Ula Genel Bilgi

Ege Bölgesi’nin güney kesiminde Muğla İli’ne bağlı bir ilçe olan Ula’nın doğu ve güneyinde Köyceğiz, güneybatısında Marmaris, batısında Gökova Körfezi ile Muğla merkez ilçesi, kuzeyinde de yine Muğla merkez ilçesi yer almaktadır. Ula orta yükseklikteki dağların engebelendirdiği bir arazide bulunmaktadır. En yüksek noktası ilçe sınırlarının dışında kalan Oyuklu Dağı’nın güneydoğu uzantıları ilçenin kuzey ve doğu kısımlarını engebelendirir. Kıran Dağları ise ilçenin batı kesimindedir. İlçe sınırları içerisinde Gökova ile Kızılyaka Ovasının uzantıları olan Ula Ovası ve küçük düzlükler bulunmaktadır. İlçe topraklarından kaynaklanan Namnam Çayı aynı zamanda Köyceğiz Gölünü de beslemektedir. İl merkezine 14 km. uzaklıktaki ilçenin deniz seviyesinden yüksekliği 605 m.dir. Yüzölçümü 407 km2 olup, toplam nüfusu da 21.944’tür.

Kıyıdan başlayan kızılçam ormanları ilçe topraklarının %65’ini kaplamaktadır. İlçede Akdeniz İklimi etkilidir. Yazlar kurak ve sıcak, kışlar ılık ve yağışlıdır.

İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen başlıca tarımsal ürünler, buğday, mısır, tütün, üzüm, zeytin, susam, pamuk, çiğit, yerfıstığı, turunçgillerdir. Ayrıca sebze ve elma, armut, kiraz gibi meyveler de yetiştirilmektedir. Hayvancılıkta sığır ve kıl keçisi besiciliği yanında kümes hayvanları ve arıcılık da yapılmaktadır. Gökova’da Alageyik üretme istasyonu vardır. Kıyılarında kamu ve özel kesime ait dinlenme tesisleri bulunmaktadır. Çok sayıda yerli ve yabancı turist gelmektedir. Ula, Datça, Marmaris ve Fethiye gibi turistik yöreleri İzmir’e bağlayan karayolu üzerindedir.

İlkçağlarda Karya bölgesinin antik şehirlerinden Akyaka Köyü’nün doğusundaki İdyma kenti burada bulunmaktadır. M.Ö. V.yüzyılın ortalarında Attika-Delos Deniz Birliğinin üyesi olduğunu bildiğimiz bu kent Paktyes adında bir sülalenin yönetimindeydi. Kendi adına sikke de bastıran bu kent, M.Ö. II.yüzyılda bölgedeki çoğu yer gibi Rhodos’un egemenliğini tanımıştır.

Günümüzde yeterince araştırılmamış olan bu antik kentin kalıntıları yakınındaki Kallipolis ve Sedir Adasındaki Kedrai ile çok benzerlik göstermekte olup adeta birbirlerini tamamlamaktadırlar. Kedrai, Keramos Körfezi (sinus ceramicus)’nin (günümüzde Gökova) doğu kıyısındaki Sedir (Sedre) Adası üzerindedir. Kent M.Ö.404-428 de Karya birliğine katılmış sonra Attika Delos Deniz birliğine dahil olmuştur. M.Ö.405-406 da Atina-Sparta savaşında Spartalı kumandan Lysandros’un Kedrai’yi kuşatmış, Atinalıların yanında yer alan kenti ele geçirmiştir. Halkını da cezalandırmak için esir pazarında satmıştır. Bu olaydan sonra Kedrai eski parlak günlerine bir daha kavuşamamıştır.

Yörede Karyalılardan sonra Frigyalılar, Persler, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslılar hakimiyet kurmuşlardır.

Malazgirt Savaşı’ndan (1071) Muğla yöresine Türkmen boyları yerleşmiş, Selçuklu Devletinin yıkılmasından sonra Menteşe Beyliği Ula’nın da dahil olduğu topraklarda hakim olmuştur. Evliya Çelebi’den öğrenildiğine göre; Yöre, Menteşe Beylerinden Ulama Bey tarafından ele geçirildiğinden Ola olan ismi Ula olarak değiştirilmiştir. Yörede bir beylik kuran Menteşeoğulları yaklaşık 200 yıl boyunca burada egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Yıldırım Beyazıt tarafından 1391’de Osmanlı topraklarına katılmış ancak, Ankara Savaşı’nın (1402) ardından Timur’un hakimiyetine girmiştir. Timur bu yöreyi tekrar Menteşe Beyliği’ne vermiş, daha sonra 1424’de Osmanlı topraklarına dahil olmuştur. XVII.yüzyılda bir ticaret merkezi olan Ula’da yemenici esnafı örgütlü olarak çalışmıştır.

XIX.yüzyılda Aydın Vilayeti menteşe (Muğla) sancağının merkez kazasına bağlı bir nahiye olarak yönetilmiştir. Cumhuriyet döneminde uzun süre Merkez ilçeye bağlı Gökova bucağının sınırları içerisinde kalmış, 1954’de ilçe konumuna getirilmiştir.

İlçede bulunan tarihi eserler arasında; Sedir adasıında Kedrai antik kentine ait tiyatro kalıntıları, tapınağı ve kilisesi vardır. Sedir adası önemli bir antik yerleşim yeri olup, Helenistik ve Roma devrine ait yapıtların yanı sıra; Hüsamettin Camisi, Ağalar Camisi, Yeni Cami (Koçarlı Camisi), Hüsamettin Efendi Türbesi ve  Türk Sivil Mimari örneklerinden evler vardır.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.mugla-Turizm.gov.tr adresinden alınmıştır.