Gaziantep İl Sağlık Müdürü Dr. Yusuf Ziya Yıldırım, kış aylarında ısınmak için kullanılan sobaların dikkatsiz kullanımının, zehirlenme ve ölümlere yol açabildiğini bildirdi.

Dr. Yıldırım, yaptığı yazılı açıklamada, soba, baca, ocak, şofben ve şöminelerden sızan karbonmonoksitin bir çok kişinin hayatını kaybetmesine neden olduğunu belirtti.

Gazyağı, odun, ev içinde mangal yakılması, şofben yanması, kömür, hatta doğal gaz yanması sırasında karbonmonoksit açığa çıktığını, sobaların yol açtığı yangın ve karbonmonoksit zehirlenmelerinin can ve mal kaybına yol açarken baca gazlarına bağlı olarak evin havasının da büyük ölçüde kirlenebildiğini kaydeden Yıldırım, açıklamasında şu uyarılarda bulundu:

"Soba kurulmadan önce bacanızı temizletiniz. Baca gazlarının soğumasını azaltmak, baca tepmesini önlemek ve hava şartlarının etkisini azaltmak için bacalar yalıtılmalı veya baca duvarı kalınlığı en az 10 santimetre olmalıdır. Bacalardaki yapısal bozulmalar hemen onarılmalıdır.. İdeal yanma için en etkili baca yüksekliği en az 3,5 metre en fazla 5 metre olmalıdır. Rüzgar yönüne göre yön değiştiren baca kapakları taktırılmalıdır. Bacalar ayda bir kez temizlenmelidir. Soba odanın içinde en uygun yere yerleştirilmelidir. Sobanın altına yanıcı olmayan bir maddeden altlık konmalıdır. Zorunlu olmadıkça fazla dirsek kullanılmamalıdır. Soba borusu bacaya fazla sokulmamalı ve boru bacayı daraltmamalıdır. Soba, dirsek ve boru eklem yerleri duman sızdırmamalı, eklem yerleri birbirine uygun bir şekilde geçirilmelidir. Sobanın içi ilk kez kullanılmadan önce mutlaka temizlenmelidir. Sobayı en fazla üçte iki nispetinde kömür ile doldurmalıyız. Sobamızda tutuşturmayı mutlaka üstten yapmalıyız. Sobamızı alttan tutuşturduğumuz zaman kömür içindeki uçucu maddeler yanmadan dışarı gider. Soba tutuşuncaya kadar alt ve üst delikleri açık tutulur. Soba tutuştuktan sonra sobamızın deliklerini kademeli olarak kapatmalıyız. Soba yakıtla beslenirken, yeni atılan yakıtın üzerine kor halindeki yakıttan bir miktar konulması, sobada yakıtın sürekli olarak üstten yakılmasını sağlar. Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. Yanmakta olan sobaya kesinlikle yeni kömür ilave etmeyiniz. Kömür sobanız sönmemiş ise yanan kömür üzerine su dökerek söndürmeyiniz. Lodoslu ve fırtınalı havalarda sobanızı yakmayın. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olayları artmaktadır. Sobalar günlük temizlenmeli. Soba borusuna çamaşır kurutmaya yönelik aksesuarlar takılmamalıdır. Sobalar tavandan, duvardan ve diğer eşyalardan emniyetli bir uzaklıkta olmalıdır. Sobanın kullanıldığı yerlere yeterli hava girişi sağlanmalı, bunun için öncelikle ortam sık sık havalandırılmalıdır."

Karbondioksitin renksiz ve kokusuz olduğundan çoğu kez fark edilemediğini ifade eden Dr. Yıldırım, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

"Karbonmonoksit zehirlenmesinde zonklayıcı tipte baş ağrısı, görme bulanıklığı, bilinç bulanıklığı, huzursuzluk olur. Bulantı, kusma, havaleler ve değişen derecelerde bilinç kaybı görülebilir. Ancak zehirlenme olup olmadığını gösteren özel bir belirti aranmamalı, kuşkulanıldığında bir gaz sızıntısı olduğunda hemen pencereler açılarak belirti ne olursa olsun kişi açık havaya çıkarılmalıdır. Evde bir kişi fenalaştığında evdekilerin hepsi açık havaya çıkmalıdır.
Zehirlenen bir kişiye yardıma koşan kişi de zehirlenme tehlikesine karşı kendisini korumalıdır. Hemen camlar açılmalı, açılmıyorsa kırılmalıdır. Hasta hızla ortamdan uzaklaştırılmalıdır. Açık havaya çıkıldığında ya da tehlikeden uzaklaştırıldığında hava yolu açık değil ise hava yolu açılmalı. Herhangi bir zehirlenme şüphesi halinde vatandaşlarımız derhal en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmeli; Acil Sağlık Hizmetlerinin 112 Nolu telefonu ile yardım talebinde bulunmalıdırlar. Ayrıca içinde bulunduğumuz soğuk kış günlerinde sobaların ve kaloriferin özellikle yanma saatlerine denk gelen sabah erken ve akşam saatlerinde özellikle KOAH, bronşit, astım, kronik kalp hastalıklarının, çok yaşlı ve çocukların daha dikkatli olmaları gerekmektedir."

İHA

Yayın Tarihi : 7 Kasım 2008 Cuma 16:46:40