Japonya'da, 1890 yılında batan Ertuğrul Fırkateyni'nin su yüzüne çıkarılması amacıyla başlatılan çalışmalar kapsamında bulunan kalıntıların bir bölümü sergilenmek üzere Bodrum'a getirildi.

Bodrum Sualtı Arkeoloji Enstitüsü ve Yapı Kredi Emeklilik ortaklığı, Türkiye Sualtı Arkeoloji Vakfı'nın (TINA) katkılarıyla başlatılan, Türk Hava Yolları ve Kushimoto Belediyesi sponsorluğunda Port Bodrum Yalıkavak Marina desteğiyle BOSAV (Bodrum ve Karya Kültür Sanat ve Tanıtım Vakfı) ve Sualtı Arkeolojisi Enstitüsü (INA) işbirliği ile gerçekleştirilen "Ertuğrul Firkateyni - Japonya'da bir Osmanlı Gemisi Projesi'nin" 2010 dalış programı tamamlandı.

Araştırma ekibi, konservasyon ve sergileme faaliyetleri için çıkarılan eser ve gemi kalıntılarıyla birlikte Türkiye'ye döndü. Eserler konservasyon ve restorasyon çalışmalarının ardından Türkiye'de çeşitli kentlerde sergilendikten sonra Ertuğrul şehitlerinin olduğu Kushimoto'da, şehitliğin yanındaki Türk Müzesi'nde Japon halkına sunulacağı bildirildi. Konuyla ilgili Port Bodrum Yalıkavak Marina'da BOSAV ofisinde bir basın toplantısı düzenlendi. Toplantıda Yalıkavak Belediye Başkanı Mustafa Saruhan, Bodrum Kalesi ve Sualtı Arkeoloji Müzesi Müdürü Yaşar Yıldız da yer aldı

Sergilemeyle ilgili Proje Başkanı Tufan Turanlı, Ertuğrul Fırkateyni Projesi'nin ana hedefinin görevlerini yerine getirdikten sonra şehit olan 550 denizcimizin anısını canlandırmak olduğunu belirterek şöyle konuştu: "Sergilemede hedefim, gemi kalıntılarını Ertuğrul şehitlerinin kentlerine götürüp anılarını ilk önce onların yakınlarıyla paylaşmaktır. Ertuğrul heyecanını mümkün olduğu kadar çok sahil kentine götürebilmek için sergilemeyi Ertuğrul Firkateyni gibi eğitim amacı taşıyan Bodrum halkının gemisi STS Bodrum ile gerçekleştirmeyi planlıyorum. Desteklerini esirgemeyenlere teşekkür ediyorum."

Türkiye'ye gelen eserler arasında 2009 Şubat ayında çıkarılan ve konservasyon çalışmaları devam ederken Kushimoto Deniz Müzesi'nde sergilenen Ertuğrul Firkateyni'nin kazanı da bulunuyor. 70 santim en ve 50 santim yüksekliğindeki bakır kazanın diğer eserlerle birlikte Eylül ayından itibaren Mersin, Bodrum, İzmir ve İstanbul'da sergilenmesi planlanıyor. Öte yandan, sergiyi şehitlerin çoğunlukta olduğu belirtilen Karadeniz sahillerine de götürebilmek için Kültür ve Turizm Bakanlığı desteklerinin beklendiği ifade edildi.

2010 DALIŞ PROGRAMI TAMAMLANDI

Proje kapsamında 2008 yılında kazı çalışmaları başlarken, 2010 yılı içinde sona eren dalış programında toplam 173 saat 53 dakikalık dalışlarda 2 bin 114 eser çıkarıldı. 2008 yılında 165 saat 27 dakika, 2009 yılında 188 saat 19 dakika dalış gerçekleştirildiği belirtildi. 2007 de başlayan araştırma yılı ile birlikte bu güne kadar yürütülen çalışmalarda toplam eser ve kalıntı sayısının 6 bin 825'e ulaştığı bildirildi.

Sualtı çalışmaları konusunda konuşan Tufan Turanlı, "Firkateynin 120 yıl önce kayalara çarptığı an parçalanıp dağıldığı bilinen bir gerçek. Her yıl esen tayfunda gemiden kalanları kum ve çakıl ve büyük kayalarla örtmüş. Batık alanı, tecrübesiz göze hiç bir şey yok gibi görünebilir ama 78 metrelik firkateynden ve 650 dolayında denizciden bir çok eser ve kalıntı halen gömülü bizi bekliyor" dedi.

SERGİ ÖNCESİ ÇALIŞMALAR

Eserlerin konservasyon ve restorasyonunun, Kushimoto'da Ertuğrul Araştırma Merkezi ve Bodrum'da Sualtı Arkeolojisi Enstitüsü laboratuvarlarında devam ettiği belirtildi. Türkiye'de Japonya yılı olması sebebiyle, 5 Eylül'de Mersin'de başlayacak sergilemenin, 2011 yılında Japonya'da devam edeceği açıklandı. Japonya'daki sergilerin Osaka'nın Deniz Müzesi'nde ve Ertuğrul Firkateyni'nin bulunduğu Wakayama Eyaleti Müzesi'nde gerçekleşmesi bekleniyor.

Ertuğrul Firkateyni Projesi'nin kapsamında dördü Türk, üçü Japon ve biri İspanyol'dan oluşan sekiz kişilik ekip görev aldı. Proje Başkanı Tufan Turanlı, dört yıldır sürdürmekte oldukları Ertuğrul Firkateyni deniz araştırmalarının çok başarılı olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam etti: "Projenin asıl önemli bölümü bundan sonra, yani sergileme aşaması. Bu kadar gayret ve zorlukla çıkardığımız eserleri Türk ve Japon halklarıyla paylaşamazsak tüm çabalarımız boşa gitmiş demektir. Hedefim bilhassa çocuklara ulaşabilmek, onlara denizi sevdirmek, tarihimizi anlatmak. Bu sebeple sergilemeyi daha çok onlara yönelik gerçekleştirmeyi planlıyorum."

TORUNUNUN TORUNU YEMEK KAZANINI GÖRDÜ

Proje ile ilgili Yalıkavak'ta düzenlenen toplantıda, deniz kazasında parçalanan Ertuğrul Fırkateyni'nden sağ kurtulan ve 1915'te vefat ettiği belirtilen Osman isimli, "Sarı Polis" lakaplı denizcinin torununun torunu da yer aldı. Denizcinin torununun kızı olan Ayşe Yoleri, 5 buçuk aylık erkek çocuğu Yiğit Ali Yoleri ile toplantıya konuk oldu. Ayşe Yoleri, deniz kazasında sağ kurtulan Sarı Polis lakaplı Osman'ın annesi Filiz Vural'ın dedesi olduğunu anlattı. Toplantıda duygulu anlar yaşayan Ayşe Yoleri çocuğu ile toplantı salonunda Ertuğrul Fırkateyni'nin yemek kazanı ve diğer bazı eserlerle fotoğraf çektirdi.

ERTUĞRUL FIRKATEYNİ

2. Abdülhamit tarafından 1890 yılında iyi niyet elçisi olarak Japonya'ya gönderilen Ertuğrul Fırkateyni, 630 denizcisiyle 11 ay süren yolculuğun ardından Japonya'ya ulaştı. Japonya'da İmparator Meici tarafından ihtimamla karşılanan fırkateyn, dönüş yolunda Oshima Adası açıklarında bir fırtınaya yakalanarak parçalandı. 550 gemici şehit oldu. Fırkateynden bazı denizciler ada sakinleri tarafından kurtarılırken şehitler orada toprağa verildi