Karaman ve çevresinin arkeolojik yönden zengin oluşu nedeniyle 1961 yılında yöredeki eserlerin toplanmasına ve bir müze kurulmasına 1961 yılında başlanmıştır. Kaymakam Necati Tümay ve Belediye Başkanı Kemal Kaynaş’ın çabaları ile 1962 yılında ilk müze deposu kurulmuştur.
Karaman Kütüphane ve Turizm Derneği’nde toplanan eserler bir süre korunmuş, bundan sonra 1963 yılında Karaman çarşısı içerisinde bir binaya taşınmış ve 1966 yılına kadar burada kalmıştır. Ardından İbrahim Bey İmaretine taşınan bu eserler, imaretin camiye çevrilmesi üzerine tekrar yer değiştirmiş ve pancar Yolu üzerindeki kiralık bir evin ikinci katına taşınmıştır. Eser sayısının artması nedeni ile müzeye ait bir binanın yapılmasına gereksinim duyulmuştur. Bunun üzerine yeni müzenin yapımına 1970 yılında başlanmış, yapımın tamamlanması uzun bir süre almış ve 1980 yılında da müze yeni binasında ziyarete açılmıştır. Bu müzenin açılmasında Müze Müdürü Arkeolog İlhan Temizsoy’un büyük çabaları olmuştur.
Karaman Müzesi, Hatuniye Medresesi’nin arkasında, iki katlı bir yapı olup, her katta 550 m2’lik bir kullanım alanı bulunmaktadır. Müzenin alt katında Karaman Evi olarak düzenlenen teşhir salonu, depolar, fotoğrafhane, laboratuar, sergi salonları ve yönetim birimleri yer almaktadır.
Müze arkeolojik eserler ve etnoğrafya bölümünden meydana gelmiştir.Arkeolojik eserler bölümünde, Kalkolitik devirden Geç Bizans çağına kadar çeşitli dönemlere ait eserler sergilenmiştir. Etnoğrafik eserler bölümünde ise Selçuklu, Anadolu beylikleri ve Osmanlı dönemine ait eserler bulunmaktadır. Müze bahçesinde ise Roma devrine ait mezar stelleri başta olmak üzere Bizans ve Türk-İslam dönemlerine ait taş eserler sergilenmiştir.
Müzede sergilenen arkeolojik eserler arasında Canhasan II-I dönemi eserleri bulunmaktadır. Canhasan’da çıkan eserlerin büyük çoğunluğu Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmektedir. Karaman Müzesinde ise Canhasan’dan çıkan pişmiş topraktan yapılmış çanak-çömlekler, insan ve hayvan figürinleri, taş baltalar, obsidiyenden ok uçları, kemik kazıyıcılar, iğneler, kolyeler, bilezikler, süs eşyaları bulunmaktadır.
Ayrıca Sısanın ve Gökçe Höyükten çıkan eserlerin yanı sıra Yortan kültürüne ait objeler; Mersin-Gelindere, Muğla-İasos, Adıyaman ve çevresinden gelmiş olan lekitos ve tabaklar sergilenmektedir. Karaman yöresinde Taşkale, Bayır, Karacaören ve Kazımkarabekir gibi merkezlerde bulunmuş pişmiş topraktan figürinler, testiler, kandil ve tabaklar müzede bulunmaktadır. Bizans çağına ait ahşap kapaklar, kutular da sergilenmektedir. Özellikle Roma ve Bizans çağlarına ait cam şişeler müzenin önemli koleksiyonları arasındadır.
Müzenin en zengin koleksiyonlarının başında sikkeler gelmektedir. Çeşitli dönemlere ait sikkelerin yanı sıra İhsaniye definesi ve Beylikler dönemine ait sikkeler bunların başında gelmektedir. Erken ve Geç Hitit dönemlerine ait taştan silindirik mühürler, Urartu bronz levhaları da onları tamamlamaktadır.
Müzenin etnoğrafya bölümünde, yöreden toplanan eserlere yer verilmiştir. Bunların başında Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait çiniler, mozaikler, alçı kabartmalar gelmektedir.
XIV.-XIX.yüzyıllara ait Selçuklu ve Osmanlı dönemi bakır eserleri, sedef kakmalı çekmeceler, nalınlar, kahve değirmenleri, ayna kapları ve kahve soğutucuları da bu bölümde yer almaktadır. Ayrıca bu bölümde 1798 yılında yapılmış olan Hacı Emin Ağa Evi’nin çökmesi ile müzeye getirilen dolaplar, şömine ve alçı vitraylar da bulunmaktadır.
Karaman’ın el işleri iki ayrı vitrinde teşhir edilmektedir. Bunların başında da sim işlemeli saltalar, üç etekler, cepkenler, para ve tütün keseleri, uçkurlar, peşkirler, kolluklar, paçalık göynekler, yün çoraplar, yastık yüzleri ve kemerler gelmektedir.
Müzedeki yazma eserler bölümünde, Karaman Beyliği ile Osmanlı dönemine ait teshipli Kuran’lar, fermanlar, şeriat mahkemelerinin kararları bulunmaktadır. Bunlar içerisinde 3.20 m. uzunluğunda Ahi Evran Fütüvvetnâmesi en ilgi çeken eserler arasındadır.
Hastane Caddesi Karaman
Tel : (0338) 213 15 36
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraflar, www.karaman.gov.tr ve www.members.tripod.com adreslerinden alınmıştır.