Mahmut Makal
(1930 - )
Yazar.Aksaray’ın Demirci Köyü’nde doğdu. İlkokulu köyünde okudu. 18 yaşında İvriz Köy Enstitüsü’nü (Konya Ereğlisi) bitirdi (1947) ve öğretmenliğe başladı. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nde (1955) yüksek öğrenim gördü ve ilköğretim müfettişliği yaptı. 1968’de çok sevdiği mesleğinden istifa etti. Bizim Köy Yayınevi’ni kurdu (1969).
Yazı yaşamına Türke Doğru dergisinde yayınlanan şiiri ile girdi (1945). Köy Enstitüsü Dergisi’nde de yazıları yayınlandı. Ancak daha çok Varlık dergisinde çıkan “Köy Notları” ile tanındı. Bu notların toplandığı Bizim Köy (1950) adlı yapıtı büyük yankı uyandırdı. Köy-kasaba gözlemlerini notlar, izlenimler, öyküler biçiminde yansıttı, eğitim sorunlarını konu alan incelemeler yaptı. Bizim Köy 1975 (1976) ile Türk Dil Kurumu 1977 Gezi Türü Ödülü’nü aldı.
Türkiye’de siyasal iktidarların en çok uğraştığı insanlardan biri olduysa da bu durum ve yetkili makamlar, onun 1967 yılında UNESCO tarafından “Dünya Gençliğine Örnek İnsan” seçildi.
Eserlerinden bazıları:
Bizim Köy (1950)
Köyümden (1952)
Memleketin Sahipleri (1954)
Kuru Sevda (1957)
Eğitimde Yolumuz Nereye (1960)
Kalkınma Masalı (1960)
İplik Pazarı (1964)
Kamçı Teslimi (1965)
Yer Altında Bir Anadolu (1968)
Zulüm Makinası (1969)
Kokmuş Bir Düzende (1970)
Açlık Pınarı (1973)
Karanlığı Zorlayanlar (1976)
Köy Enstitüleri ve Ötesi (1979)
