Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürü Mehmet Üzer, Türkiye'nin artan enerji ihtiyacını karşılamaya katkıda bulunmak için tüm yerli kaynaklarını kullanması gerektiğini belirterek, MTA olarak kızgın kuru kayalardan (volkanik kayalar) elektrik üretimi üzerinde çalışmalar yaptıklarını söyledi.

MTA Genel Müdürü Mehmet Üzer, kurumun jeotermaldeki 2009 hedefleri, yeni projeleri ve yeni arama gemileriyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. 2009 yılında jeotermalde araştırmaları hızlı bir şekilde sürdüreceklerini belirten Üzer, bir taraftan da özel sektöre rehberlik yapacaklarını söyledi.

Bugüne kadar çok fazla gündeme gelmeyen yeni bir çalışmayı da anlatan Üzer, Türkiye'nin enerji ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak 'kızgın kuru kaya yöntemi' konusunda da çalışma başlattıklarını söyledi. Jeotermal kaynaklarda suyun doğal çatlaklardan sızarak yeraltındaki volkanik alanlarda ısındığını ve sondajla bu suyun dışarı çıkarıldığın anlatan Üzer, kızgın kuru kaya yöntemiyle ilgili şunları söyledi:

"Bazı yerlerde su aşağı kısımlara gitmeyebilir. Yağmur yağıyor, çatlaklardan soğuk su gidiyor, ısıtıcı kayaçta ısınıyor ve rezervuarda birikiyor. Eğer bu çatlaklar olmazsa bu su aşağı inemeyecek demektir. Kızgın kuru kayayı sondajla bulursunuz ama su yoktur. Buraya sondajla solüsyon göndererek ısıtıp, elektrik üretiminde veya seracılıkta kullanabilirsiniz. Türkiye bu anlamda da şansı ülkelerden birisi."
Harita üzerinde de Türkiye'deki volkanik alanları gösteren ve bu konudaki çalışmaları hem MTA olarak hem da özel sektörle birlikte sürdüreceklerini belirten Üzer, uygulamada olmasa da dünyada benzer çalışmalar yapıldığını söyledi. Üzer, "Biz de bu çalışmadan geri kalmayacağız. Ülkemiz madem ki potansiyeli olan bir ülke; enerji de çok pahalı, yerli enerjimizin hepsini kullanmamız lazım. Jeotermalde Türkiye'nin şanslı olduğu yerlerden birisidir" dedi.

MTA'YA DERİN SONDAJ İÇİN 3 YENİ SONDAJ MAKİNESİ

Ellerindeki mevcut sondaj makinelerinin yetersiz olduğunu, bu yüzden 3 yeni sondaj makinesi alacaklarını belirten Üzer, bunların bin 500 metre, 2 bin 500 metre ve 3 bin metrelik sondaj makineleri olacağını söyledi.

Üzer, "Daha derinlere inşallah ineceğiz, sıcaklığı daha yükselteceğiz diye düşünüyoruz. İhaleleri yapıldı, makineler şu anda alım aşamasında. Dünyada sondajcılık, maden fiyatlarının, enerji hammaddelerinin fiyatlarının artmasıyla sondaj makine fiyatları da astronomik olarak yükseldi. Ama biz makineleri daha uygun zamanda almıştık. Şu anda bir kısmı teslim aşamasında" diye konuştu.

Makineleri yabancı firmalardan aldıklarını ancak yerli firmalarında sondaj makinesi üretmesini istediklerini kaydeden Üzer, 2000'li yıllarda Türkiye'de petrol, doğalgaz ve su hariç toplam sondajın 50 bin metre olduğunu, bunun 30 bin metresini MTA'nın yaptığını, bugün MTA'nın 200 bin metrenin üzerine, Türkiye toplamının da 1 milyon metrenin üzerine çıktığını söyledi. Üzer, "Bu nedenle de sondaj makinelerinin fiyatları çıktı tabii. İnşallah senede 5 milyon, 10 milyon metrelerde gelir bu sondaj. Çünkü
Kanada'nın geçen yıl yaptığı sondaj 14 milyon metre. Bizim bugüne kadar 100 yılda yaptığımız sondaj 21 milyon metre. Oldukça küçük bir rakam. Ülkemiz maden bakımından potansiyelli bir ülke, ama yeterince sondaj yaptığımız söylenemez" şeklinde konuştu.

MTA, TPAO İLE BİRLİKTE DENİZLERDE PETROL VE DOĞALGAZ ARAYACAK

Türkiye'nin ulusal denizlerde araştırma yapabileceği 480 bin kilometrekare alanı olduğunu ve bunun için sismik bir araştırma gemisine ihtiyaç duyulduğunu anlatan Üzer, bu sismik gemi için DPT'nin alım izni verdiğini söyledi.

