Abaza Hasan Paşa   (?-1658) 

Osmanlı İmparatorluğu’nun zayıflamasını hızlandıran Anadolu’daki isyanların önemli başlarından biri ve IV:Mehmed zamanında haydutluğu ile tanınmış bir Osmanlı Veziridir. Kapıkulu Ocakları’nın süvari sınıfı olan Silahtar Ocağı’ndan yetişti. Bir süre Sinanzade Mehmed Paşa’nın vergi toplayıcılığı görevinde bulunduktan sonra Anadolu’da ayaklanan Haydaroğlu Mehmed’in üzerine gönderildi ve 1650’de Isparta yakınlarında ayaklanmacıları yenen Hasan Paşa’ya buna karşılık, Yeni İl denilen Kangal yöresinin Türkmen ağalığı verildi. Bir yıl sonra, Yeniçeri Ocağı’nın komutanları olan ocak ağaları bu atamaya karşı çıkınca Türkmen ağalığı elinden alındı. Bunun üzerine, 1651’de ayaklandı. 

Gerede ile Bolu arasındaki bölgeye egemen oldu. Ayaklanmayı bastırmak için, önce Sivas Valisi İbşir Mustafa Paşa, daha sonra da Karaman Beylerbeyi Katırcıoğlu gönderildi. Abaza Hasan Paşa, Katırcıoğlu’nu Konya Aksaray yakınlarında bozguna uğrattıktan sonra İbşir Paşa ile birleşerek İstanbul üzerine yürümeye başladı. Eskişehir dolaylarını denetimi altına alarak, isteklerini İstanbul’a bildirdi. Boynueğri Mehmed Paşa başkanlığında gönderilen bir kurul, sipahilerle yeniçeriler arasındaki anlaşmazlıkları çözüme bağladığı gibi, Abaza Hasan Paşa’yı da ayaklanmadan vazgeçirdi ve Türkmen ağalığı kendisine geri verildi. 

1654’te, İbşir Paşa sadrazam olunca, Abaza Hasan Paşa’yı İstanbul’a çağırdı ve Anadolu’dan gelen kuvvetlere komutan yaptı. 1657 yılında Sadrazam Köprülü Mehmed Paşa tarafından Halep valiliğine gönderildi. Burada, 15 kadar vali ve bey ile birleşerek Köprülü Mehmed Paşa’ya başkaldırdı. Bursa önlerine kadar ilerledi. 1658’de üzerine gönderilen Diyarbakır Valisi Murtaza Paşa’yı Ilgın yakınında yendikten sonra, kışı geçirmek için kuvvetlerini Antep’e çekti. Amacı Arabistan’a geçmekti; ancak, Halep’te bulunan Murtaza Paşa’nın oyununa geldi ve affedileceği ümidiyle, adamlarıyla Halep’e giderek teslim oldu. Otuz adamı ile birlikte öldürüldü, başı İstanbul’a gönderildi.