Ani Harabeleri'ne Fransızlar el attı

Kars'ın tarihi Ani Harabeleri'nde 1989 yılında başlayan ve devam eden kazı çalışmalarına yeniden başlandı.
Hacettepe Üniversitesi Sanat Dalları Bölümü Öğretim üyelerinden emekli Prof. Dr. Beyhan Mağaralı başkanlığında yapılan kazı çalışması Fransız arkeologlarla ortaklaşa sürdürülüyor.

40 kişinin görev aldığı kazı çalışmalarında bugüne kadar çok sayıda tarihi belge ve eserin gün yüzüne çıkarıldığını söyleyen Prof. Dr. Beyhan Mağaralı, çalışmaların Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın katkılarıyla 1989 yılından beri devam ettiğini dile getirdi. Prof. Dr. Beyhan Mağaralı, Ani Harabeleri'ndeki kazıların yıllar evvel Rus arkeolog Mark tarafından başlatıldığını belirterek, Rus arkeologların Anadolu'yu terk etmeleriyle Ani Harabeleri'nin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde kaldığını hatırlattı.

"ÇOK SAYIDA ESER VE BELGE BULDUK"

Prof. Dr. Beyhan Mağaralı, "Burada 4. yüzyıldan beri Sasaniler yaşamıştır. Sasani dönemine ait 4 ayaklı bir mabedimiz var. Sonra Hıristiyanlar yaşadı. Onlara ait eserler var, fakat ayrıca burada Türkler, Türkler olmasa Müslümanlar yaşadı. Kazıyı ise Kültür Bakanlığı destekledi. Başka yardımcı olan yok, hiç kimse buraya sıcak bakmadı. Kazıya 1989 yılında başlandı, toplam 40 işçimizle çalışmaktayız. Bir defa eski dönemlerde İslam dönemine ait saray çıkardık, ayrıca yeni bir saray daha bulduk. Ama kazılar sırasında çok güzel su yolları bulduk. Bir çarşısı çok güzel, karşılıklı dükkanlar var. Ani Harabeleri'nde ilk defa Müslümanlar tarafından para basılmıştır. Son olarak geçen yıl burada çok miktarda altın değil ama gümüş ile altın karışımı paralar bulduk. Bulduğumuz 180 adet parayı Kars Müzesi'ne teslim ettik. Bu kazı uzun yıllar sürebilir, çünkü çok büyük bir alan, bu kazıyı benden sonra bir kişi daha yürütebilir. Tabii ki çok fazla para verilirse dolu dolu birşeyler yapılabilir. Burada ayrıca 2002 yılında çok büyük bir hazine çıktı; o kazıda 3 altın kemer ayrıca 1 altın kemer ile 2 adet bilezik çıktı. Belki bu trilyonlar eden bir malzemedir" diye konuştu.

"FRANSIZLARI BEN ÇAĞIRDIM"

Ani Harabeleri'nde Fransız bir ekiple birlikte çalıştıklarını belirten Prof. Dr. Beyhan Mağaralı "Onların parasını UNESCO veriyor. Fransızlar ise 5 kişilik bir ekip, hem de kadastro işi yapıyorlar. Profesör Jan Piere Mahe'yi de ben buraya özellikle çağırdım. Avrupa'da ben konferanslar verdim, bu sırada Ermeniler bana "Siz Türkler bizim eserlerimizi yok etmek için kazılar yapıyorsunuz" dedi ve bizlere iftira atıyorlar. Onlardan bir ekip kurulması taraftarı oldum ve Fransızlar da buna talip oldular. Fransızlar'ın Ermeniler'e en yakın temastaki ülke olduğunu düşünerek bu ekibi kabul ettim ve bu ekiple 7-8 yıldır beraber çalışıyoruz" şeklinde konuştu.