21
Kasım
2024
Perşembe
AMASYA

Aşıkpaşazade


(1392-1481)

Tarihçi. Hayatı hakkında bilgi veren en iyi kaynak kendi eseridir. Üsküp Sancak Beyi İshak Bey’in yanında görev aldı, Sırp Macaristan ve Kosova savaşlarına katıldı. Aşıkpaşazade Tarihi adlı yapıtında, dönemin olaylarını manzum parçalarla zenginleştirerek akıcı bir dille anlatmıştır.

Kendisini “Derviş Ahmed Aşıki” diye tanıtan Aşıkpaşaoğlu hicri 795’te (Miladi 17 kasım 1392- 5 Kasım 1393) Amasya’ya bağlı Uluan Çelebi Köyü’nde doğdu. 816’da (Miladi 3 Nisan 1413-22 Mart 1414) yirmi yaşlarında iken hastalanarak Geyve’ye Orhan Gazi’nin imamının oğlu Yahşi Fakih’in evinde kalmıştır. Osmanlı tarihini; Yıldırım Beyazıt döneminin sonuna değin bulup okumuştur. Bu arada Çelebi Sultan Mehmed’in kardeşi Musa Çelebi ile çarpışmak üzere Rumeli’ye geçişine tanık olmuştur.

825’te (Miladi 26 Aralık 1421 – 14 Aralık 1422) İkinci Murat’la Yıldırım’ın oğlu Mustafa Çelebi arasındaki savaşıma katılmıştır. Vaktiyle Musa Çelebi’nin yanında bulunduğu için Tokat’ta tutuklu olan Mihailoğlu Mehmet Beğ, vezirlerin aracılığı ile hapisten çıkarılmıştır. Bursa’ya gelirken Uluan Çelebi Tekke’sine uğrayıp Derviş Ahmed Âşıki’yi de İkinci Murad’ın ordusuna getirmiştir. Ahmed Aşıki, Ulubat Köprüsü yanında, iki ordu arasındaki olayları görmüştür.

842’de (Miladi 24 Haziran 1438-13 Haziran 1439) İkinci Murad’ın Macaristan akınına katılmış, Sultan Murad kendisine dokuz tutsak verince Aşıkpaşaoğlu; “Devletlü Sultanım, bu tutsağı götürmeğe at gerektür ve bu yolda akça gerek” demiş, padişah da kendisine 5.000 akça ile at vermiştir. Aşıkpaşaoğlu tutsakları dört ata bindirerek Edirne’ye getirmiş, kimini 200, kimini 300 akçaya satmıştır.

852’de (19 Ekim 1448) Hunyadi Yanoş’la yapılan İkinci Kosova Savaşına katılmış, 55 yaşında olmasına karşılık bir düşman askeri öldürdüğünden padişah kendisine bir at vermiştir.

861’de (29 Kasım 1456-18 Kasım 1457) Fatih’in oğulları Beyazıt ile Mustafa’nın Edirne’de yapılan sünnet düğününde de davetli olarak bulunmuştur. Aynı yıl Padişahın Ballıbadra akını dolayısı ile ihsan umarak Üsküp’e gitmiştir.23 Mart 1481’de 88 yaşında ölmüştür.

Yapıtına “Tevarih-i Al-i Osman” denilmiştir. “Osmanlı Hanedanı Tarihi” anlamına gelmektedir.

 

Vekilinize soru sormak/sorununuzu iletmek ister misiniz?
Sorular/Cevaplar