İ.Refik Saydam
İ.Refik SAYDAM (1881-1942)
Siyaset ve devlet adamı. Türkiye Cumhuriyeti’nin dördüncü başbakanı. Yükseköğrenimini Askeri Tıbbıye’de tamamladı (1905), stajını Gülhane Hastanesinde yaptı. Almanya Berlin Askeri Tıp Akademisi’nde, Brandenburg, Danzig, Spandau ve Scharite’de eğitim gördü (1910). Balkan Savaşı döneminde koleraya karşı savaştı. 1914’te atandığı Sahra Genel Müfettişlik muavinliği sırasında Bakteriyoloji Enstitüsü’nü örgütledi; tifüse karşı hazırladığı aşı literatüre geçti ve I.Dünya Savaşı’nda Alman Ordusunda ve Kurtuluş Savaşı’nda kullanıldı.
1919’da Anadolu’ya geçti. Erzurum ve Sivas Kongreleri’ne katıldı. TBMM’ne Doğubeyazıt milletvekili olarak girdi.Daha sonra İstanbul milletvekili oldu. Aralıklı olarak beş kez Sağlık Bakanı olan Saydam, sağlık hizmetlerinin temelini attı. Ülkenin pek çok yerinde hastaneler, doğum ve çocuk bakım evleri açtı. Hıfzıssıha Enstitüsü ve Mektebi’ni, İstanbul ve Ankara Verem Savaş Dispanserlerini kurdu (1928). Atatürk’ün ölümünden sonra İçişleri Bakanlığı ve CHP Genel Sekreterliği yaptı (1938-1939). 1939 ve 1942 yılları arasındaki başbakanlığı döneminde sağlık işlerine özellikle önem verdi.
