Şehitliği, Hemşire Erika'nın Mezarı bulunmaktadır.
 

Kenthaber Kültür Kurulu