Fethiye Ali Sıtkı Mefharet Koçman Meslek Yüksekokulu tarafından Fethiye Belediyesi Kültür Merkezi’nde düzenlenen panelde kooperatifçiliğim Türkiye ve Fethiye’deki geldiği nokta ele alındı. Domates ihracatında Türkiye üçüncüsü olan Fethiye’de 20 bin dekar alanda yapılan örtü altı sebzeciliği karşısında sadece 10 adet seracılık kooperatifinin faaliyet göstermesinin ihracatta sorunlar yaşanmasına neden olduğu dikkat çekildi.

Panelde konuşan Süt Üreticileri Birlik Başkanı Turgut Tokmak, Türkiye’de ve dünyada kooperatifçiliğin gelişme sürecini anlattı. Fethiye’deki kooperatifçilik faaliyetlerini değerlendiren Tokmak, “Bugün 45 kooperatifin ancak 7 bin 500 üyesi bulunmaktadır. Fethiye’de 10 adet seracılık, 7 adet süt sığırcılığı, 1 adet zeytinyağı, 1 adet bal, 1 adet damızlık sığır, 2 basınçlı sulama kooperatifi faaliyettedir. Fethiye’de 15 kooperatif aracılığı ile günde 50 ton süt toplanıyor. Fethiye’de kayıt dışı çalışanlar piyasada haksız rekabet unsuru olarak orta yerde durmaktadır. Yıllar itibari ile yem ve girdi fiyatları artmış, süt fiyatları azalmıştır. Beklentimiz hayvancılık desteklemelerinin artırılması ve ödemelerin zamanında yapılmasıdır. Vadesi gelmiş ödemeler ötelenmelidir. Fethiye’de tarım sektöründe 20 bin dekar alanda örtü altı sebzeciliği yapılmasına karşılık kooperatifçilik gelişmemiştir” dedi.

Panele konuşmacı olarak davet edilen veteriner hekim Songül Topal da, AB ve dünya ülkeleri ile Türkiye arasındaki kooperatifçilik faaliyetlerinin bir kıyaslamasını yaptı. Topal, “Ülkemizde kooperatifler sadece sayısal olarak vardır. Kooperatifler ekonomide söz sahibi değiller. Kooperatifler tüm dünyada birer ekonomik güç olarak ortaya çıkmış ve bugün 100 milyondan fazla kişiye istihdam olanağı sağlamıştır. Türkiye’de kooperatifçilik gelişmemiştir. Zaten amacına uygun hareket etmemekte, devletten hep bir şeyler beklentisi içerisinde faaliyet göstermektedir. Halbuki AB ülkelerinde tarımsal üretimde kooperatifler yüzde 60 pazar payını elinde tutmakta, girdi piyasasının yüzde 50’sini elinde bulundurmaktadır. Türkiye’de sadece Soya’da yüzde 40, fındıkta yüzde 36 kooperatif Pazar payı bulunmakta, buna karşılık sütte yüzde 2, 9, zeytinde yüzde 6,8 bir Pazar payı bulunmaktadır. Türkiye’de kooperatifçilik sektörünüm eğitim, denetim, finansman yetersizliği sorunları bulunmaktadır. Temel bir yasası bulunmamakta hükümetlere göre uygulamalar değişmektedir” diye konuştu.

Panelistlerden Mali Müşavir İsmail Güvenç ise Türkiye’de kooperatifçilik alanında yanlış ekonomik düzenlemelere dikkat çekti. Kooperatiflerin her türlü iş ve işlemlerini belgelendirmek zorunda olduğunu anlatan Güvenç, “AB ülkelerinde her şey anında belgelidir. Biz de ise kooperatif başkanı alır parayı cebine koyar, belge sonradan mutlaka düzenlenir. Ama vatandaşın gözünde o para cebe atılmış bir para gibi görünür” ifadelerini kullandı.

İHA

Yayın Tarihi : 24 Aralık 2008 Çarşamba 20:43:39