Sismik gemi alımının Türkiye için çok geç kalınmış bir adım olduğunu belirten Üzer, bunu sağlayan kurumlara teşekkür etti. Böyle bir geminin mutlaka Türkiye'nin elinde olması gerektiğini ifade eden Üzer, yatırım izninin de çıktığını ve geminin 3 yıl sonra teslim alınmasının planlandığını söyledi. Üzer, "70 milyon dolara yakın bir yatırım. Bu sismik gemimiz inşallah 3 yıl içinde tedarik edilip kullanılacak. MTA'da hem denizlerimizin etütlerini, hem enerji hammaddelerine yönelik etütlerini hem de depremselliğe yönelik etütlerini yapacak, haritasını yayınlayacak, kullanıcıların emrine sunacak. Aynı zamanda yurt dışına da hizmetler verebileceğini planlıyoruz. MTA için ve Türkiye için iyi bir proje olduğunu düşünüyorum. Bugüne kadar geç kalmış bir proje ama bugün için bunu elde etmemiz iyi bir şey diye düşünüyorum" dedi.

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile müşterek çalışmalar yapacaklarını ifade eden Üzer, "TPAO'nun ihtiyacının da bir kısmını gidereceğimizi düşünüyoruz" diye konuştu. Üzer, geminin yurt dışı faaliyetlerinde kullanılabileceğini söyledi. Sismik gemi ihalesinin şartnamesinin hazırlanma aşamasında olduğunu da bildiren Üzer, "Fayların denize devamı da çok önemli. Aynı zamanda hammadde araştırması da yapacak. Hora Marmara'da, Ege'de araştırmalar yapmıştı. Ama derin denizlerde gücü yetmiyordu. İşte bu gemimiz derin denizlerde sismik yapabilecek. Türkiye'nin stratejik bir gemisi olacak bu gemi" ifadelerini kullandı.

MTA'nın kendini ispatlayarak bu gemiyi hak ettiğini belirten Üzer, "Önce bir şeyler buldu. Araştırmalarını hızlandırdı. Yeniden elemanlarını yapılandırdı. Bundan sonra hükümetimiz de destekledi. Şu anda MTA'nın yatırım bütçesi 100 milyon doların üzerinde" şeklinde konuştu.

Üzer, MTA'nın yapımı devam eden sismik araştırma botu hakkında da bilgi verdi. MTA'ya ait Hora gemisinin teknolojik bakımdan eskidiğini ve araştırma amacıyla İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi'ne verdiklerini hatırlatan Üzer, bunun yerine 'Selen' adında yeni bir araştırma botu yaptırdıklarını ve bu botun yıl sonunda faaliyete geçeceğini bildirdi. 22 metre uzunluğundaki botun limanların yoğun olduğu sığ yerlerde sismik araştırma yapacağını bildiren Üzer, botun yapımının şu sıralarda Pendik Tersanesi'nde sürdüğünü söyledi.

MTA, TÜRKİYE'Yİ HELİKOPTER İLE TARAYACAK

MTA'nın uzaktan algılama cihazları ile donatılmış bir helikopterinin olmasını da istediklerini belirten Üzer, "Böyle bir projemiz var. Biz bunu alalım mı kiralayalım diye düşünüyoruz. Gerçekten helikoptere Türkiye'nin ihtiyacı var. Dünyanın tüm jeolojik surveylerinde helikopter var. 1970'li yıllarda MTA'nın etütlere yönelik uçağı vardı. Maalesef artık yok. Yarım kalmış o etütlerin tamamlanması lazım. Şu anda daha güzel ekipmanlar çıktı. Uzaktan algılama aletleri çıktı. Onlarla Türkiye'yi taramamız lazım.

Bu da uzun bir zaman, ama bunu da düşünüyoruz. MTA geçmişte 20 sene ihmal edilmişti. Şu anda bakanlığımız, hükümetimiz MTA'ya çok önem veriyor. Helikopter asla MTA için lüks değildir" dedi.

Hem helikopter hem de sismik gemi ile Türkiye'nin fay hatlarının yeniden araştırılacağını belirten Üzer, 2009'da Türkiye'nin fay haritasını yayınlayacaklarını ve bu haritada yeni tespitler nedeniyle daha çok fay çizgisi olacağını söyledi.

İHA

Yayın Tarihi : 9 Ekim 2008 Perşembe 12:27:35